به گزارش «نود اقتصادی» شنیده‌ها حکایت از آن دارد دولت قصد دارد طی چند بلوک تا تابستان ۱۴۰۱ سهام خود و سهامداری تودرتوی شرکت‌های زیرمجموعه دو خودروساز را عرضه کند.

به نظر می‌رسد با شرایطی که در ادامه ذکر خواهد شد، اگر دولت بخواهد این اقدام را اجرایی کند، بزرگترین تحول تاریخی در صنعت خودروسازی کشور و حتی بالاتر از تحول ورود شرکت‌ها به بورس رخ خواهد داد. 

«در گروه ایران‌خودرو ۵/۷ درصد از سهام از این خودروساز در اختیار دولت و ۲۵ درصد از سهام نیز به صورت سهامداری تودرتو و خودسرمایه‌داری در اختیار شرکت‌های زیرمجموعه ایران‌خودرو است (شامل سهامداری شرکت‌های سپهرکیش ایرانیان، شرکت گسترش سرمایه گذاری ایران خودرو و شرکت سرمایه گذاری سمند و ...). 

همچنین گروه ایران‌خودرو با زیرمجموعه‌های خود درمجموع ۳۲ درصد از سهام بانک پارسیان را در اختیار دارد که ارزش آن درحال حاضر بیش از ۹ هزار میلیارد تومان است.
  
اما در گروه سایپا نیز، دولت مالک ۱۷/۳ درصد از سهام این خودروساز بوده و همچنین ۴۰ درصد از سهام این خودروساز نیز به صورت سهامداری تودرتو و خودسرمایه داری در اختیار شرکت های زیرمجموعه است (شامل ۱۵/۷ درصد برای شرکت سرمایه گذاری گروه صنعتی رنا، ۹/۷ درصد برای شرکت پیشگامان بازرگانی ستاره تابان، ۸/۹ درصد برای شرکت گروه سرمایه گذاری سایپا، شرکت تجارت الکترونیک خودروتابان و ۵/۵ درصدی برای سه شرکت سرمایه گذاری وتوسعه صنعتی نیوان ابتکار و رنا).

قابل ذکر است درحال حاضر گرچه ارزش کل ایران‌خودرو در بازار سهام حدود ۶۲ هزار میلیارد تومان و ارزش سایپا نیز حدود ۳۲ هزار میلیارد تومان است؛ اما ارزش دارایی‌های این دو خودروساز بسیار بیشتر از این رقم‌هاست که تاکنون چون مولد نشده و نقد نیست و شرکت‌ها طی چند سال اخیر زیان‌ده بوده اند، ارزش فعلی دو شرکت بسیار کمتر از ارزش واقعی آنهاست و دارایی‌های دو شرکت ارزش خود را در سهام نشان نمی‌دهد. 

بررسی‌ها نشان می‌دهد هر کدام از دو خودروساز، بیش از ۸۰ شرکت در زیرمجموعه خود دارند که برخی از این شرکت‌ها اموال غیرمولد بسیار قابل‌توجهی را در اختیار دارند.

برای مثال شرکت سایپا فقط در یک فقره زمینی به مساحت حدودا یک میلیون متر مربع دارد که در صورت حل مشکلات حقوقی، ارزش زمین مذکور شاید حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان هم برسد. 

پس در یک جمع‌بندی، دولت در گروه ایران‌خودرو سهم ۵/۷ درصدی خود و سهم ۲۵ درصدی سهامداری تودرتوی زیرمجموعه‌های ایران‌خودرو و در گروه سایپا نیز سهم ۱۷/۳ درصدی خود به همراه ۴۰ درصد از سهامداری تودرتوی شرکت‌های زیرمجموعه سایپا را اگر بخواهد واگذار کند، حدود ۳۱ درصد سهام ایران‌خودرو و بیش از ۵۷ درصد از سهام سایپا قابل‌واگذاری خواهد بود. 

به‌نظر می‌رسد اگر در جریان واگذاری سهام این دو شرکت ۴ اقدام شامل ۱- واگذاری به بخش خصوصی واقعی در یک فضای شفاف و غیررانتی، ۲- واگذاری به بخش خصوصی غیرقطعه‌سازان (به‌واسطه شکل‌گیری فضای انحصاری)، ۳-  ادغام و انحلال شرکتهای غیرتولیدی دو خودروساز و ۴- مولدسازی دارایی‌های دو شرکت صورت بگیرد، نتیجه این واگذاری‌ها، تزریق مقادیر قابل‌توجهی نقدینگی به خودروسازان خواهد بود که می‌تواند این دو غول خودروسازی را از وضعیت فعلی نجات دهد.