به گزارش‌«نود اقتصادی»، مهدی میراشرفی،‌ رئیس کل گمرک در رابطه با حضور گمرک در مبادی ورودی و خروجی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی اظهار داشت: در مناطق ویژه اقتصادی مشکل حادی نداریم. مناطق آزاد ما متفاوت از مناطق آزاد دنیا هستند و اینکه وسعت برخی مناطق گاهی به اندازه وسعت یک کشور کوچک است و  به جهت بزرگی به شدت اعمال مقررات می‌تواند در آنجا مشکل باشد. به همین جهت مشکل بنیادی و اصلی وجود دارد که قانون‌گذار توجه کافی نکرده است.

رئیس کل گمرک با بیان اینکه یکی از مشکلات مناطق آزاد محصور شدنشان و واحد شدن درب‌های ورود و خروج است، گفت:‌ در برخی از مناطق آزاد چند شهر و روستا در آن قرار گرفته است و گاهی گفته شده که با ژئوفنس (محصور با کوه و دره) محصور شود. مسلماً این مناطق پیچیدگی‌های متفاوت از مناطق آزاد دنیا دارد.

وی ادامه داد:‌ ایران عضو خط‌مشی سازمان جهانی گمرک است. در اجلاس اخیر یکی از چالش‌ها و دغدغه‌های مطرح شده، موضوع مناطق آزاد بود. تخلفات و پیچیدگی‌های این مناطق مورد توجه گمرک جهانی است و به طریق اولا برخی از مناطق آزاد کشور آنقدر وسیع است که قرار است با ژئوفنس حراست شود. 

وی ادامه داد: پیشنهاد شده که اگر امکان دارد فازبندی برای توسعه مناطق طراحی شود و در مناطقی که زیرساخت‌ آماده است به عنوان منطقه آزاد رویه‌های تجارت جاری شود که می‌تواند راه‌حلی موقت باشد. به طور کلی باید سازوکار ایجاد این مناطق یکجا فراهم شود که پرهزینه است یا به سمت اصلاح قانون برویم که از این همه وسعت زیاد که قوه مقننه تأیید کرده است تجدیدنظر کند. اگر قرار باشد مناطق کنترل شود به دلیل وجود چند شهر و روستا در آن اصول شهروندی نیز به نحوی به چالش کشیده می‌شود.

معاون وزیر اقتصاد در پاسخ به این سؤال که مسؤولان مناطق آزاد می‌گویند گمرک در مبادی ورودی و خروجی مناطق آزاد حضور دارد، گفت: طبق قانون باید در مبادی خروجی مناطق حضور داشته باشیم. بر اساس مصوبه دولت مبادی ورودی نیز اضافه شد. این موضوع به ِجـد از وزارت اقتصاد و شورای عالی مناطق آزاد پیگیری می‌کنیم. یکسری اقدامات در خصوص ایجاد سامانه‌ها برای استقرار گمرک در مبادی ورودی در حال انجام است.

میراشرفی افزود: کالاهایی که به مناطق ازاد وارد می‌شود منهای کالایی که خارج می‌شود، باید موجودی انبار باشد، دنبال به دست آوردن اطلاعات این بخش هستیم. مناطق را با سامانه‌ها کنترل کنیم که قسمتی از آن کار پیش رفته و بخشی مانده است. کار سختی است چون مغازه‌ها و اماکن تجاری قسمتی از منطقه هستند.

وی در پاسخ به این سؤال که گمرک مسؤولیت قاچاق را در مناطق آزاد را می‌پذیرد، بیان داشت: وظیفه قانونی در این زمینه تعیین شده و کسی نمی‌تواند از آن عدول کند. یک وقت قانون نعل به نعل اجرا شده و مسئولیت‌ها شفاف مشخص است. اما مناطق ازاد کنونی وسعت بیش از چند هزار هکتار را چگونه باید نظارت کرد؟ آیا قابلیت اجرا دارد؟

رئیس کل گمرک ایران در پاسخ به این سؤال که چرا مسئولیت قاچاق از این مناطق را نمی‌پذیرید و تضمین نمی‌دهید که قاچاق انجام نشود، گفت: در حدی که گمرک استقرار و نظارت دارد عملاً مسئولیت انجام می‌شود. در برخی مناطق این امکان فراهم نشده و 2 تا 3 اداره کل گمرک داریم که برای نظارت و کنترل است. مسؤولیت آن بخشی از کالاهایی که اظهار  و ترخیص می‌شود را می‌پذیریم، ولی کل مناطق وسعت زیادی دارد و درب واحدی ندارد. همچنین محصور و عملیاتی نیست. ما در حد فضایی که می‌توانیم اعمال قانون کنیم مسؤولیت را می‌پذیریم.

به گفته معاون وزیر اقتصاد، گمرک در 176 نقطه مرز مستقر است، بیش از 6 هزار کیلومتر مرز داریم آیا از هر مرزی قاچاق اتفاق بیفتد گمرک مسؤول است؟ نه ما در نقطه‌ای که استقرار داریم پاسخگو هستیم. در مناطق آزاد، نقاطی که الزام قانونی دارد و امکاناتش فراهم شده باید مسؤولیت بپذیریم و عهده‌دار مسؤولیت باشیم.

منبع: فارس