به گزارش «نود اقتصادی»، کاهش نوسانات و نبود تقاضا برای ارز، دو شاخص اصلی بازارهای غیررسمی در سال ۱۴۰۲ بوده است. این موضوع پیش از همه موفقیت سیاستهای بانک مرکزی و مرکز مبادله ارز و طلا را نشان میدهد و لزوم توجه بیشتر به سیاستهای سرکوبگر سوداگری در بازارها را نمایان میسازد.
در واقع بانک مرکزی در سال ۱۴۰۲ توانست با ایجاد بستری مناسب برای مبادلات ارزی واقعی، شفافیت مبادلات را افزایش دهد و امکان نرخ سازی دلالان در نیازهای واقعی را به صفر برساند.
این موضوع اولین ضربه را به بازارهای غیررسمی وارد کرد. چرا که در نبود تقاضای واقعی، انگیزه فعالیت های سوداگرانه نیز به حداقل خود میرسید و دیگر خریداری نبود که برخی بخواهند بازار گرمی کرده و ارز را به آنها گران بفروشند.
بنابراین در سال ۱۴۰۲ بازار خلوت دلالان، کم نوسانتر هم شد تا بازار ساز راحت تر از سال های قبل بتواند نرخ گذاری ارز را مدیریت کند. اگر به روند تغییرات نرخ ارز در بازار غیر رسمی نگاهی بیاندازیم. مشاهده خواهیم کرد که سقف حرکتی این بازار از محدوده ۵۵ هزار در ابتدای سال به محدوده ۵۲ در پاییز و زمستان ۱۴۰۲ کوتاه شده است.
این در حالی است که دستیابی به همین سقف قیمتی نیز با کمک اخبار و شایعات و موج سازیهای رسانهای صورت پذیرفته و عوامل بنیادی بازار همچنان آهنگ ثبات و کاهش نرخ ارز را می نوازند.
در این باره میتوان به عواملی مانند افزایش بیش از ۴۳ درصدی درآمدهای نفتی، کاهش نرخ رشد نقدینگی به محدوده ۲۵ تا ۲۷ درصد، بازگشایی خط اعتباری ارزی بین المللی برای سیستم بانکی ایران، جایگزینی مسیرهای تحریم ناپذیر مبادلاتی برای نقل و انتقالات تجاری، دسترسی به منابع ارزی و رشد بیش از ۴ درصدی اقتصاد ایران اشاره کرد.
تمام اینها باعث شد، روند تخصیص ارز در بازار رسمی شدت بگیرد و ارزهای نفتی در سامانه نیما با مازاد عرضه مواجه شود. اما در حالی که بازارهای واقعی ارز در شرایط باثباتی قرار گرفتند، طی روزهای گذشته، برخی تلاش کردند از طریق موج سواری بر اخبار جنگ و نسبت دادن این اخبار به بازار ایران، نرخ های خود را افزایشی جلوه دهند. نرخهایی که همچنان بی خریدار ماند و بازهم نتوانست بازار یخ زده آنها را گرم کند.
از نظر کارشناسان، نبود تقاضا قیمت ها را شکننده می کند. آنها می گویند در این شرایط اگر بازار ساز تصمیم بگیرد که در بازار مداخله کند، کار راحتی خواهد داشت و به سادگی می تواند نرخ دلالان را بشکند. اقدامی که درحال حاضر از طرف سیاست گذار در بازارهای رسمی دنبال می شود و بازارساز همچنان تمایلی برای حضور مستقیم در بازار های غیر رسمی از خود نشان نداده است.