گروه اقتصادی «نسیم آنلاین»: دولتمردان تدبیر و امید با وجود گذشت حدود 9 ماه از اجرای برجام دستاورد قابل عرضهای از این توافق در دست ندارند و علی رغم وعدههای مکرری که قبل از برجام به مردم داده بودند نتوانستند رونق اقتصادی را به واسطه این توافق ایجاد کنند.
به گزارش «نسیم آنلاین»، حسن روحانی و یارانش در شرایطی بیش از سه سال پیش سکان قوه مجریه را به دست گرفتند، که حساب زیادی روی مسئله رفع تحریمها و بهبود اقتصادی از این طریق باز کرده بودند و هیچ برنامه دیگری برای اقتصاد کشور را در چنته نداشتند. همین مسئله باعث شد تا بینتیجه بودن برجام و کارشکنی آمریکا تمام رشتههای آنها را پنبه کند و دیگری حرفی برای گفتن در حوزه اقتصاد نداشته باشند.
بنابراین امروز دولت برای نشان دادن دستاوردهای اقتصادی برجام و کارنامه سه ساله خود به راههای دیگری متوسل شده است. یکی از این راهها که در ماههای گذشته به کرات در ادبیات دولتمردان تدبیر و امید و رسانه های نزدیک به آنها دیده میشود، موضوع تشبیه کردن وضعیت اقتصاد ایران به ونزوئلا است!
آنها در ماههای اخیر پیوسته روی این مسئله تاکید کردهاند که اگر دولت تدبیر و امید روی کار نمیآمد و توافقی به نام برجام منعقد نمیشد اقتصاد ایران به وضعیت کشوری مانند ونزوئلا دچار میشد.
حسن روحانی و یارانش تلویحا براین باورند که همین که توانستند در شرایط کاهش قیمت نفت اقتصاد ایران را اداره کنند و ایران به سرنوشت کشوری مانند ونزوئلا دچار نشد، خود یک دستاورد اقتصادی به حساب میآید و به همین دلیل باید از دولت یازدهم تقدیر شود!
وضعیت اقتصادی ونزوئلا
اما سوال اینجاست که مگر کشور ونزوئلا به چه وضعیتی دچار شده که دولتمردان تدبیر و امید از دچار نشدن ایران به آن ابراز خشنودی میکنند؟
با نگاهی وضعیت اقتصادی ونزوئلا متوجه میشویم که از زمان کاهش قیمت نفت اقتصاد این کشور آمریکای لاتین با مشکلات زیادی مواجه شده است. گمانه زنیها حکایت از یک تورم 800 درصدی و رشد منفی اقتصادی در این کشور را دارد. نرخ بیکاری هم در ونزوئلا به 15 درصد رسیده و شرایط برای مردم این کشور بسیار سخت شده است. بسیاری از تحلیلگران وابستگی بیش از حد اقتصاد این کشور به نفت و سیاستهای "مادورا" رئیس جمهور فعلی این کشور و چاوز رئیس جمهور فقید ونزوئلا را دلیل وضع فعلی اقتصاد این کشور میدانند.
در این شرایط دولتمردان تدبیر و امید ادعا میکنند که چون دولت قبل رابطه خوبی با کشور ونزوئلا داشت و الگوهای اقتصادی مشابه این کشور را پیاده میکرد در صورت تداوم وضع سابق، اقتصاد ایران به سرنوشت ونزوئلا دچار میشد.
کلید واژه ونزوئلا کردن ایران قبل از روحانی از کجا آب میخورد؟
یکی از کسانی که به شدت روی این تئوری پافشاری می کند و در واقع حسن روحانی و یارانش از روی پیش بینی های او ایران را با ونزوئلا مقایسه می کنند، مسعود نیلی مشاور اقتصادی رئیس جمهور است.
نیلی که سه سال است با شعارهای فراوان به نهاد ریاست جمهوری آمده و با عنوان مشاور اقتصادی رئیس جمهور مشغول به کار است، حدود یک سال و نیم است که به دلیل شکست سیاستهای اقتصادی دولت روحانی کمتر صحبت میکند اما هر وقت لب به سخن می گشاید اصرار دارد که ایران قبل از برجام را در آستانه ونزوئلا شدن نشان دهد.
او بارها در نشریات و رسانه های نزدیک به خود روی این مسئله تاکید کرده که حسن روحانی و یارانش ایران را از مسیر ونزوئلا شدن خارج کرده و کشور را از مسیر قرار گرفتن در تورم 480 درصدی نجات داده اند.
چند روز پیش هم رئیس جمهور در سفر خود به قزوین و به تاسی مشاور اقتصادیش، از سفر اخیر خود به ونزوئلا گفت و از منتقدان خود تلویحا خواست تا به جای انتقاد، خدا رو شکر کنند که کشور به سرنوشت ونزوئلا دچار نشده است!
پیش از این اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور هم ادعا کرده بود که اگر حسن روحانی در 24 خرداد 92 پیروز انتخابات یازدهم ریاست جمهوری نمی شد، اقتصاد ایران به وضعیت ونزوئلا دچار میشد.
جالب اینجاست که حسین عبده تبریزی مشاور وزیر راه و شهرسازی و یکی دیگر از مشاوران اقتصادی دولت هم روی همین مسئله تاکید دارد. چند تن از فعالان سیاسی اصلاح طلب مانند حمیدرضا جلایی پور و یا صادق زیبا کلام هم اعلام کرده اند که برجام اجازه نداد که اقتصاد ایران مانند اقتصاد ونزوئلا با بحران اقتصادی مواجه شود.
اگر روحانی نمیآمد اقتصاد ایران مانند ونزوئلا میشد؟
اما واقعا ادعاهای حسن روحانی و یارانش در خصوص احتمال ونزوئلا شدن اقتصاد ایران با واقعیت تطابق دارد؟
برای یافتن پاسخ این سوال باید به مقایسه وضعیت اقتصادی ایران قبل از رئیس جمهور شدن روحانی و کشور ونزوئلا پرداخت.
به گزارش «نسیم آنلاین»، یکی از مسائلی که اقتصاد ونزوئلا را در سالهای اخیر تحت فشار قرار داده، قیمت پایین بنزین در این کشور است. اقتصاد ایران در دولت قبل با اجرای قانون هدفمندی یارانه ها به مرور قیمت حاملهای انرژی از جمله بنزین را افزایش داد، اما ونزوئلاییها درست بر خلاف این مسئله عمل کرده اند و قیمت بنزین را پایین نگه داشتند. رسانههای غربی درباره بحران اقتصادی در ونزوئلا معتقدند سوء مدیریت و دولتی بودنِ ونزوئلا عامل بحران است. همچنین نباید از کنار این مسئله به سادگی گذشت که ونزوئلا در دوران چاوز از نرخ رشد نسبتاً خوبی برخوردار بوده است. درآمد سرانه ونزوئلایی ها همین الان نیز از ایران بیشتر است.
با این حساب و با یک بررسی ساده به راحتی می توان دریافت که مختصات اقتصاد ایران تفاوتهای فراوان و بنیادین با ونزوئلا دارد و مقایسه این دو کشور با یکدیگر از اساس اشتباه است.
تاکید روی اقتصاد ونزوئلا نقشه انتخاباتی دولت
با این حال جالب اینجاست که یاران حسن روحانی در شرایطی اقتصاد ایران در دوران قبل از دولت یازدهم را با ونزوئلا مقایسه میکنند که اخیرا رئیس جمهور به همراه یک هیات بلند پایه از جمله مسعود نیلی مشاور اقتصادی رئیس دولت یازدهم، به ونزوئلا رفتند و در سال سوم دولت یازدهم قراردادهای همکاری متعددی را با مردان سرزمین چاوز منعقد کردند. بنابراین به نظر میرسد اسم رمز اقتصاد ونزوئلایی برای دوران قبل از روحانی یک نقشه انتخاباتی از سوی دولتمردان یازدهم به خصوص مسعود نیلی باشد و رئیس جمهور و دیگر دولتمردان تا اردیبهشت ماه 96 و ایام انتخابات دوازدهم ریاست جمهوری روی این مسئله تاکید خواهند کرد تا بلکه به نوعی بر ناکامی خود در رونق اقتصادی برای ایران سرپوش بگذارند.