اخبار شرکتها-شبکه بانکی کشور طی سالهای گذشته با یک چالش بزرگ روبرو شده و آن نقش آفرینی در نوسانات ارزی است. موضوعی که بارها مورد گلایه رسانه ملی بوده و البته حرف و حدیثها در این باره زیاد است. منتقدان شبکه بانکی معتقدند که بانکها از دو روش شرکت فروشی و تسعیر ارز اقدام به خلق پول می کنند که در مورد دوم با توجه به اثرگذاری آن در نظام اقتصادی کشور مواضع منتقدان تندتر مشاهده می شود.
تبعات نقش آفرینی بانکها در نوسانات ارزی
به گفته احسان راکعی کارشناس مسائل بانکی در گفتکو با خبرگزاری مهر “میزان خروج ارز از سوی چند بانک بزرگ طی چند سال اخیر حداقل ۳.۵ میلیارد یورو بوده است” که با توجه به نرخ یورو در کشور این رقم حدود ۱۱۲ هزار میلیارد ریال نشان می دهد که با ۱۰ درصد این مقدار می توان یک بانک تأسیس کرد.
یکی از انتقادهای گسترده پیرامون این مسئله به شناسایی سودهای حبابی مربوط می شود. کارشناسان حوزه بانکی اعتقاد دارند تا مادامیکه بخشی از سودهای شبکه بانکی از محل نوسانات ارزی و سود حاصل از تسعیر می گذرد نمی توان در مورد ظرفیت های واقعی نظام بانکی تحلیلی جامع ارائه داد.
در عین حال برخی دیگر بر این عقیده اند سود ناشی از تسعیر ارز یکی ار تبعاتش را در بازار معاملات نشان می دهد جایی که محل مانور دلالان است و این موضوع سالها پاشنه آشیل بازار ارز در کشور است. در گزارشی تکان دهنده جهان نیوز نوشت: “چند بانک خصوصی به‌خاطر بالا رفتن نرخ ارز، مجموعاً ۱۰۳ هزار میلیارد تومان سود کسب کرده‌اند” که بار روانی این مسئله بر بازار معاملات بسیار سنگین است.
کارنامه شفاف بانک ایران زمین
با این حساب پیدا کردن بانکهایی که در شبکه بانکی از این حیث کارنامه ای شفاف داشته باشند کار سختی است. بررسی مستندات نشان میدهد که بانک ایران زمین در بین بانکهای خصوصی و دولتی تنها بانکی است که فاقد دارایی ها و بدهی های ارزی است و تغییر نرخ تسعیر تأثیری بر وضعیت مالی این بانک ندارد. در نامه ای که عبدالمجید پورسعید مدیرعامل بانک ایران زمین به واشقانی فراهانی سرپرست اداره نظارت بر ناشران گروه مالی و خدماتی سازمان بورس و اوراق بهادار در آخرین روزهای سال ۱۴۰۰ نوشته شد به این موضوع اشاره شد.
اشاره به این نکته ضروری می نماید که با توجه به حضور پر رنگ بانک ایران زمین در عرصه دیجیتال و زیان فعلی آن حضور این بانک در این موضوع می توانست بخشی از مسائل مربوط به آن را مرتفع کند اما چنین اتفاقی نیفتاد و همچنان کارنامه ایران زمینی ها از این حیث قابل دفاع است.
