به گزارش «نود اقتصادی» به نقل از خبرنگار پایگاه خبری بازار سرمایه ایران (سنا)، وحید روشن قلب، مدیر نظارت بر بازار اولیه سازمان بورس در هجدهمین نشست گروهی خبرنگاران با مدیران سازمان بورس، با اشاره به معضلاتی در زمینه افزایش سرمایه شرکت‌ها، گفت: طبق قانون تجارت مصوبه ۱۳۴۷، فرآیند افزایش سرمایه از محل مطالبات و آورده نقدی به این صورت پیش‌بینی شده بود که شرکت باید حق تقدم‌های سهامداران را حتما برای آن‌ها به صورت پست ارسال و سهامداران هم پس از دریافت برگه‌های حق تقدم، در صورتی که خواهان شرکت در افزایش سرمایه از محل مطالبات بودند باید فرمی را پُر و آن را پست می‌کردند.
وی افزود: همچنین در صورتی که نیاز بود سهامداران اقدام به واریز وجه بابت مشارکت در افزایش سرمایه کنند، باید به صورت حضوری به بانک رفته و واریز وجه را انجام می‌دادند. بعد از واریز وجه سهامداران می‌بایست دوباره مدارک را برای شرکت به صورت پستی ارسال می‌کردند تا بتوانند در افزایش سرمایه شرکت مشارکت کنند.
وی با بیان اینکه روش سنتی هزینه‌بر و زمانبر بود، گفت: روند گذشته هم هزینه زیادی را برای شرکت‌ها و سهامداران تحمیل می‌کرد و هم زمان بر بود. همچنین در طول این فرآیند هم ممکن بود که یکسری مغایرت‌ها برای ارسال و دریافت حق‌تقدم‌ها پیش بیاید.
روش قلب عنوان کرد: ماده ۶۸ قانون برنامه ۵ ساله ششم توسعه این اجازه را به سازمان بورس داده بود که دستورالعملی در این زمینه تدوین و فرآیند را به صورت الکترونیکی طراحی کند. در سال جاری دستورالعمل تدوین و در دی ماه امسال به تصویب هیات مدیره سازمان بورس رسید.
مدیر نظارت بر بازار اولیه سازمان بورس در ادامه اظهار کرد: در حال حاضر با حضور اکثر سهامداران در سامانه سجام و وجود اطلاعات مشتریان در آن سامانه، استفاده از حق تقدم‌ها بدون مراجعه به اداره پست و بانک امکان‌پذیر شده و سهامداران می‌توانند با واریز مبالغ و خرید حق‌تقدم و تبدیل آن به سهام، در افزایش سرمایه شرکت‌ها مشارکت داشته باشند.
روشن‌قلب گفت: برای اجرای فرآیند الکترونیک استفاده از حق‌تقدم‌ها باید زیرساخت الکترونیکی فراهم می‌شد که این مسئله از طریق سامانه سجام فراهم شد، اما سهامدارانی که هنوز در سجام ثبت‌نام نکرده‌اند، می‌توانند به روش سنتی که زمانبر و هزینه‌بر است، در فرایند افزایش سرمایه شرکت‌ها مشارکت کنند، اما به محض اینکه در سجام ثبت‌نام کنند، می‌توانند به صورت غیرحضوری در این مسئله مشارکت داشته باشند.
وی در توضیح نحوی استفاده از سامانه گفت: سهامدار وارد درگاه سهامداری خود شده و می‌تواند حق تقدم‌های تعلق گرفته خود را آنجا مشاهده کند. در کنار آن یک فرایند اطلاع‌رسانی از طریق پیامک هم پیش‌بینی شده که سهامدار از طریق سامانه پیامکی در جریان شروع فراآیند قرار خواهند گرفت.
روش قلب همچنین تصریح کرد: سهامدار با مراجعه به آن سامانه می‌تواند دو کار انجام دهد؛ نخست اینکه اگر مطالباتی داشته باشد و شرکت مطالبات را در سامانه تعریف کرده باشد، صرفا با تایید امکان استفاده از این مطالبات برای حق‌تقدم‌ها، می‌تواند در افزایش سرمایه مشارکت داشته باشد و اگر نیاز به واریز وجه باشد، درگاه پرداخت الکترونیکی در این سامانه طراحی شده که سهامدار می‌تواند به صورت الکترونیکی نسبت به واریز وجه اقدام کند.
وی در پایان عنوان کرد: این فرآیند برای شرکت‌هایی که دوره استفاده از حق تقدم آن‌ها از اول فرورین سال آینده شروع خواهد شد، الزامی است.
استفاده از سامانه‌های الکترونیکی، صرفه‌جویی هزینه برای سهامداران و شرکت‌ها
نیما قجری، مدیر سامانه‌های ارزش افزوده شرکت سپرده‌گذاری مرکزی نیز در این جلسه بیان کرد: با توجه به ترافیک شهر و هزینه‌های جابجایی افراد، استفاده از سامانه‌های الکترونیکی برای مشارکت در افزایش سرمایه شرکت‌ها می‌تواند در هزینه سهامداران و هم شرکت‌ها صرفه‌جویی ایجاد کند.
وی عنوان کرد: شرکت سپرده‌گذاری مرکزی به عنوان یکی از ارکان بازار سرمایه با توجه به شروع همکاری که در این پروژه با سازمان بورس داشت، تصمیم گرفت درگاه ذی نفعان بازار سرمایه را در راستای خدماتی که به مشتریان و کلیه ذی نفعان بازار سرمایه ارائه می‌دهد، اضافه کند.
قجری ادامه داد: یکی از مزیت‌های خدمتی که ارائه شده این است که تامین مالی برای شرکت‌ها از بازار سرمایه به شدت از محل آورده نقدی راحت‌تر خواهد شد.
به گفته مدیر سامانه‌های ارزش افزوده شرکت سپرده‌گذاری مرکزی؛ گزارش کاملی هم به ناشران و هم به سهامداران بازار سرمایه در درگاه ذی نفعان بازار سرمایه خواهیم داشت که به صورت روزانه و طی فرآیندی آنلاین و به صورت لحظه‌ای انجام می‌شود.
قجری اظهار کرد: در این درگاه امکاناتی چون تاریخچه پرداخت روزانه سهامداران، گزارش حق تقدم‌هایی که واریز کرده‌اند، میزان استفاده از مطالبات، میزان مطالبات باقی مانده و برای ناشران هم گزارش‌های متنوعی در نظر گرفته شده است.
دوره استفاده از حق تقدم برای سهامداران کاهش می‌یابد
احمد لطفی، رئیس اداره نظارت بر انتشار و ثبت اوراق بهادار سرمایه‌ای سازمان بورس نیز در ادامه عنوان کرد: با این دستورالعمل که در حال حاضر به تصویب هیات مدیره سازمان رسیده، انتظار داریم که فرآیند افزایش سرمایه هم برای سهامداران و هم برای شرکت‌ها تسهیل شده و بحث اطلاع‌رسانی به سهامداران هم خوب انجام شود.
وی افزود: در گذشته، بر اساس قانون تجارت مصوب ۱۳۴۷، فرآیند اطلاع‌رسانی باید حتما به صورت قانونی و از طریق پست سفارشی صورت می‌گرفت. در قانون حداقل مهلتی که برای استفاده از حق‌تقدم ذکر شده ۶۰ روز است که براساس دستورالعمل سازمان این ۶۰ روز تا ۳۰ روز دیگر هم قابل تمدید است. به این معنا که مهلت استفاده از حق تقدم برای سهامدارن شرکت‌های پذیرفته شده در بازار سرمایه، تا ۹۰ روز می‌تواند افزایش یابد.
به گفته رئیس اداره نظارت بر انتشار و ثبت اوراق بهادار سرمایه‌ای سازمان بورس، پیشنهادی برای اصلاح قانون تجارت به مجلس ارائه شده که امیدواریم با تصویب آن دوره استفاده از حق تقدم برای سهامداران کاهش یابد تا فرآیند زمانی تامین مالی شرکت‌ها تسریع شود.
لطفی بیان کرد: پیشنهاد ما ۳۰ روز است که قابل تمدید نیز باشد تا اگر سهامدار برای افزایش سرمایه نیاز به نقدینگی داشت فرصت لازم را داشته باشد که آن را تامین کند.
