به گزارش «نسیم»، حسین پناهیان امروز در نشستی خبری در جزیره کیش در پاسخ به سئوالی در خصوص برنامه فروش املاک مازاد بانکها در بورس کالای ایران، گفت: تالار فرعی سه کالا برای معاملات املاک راه اندازی شده است و بر این اساس جلسات و مکاتبات بسیاری با بانکها صورت گرفته است. دولت در لایحه خروج غیر تورمی از رکود مشخصا این بحث را به عنوان قانون در مجلس به تصویب خواهد رساند.
مدیرعامل بورس کالای ایران، از بین رفتن رانت در این بخش را یکی از دلایل اصلی کارکرد این بورس در همین زمینه عنوان و بیان کرد: ما به صورت جدی این بحث را دنبال می کنیم و پیشنهادمان را برای تبدیل شدن به قانون ارائه کرده ایم و می خواهیم که از این ابزار برای فروش املاک مازاد بانکها استفاده کنیم.
وی خاطرنشان کرد: با وجود اینکه جلسات زیادی به صورت کارشناسی توسط بورس کالای ایران با بانکی ها برای فروش املاک مازادشان برگزار شده اما تاکنون به نتیجه ای نرسیده بنابراین درصددیم که جذابیت هایی را در این زمینه ایجاد کنیم اما تاکنون هیچ درخواستی از طرف بانکها برای فروش املاک مازادشان به بورس کالای ایران ارائه نشده است.
پناهیان در مورد قیمت گذاری پتروشیمی ها در بورس کالا، گفت: ما به دلالان اجازه ورود به بورس کالا نمی دهیم. سیستمی در این زمینه ایجاد کرده ایم و از وزارت صنعت درخواست کردیم که متقاضیان را به ما اعلام کند زیرا اختلاف قیمت در این زمینه بین بورس کالا و خارج از بورس زیاد بود (قیمت عرضه در بورس کالا نسبت به خارج از بورس کم بود).
وی ادامه داد: بنابراین تقاضا برای خرید در بورس کالا بالا رفته بود اما بحث اصلی ما این است که بورس کالا کارکرد اصلی خود را داشته باشد. در تاریخ ۱۲ تیرماه مصوبه قبلی در این خصوص اصلاح شد اما تبصره ای گنجانده شد مبنی بر اینکه اگر کالایی دو بار در بورس به صورت متوالی عرضه شود و فروخته نشود در خارج از بورس فروخته شود اما ما دخالتی در این زمینه نداشتیم.
مدیرعامل بورس کالای ایران ادامه داد: حال بورس کالا این سئوال را مطرح می کند که چه کسی با چه قیمتی خارج از بورس این کالا را خریداری می کند و آیا اشکالی در قیمت گذاری وجود داشته است؟ بر این اساس ما به سازمان حمایت، وزارت صنعت و معدن و صادرکننده این تبصره ایراد گرفتیم. حتما کسی که نمی خواهد معامله شفافی داشته باشد خارج از بورس معامله می کند.
پناهیان افزود: طی دو ماه گذشته با پدیده ای مواجه شدیم که بر اساس آن قیمت ها در بورس کالا پایین بود بنابراین شرکت های مربوطه اعلام می کردند که نمی خواهند در بورس کالا، کالای خود را عرضه کنند؛ بنابراین ما به اصلاح قیمت کمک کردیم و الان این کالاها با قیمت بالا در بورس کالا عرضه می شوند؛ این در حالی است که انجام معاملات در بورس به صورت نقدی است اما در خارج از بورس بر اساس مستندات این معاملات با شرایط اعتباری صورت می گیرد، یا اینکه شرایط تحویل در معاملات خارج از بورس تسهیل می شود که کارکرد بورس را با مشکل مواجه می کند.
وی تاکید کرد: بنابراین مصوبه مذکور ایراد ساختاری داشت. در ماه های اخیر نیز قیمت نفت کاهش قابل توجهی داشت و قیمت های عرضه در بورس کالا با قیمت های جهانی همخوانی نداشت و بالاتر اعلام می شد. اگر ساختار بورس برای انجام معاملات تعیین شده است پس انجام معامله خارج از بورس بی معناست. این مصوبه حربه ای برای مبارزه با بورس توسط کسانی است که نمی خواهند کالای خود را در بورس کالا عرضه کنند.
وی در مورد عرضه خودرو در بورس کالای ایران، گفت: ما به دنبال ورود خودرو به بورس کالا نیستیم. در این بحث وضعیت انحصاری بودن خودرو باید مشخص شود. اگر قرار است ماهیت غیر انحصاری بودن این کالا پذیرفته شود و کالا کشف قیمت گردد، بورس کالا ظرفیت آن را دارد. اما بحث ما این است که حتما منافعی برای یکی از دو طرف قرارداد یعنی تولیدکننده و مصرف کننده ایجاد شود و هیچ رانتی وجود نداشته باشد.
پناهیان همچنین در بخش دیگری از صحبت های خود با اعلام اینکه شنیده ام که قرار است بورس جداگانه ای برای معاملات ارز در کیش راه اندازی شود، گفت: تاکنون وارد عرصه معاملات ارز نشده ایم و تعمدا در سال ۹۱ محدودیت هایی در این زمینه ایجاد کردیم. در مورد حجم معاملات آتی بورس کالا نیز باید بگویم که در سال جاری ۱۶ هزار میلیارد تومان حجم این معاملات بوده است.
وی در مورد وضعیت معافیت های مالیاتی شرکت های حاضر در بورس، گفت: شرکت هایی که در بورس کالا از ظرفیت های معاملاتی استفاده کرده اند از معافیت های مالیاتی هم برخوردار بوده اند به طوری که معاملات بورس کالای ایران سپر مالیاتی برای شرکت ها ایجاد کرده است. بر این اساس در سال ۹۲، ۲۲۰ میلیارد تومان معافیت مالیاتی برای پتروشیمی ها و ۱۹۰ میلیارد تومان معافیت مالیاتی برای صنعتی ها و معدنی ها ایجاد شد.
پناهیان با اعلام اینکه امسال ۱۵۲ هزار میلیارد ریال تامین مالی برای بخش های تولید و صنعت کشور در بورس کالا ایجاد شده است، اظهارداشت: یکی از برنامه های سال آتی ما توسعه معاملات قراردادهای آتی است، همچنین ایجاد قراردادهای آتی یک روزه را برای برخی از کالا دنبال می کنیم. سررسیدهای کوتاه مدت مانند هفتگی نیز از دیگر برنامه هاست.
مدیرعامل بورس کالای ایران، با اعلام اینکه گسترش زمان معاملات در دستور کار است، افزود: قرار است تابستان سال آینده نشستی با کشورهای عضو اکو داشته باشیم و بتوانیم مزیت های بورس کالای ایران را به کشورهای عضو اکو نشان دهیم که بر اساس آن معاملات بورس های کالای منطقه اکو را به صورت لینک داشته باشیم.
پناهیان با بیان اینکه در سال ۹۳ بازار معاملات مشتقه بورس کالای ایران همگام با بورس های جهانی شاهد تحولات بزرگی بود گفت: در طی این سال ما توانستیم بعد از گذشت ۶ سال از راه‌اندازی معاملات قراردادهای آتی در بورس کالای ایران بر روی سکه بهار آزادی، این معاملات را بر روی زیره‌ی سبز به عنوان اولین محصول از گروه محصولات کشاورزی راه اندازی نماییم.
وی با اشاره به راه اندازی معاملات اوراق سلف موازی استاندارد به عنوان دومین قرارداد مشتقه پس از قراردادهای آتی زیره در سال جاری افزود: ارزش معاملات اوراق سلف موازی استاندارد در دوره مذکور به ۱.۹ هزار میلیارد ریال بالغ شد.
مدیرعامل بورس کالای ایران راه اندازی معاملات برخط قراردادهای آتی را به عنوان یکی از مهم ترین دستاوردهای بورس کالای ایران در سال جاری مطرح کرد و گفت: معاملات برخط قراردادهای آتی می‌تواند با ایجاد دسترسی سهل‌تر فعالان به این بازار، تحول بزرگی را در معاملات این بازار ایجاد نماید.
وی خاطرنشان کرد: سال آینده سومین سالی است که بورس کالای ایران براساس یک سند راهبردی و مدون، اقدام به برنامه‌ریزی برای تحقق استراتژی‌های خود می نماید و در همین راستا در سال جاری بورس کالا در راستای تحقق یکی از استراتژی خود، اقدام به عضویت در اتحادیه الکترونیکی بین بورسی (IEU) کرد.
پناهیان با اشاره به اینکه اتحادیه الکترونیکی بین بورسی (IEU) نهادی بین‌المللی متشکل از ۸ بورس کالایی از ۶ کشور ایران، ارمنستان، بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان و اوکراین است اظهارداشت: الحاق ایران به اتحادیه الکترونیکی بین بورسی مسیر تازه‌ای را برای گسترش مبادلات تجاری ایران با کشورهای مشترک‌المنافع فراهم می کند و ما امیدواریم طبق توافقات صورت گرفته با اتحادیه IEU، معاملات کالاهای ایرانی در این اتحادیه در سه ماهه پایانی سال ۲۰۱۵ صورت پذیرد.
مدیرعامل بورس کالای ایران با بیان اینکه در سال جاری با عضویت و میزبانی اجلاس اتحادیه الکترونیکی بین بورسی (IEU)، گام نخست برای بین المللی‌کردن بورس کالای ایران و بازار سرمایه ایران برداشته شد گفت: سعی داریم با گسترش سطح روابط بورس با سایر کشورهای عضو اتحادیهاز جمله بلاروس، ارمنستان و روسیه (به عنوان عضو ناظر) از ظرفیت‌ها و پتانسیل بالقوه این اتحادیه برای رشد و توسعه بین المللی و منطقه ای بورس کالای ایران و کاهش هزینه مبادلات تجاری با این کشورها استفاده کنیم. ضمن اینکه در حال شناسایی سایر اتحادیه‌ها و انجمن‌های بین‌المللی به منظور عضویت و گسترش روابط با کشورهای دیگر نیز هستیم.
وی سپس با بیان اینکه بورس کالای ایران، یک بازار ملی است و توسعه‌ی معاملات محصولات کشاورزی از الویت‌های اصلی آن به شمار می رود تصریح کرد: اجرایی کردن ماده ۳۳ قانون افزایش بهره‌وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی که به دنبال جانشین کردن روش قیمت تضمینی از طریق بورس کالای ایران به جای خرید تضمینی توسط دولت، از دیگر برنامه‌های ما در سال آینده است. علاوه بر این بورس کالا با هماهنگی سایر نهادهای ذیربط برنامه‌های مناسبی برای توسعه معاملات بخش کشاورزی طراحی کرده است و مطمئنا در آینده شاهد افزایش قابل توجه حجم معاملات این بخش خواهیم بود.
پناهیان خاطر نشان کرد: در سال آینده توسعه منطقه‌ای بورس کالای ایران با توجه به مزیت‌های تولیدی در مناطق مختلف کشور، در دستور کار قرار دارد. بسط و گسترش پوشش جغرافیایی بورس کالای ایران از اولویت‌ها و برنامه‌های توسعه‌ای این بورس است و ایجاد و تاسیس دفتر نمایندگی کارگزاران در انزلی، گلستان، مشهد و تبریز در کنار تالارهای منطقه ای کیش و اصفهان در همین راستا انجام پذیرفته و در حال حاضر درخواست تاسیس دفتر نمایندگی کارگزاران در شیراز و چند شهر دیگر نیز در حال بررسی است.
وی تعامل با دولت تدبیر و امید و کمک به عملیاتی شدن برنامه‌های دولت در راستای خروج از رکود همانند سال جاری را به عنوان یکی دیگر از اهداف بورس کالای ایران در سال آینده مطرح کرد و گفت: با توجه به اینکه تدوین برنامه‌ی ششم توسعه در مراحل مقدماتی قرار دارد و در سال آینده نهایی خواهد شد، ما انعکاس نقش بورس کالای ایران در اقتصاد ملی در قالب مستندات و احکام برنامه ششم توسعه را یکی دیگر از برنامه‌های خود برای سال ۱۳۹۴ قرارداده‌ایم. علاوه بر این، مطالعه و بررسی ساختار بازارهای کالایی در راستای عملیاتی نمودن مصوبه هیئت وزیران در خصوص هدایت معاملات شرکت‌ها و موسسات دولتی به بورس کالای ایران نیز از برنامه‌های بورس کالای ایران در سال آینده است.
مدیرعامل بورس کالا در ادامه به مقایسه ارزش معاملات بورس های ایران در سال جاری پرداخت و گفت: بورس کالای ایران در ۱۱ ماهه سال جاری با معاملات بیش از ۵۳۳ هزار میلیارد ریال جایگاه نخست را در میان ارکان بازار سرمایه کشور کسب کرد؛ این در حالی است که بورس اوراق بهادار با معاملات ۵۰۳ هزار میلیارد ریال، فرابورس با ۳۰۲ هزار میلیارد ریال و بورس انرژی با ۱۵ هزار میلیارد ریال در رتبه های بعدی قرار گرفته اند.
وی افزود: ارزش کل معاملات بازار فیزیکی بورس کالا ۳۶۴ هزار میلیارد ریال و میزان کالاهای معامله شده در آن ۲۱ میلیون تن تا پایان بهمن ماه سال جاری بوده که ۴.۹ میلیون تن آن در تالار صادراتی بورس کالا مورد معامله قرار گرفته است. همچنین ارزش معاملات در بازار مشتقه بورس کالا در ۱۱ ماهه امسال به ۱۵۶ هزار میلیار ریال بالغ شد.
پناهیان با اشاره به اینکه یکی از اقداماتی که جهت تضمین تداوم حضور در بازارهای جهانی هم اکنون در دنیای تجارت صورت می‌گیرد برندسازی و تبدیل کالا یا قیمت‌های آن به عنوان مرجع و شاخص برای فعالان بازار در سطح منطقه‌ای یا بین‌المللی است افزود: بورس کالای ایران این استعداد و توانمندی را دارد که در کالاهایی که از مزیت نسبی برخوردار است به مرجع قیمت‌گذاری منطقه‌ای و حتی جهانی تبدیل شود و در حال حاضر اطلاعات مربوط به معاملات قیر، سنگ‌آهن و مقاطع فولادی در بورس کالای ایران توسط نشریات معتبر بین‌المللی منتشر می‌شود.
مدیرعامل بورس کالا با بیان حجم واردات فلزات مانند فولاد و شمش و محصولات نفتی و کشاورزی به کشور تاکید کرد: مهم ترین عارضه و دغدغه‌ای که در مورد این کالاها در کشور وجود دارد، این است که کالاهای وارداتی هیچ شفافیتی از نظر قیمتی ندارد. این عدم شفافیت باعث می‌شود رقابت بین تولیدکنندگان داخلی و کالاهای خارجی در شرایط نابرابر انجام پذیرد و تولیدکنندگان داخلی توان رقابت با محصولات خارجی را از بعد قیمت نهایی محصولات از دست بدهند؛ به همین منظور بورس کالای ایران بسترهای لازم را برای کشف شفاف و عادلانه قیمت محصولات وارداتی و هماهنگ‌سازی آن با کالاهای تولید داخلی فراهم کرده است.
وی افزود: ما معتقدیم که پذیرش محصولات وارداتی در بورس کالای ایران منجر به ارتقای کیفیت محصولات مشابه تولید داخل خواهد شد. هم اکنون در بخش کشاورزی امکان پذیرش و عرضه ۱۷ نوع محصول داخلی و خارجی مهیاست و با هماهنگی‌های انجام شده در صورت نیاز، واردات صنایع فولادی و فلزی نیز در بازار بورس کالا انجام خواهد گرفت.
پناهیان گفت: بورس کالا با توجه به سیاست‌ها و اولویت های خود و به منظور جذب و پذیرش مشتریان کوچک، در سال جاری طرحی مبنی بر خرید و فروش مشتریان حقیقی و حقوقی کوچک از بورس کالای ایران را به سازمان بورس و اوراق بهادار ارایه داد که خوشبختانه مورد موافقت گرفت. براساس این طرح مشتریان خُرد حقیقی و حقوقی می‌توانند محصولات فولادی، کشاورزی، پتروشیمی و فرآوردهای پایین دستی نفت و سایر محصولات قابل معامله در بورس کالا را مستقیما خریداری کنند. همچنین این امکان برای عرضه کنندگان کوچک نیز فراهم شده تا به عرضه محصولات خود در یکی از بازارهای اصلی یا فرعی بورس کالا با توجه به شرایط بازار اقدام نمایند.
مدیرعامل بورس کالا در خصوص وضعیت بورس کالای ایران در سال ۹۴ اظهارداشت: با توجه به اینکه بورس کالای ایران آیینه تمام نمای بخش واقعی و کالایی کشور می‌باشد از اینرو حجم معاملات بورس در درجه نخست به شرایط کلی اقتصادی کشور وابسته است. برای سال آینده مطابق سند بودجه دولت، نرخ رشد دو و نیم درصدی پیش‌بینی شده است بنابراین درصورت تحقق این نرخ در بخش‌های مولد کشور باید شاهد گسترش معاملات بورس کالا باشیم. بودجه عمرانی سال آینده دولت نیز یکی دیگر از عوامل تاثیر گذار بر حجم معاملات بورس کالا خواهد بود که در صورت تحقق آن تاثیر مثبتی بر معاملات خواهد داشت.
وی خاطرنشان کرد: متاسفانه یکی از نگرانی‌های اصلی سال آینده کشور، کسری بودجه دولت است که در این صورت مطمئنا از حجم بودجه عمرانی کشور کاسته خواهد شد. در نهایت اینکه حجم معاملات بورس کالا به تحقق برنامه‌های این شرکت در بخش های مختلفی نظیر بخش کشاورزی که اقدامات مناسبی برای توسعه آن در سال آینده طراحی شده و همچنین بازار فرعی و معاملات مشتقه شامل قراردادهای آتی، قراردادهای اختیار معامله و قراردادهای سلف موازی استاندارد وابسته است.
