در سال‌های اخیر به دلیل افزایش تورم و گرانی انواع کالا، گرفتن وام و تسهیلات بانکی طرفدار زیادی پیدا کرده است. در این مقاله، انواع وام‌های بانکی ایران و مزایا و معایب وام‌های بانکی را به‌طور کامل توضیح می‌دهیم. اگر شما هم قصد دارید برای خرید خانه، شروع کسب‌وکار یا تهیه لوازم خانگی وام بگیرید، ولی نمی‌دانید چه وامی مناسب شما است، با ما همراه باشید.
معرفی انواع وام‌های بانکی ایران
به‌طور کلی تسهیلات بانکی با توجه به کاربرد آن تعریف می‌شوند. پرمتقاضی‌ترین وام، وام‌های مسکن و وام خرید کالا هستند. در این بخش، انواع وام‌های بانکی را معرفی می‌کنیم.
وام قرض‌الحسنه
متداول‌ترین وام بانکی، وام قرض‌الحسنه است. این تسهیلات مبلغ مشخص و سود کمی دارد. کارمزد وام‌های قرض‌الحسنه معمولا بین ۲ تا ۴ درصد است و به اشخاص حقیقی و حقوقی داده می‌شود. اگر حساب قرض‌الحسنه داشته باشید، می‌توانید این وام را برای تامین ابزار کار، ازدواج و پرداخت هزینه تحصیل دریافت کنید.
وام ازدواج
هدف از وام ازدواج کمک به زوج‌های جوان است. مبلغ این وام در هر سال تغییر می‌کند. اولین قدم برای دریافت وام ازدواج، ثبت‌نام در سامانه بانکی وام ازدواج است. بعد از ثبت‌نام، بانک با شما تماس می‌گیرد.
در نهایت، با مراجعه به شعبه بانک و ارائه مدارک، می‌توانید وام ازدواج را دریافت کنید. قبل از ثبت‌نام برای وام ازدواج باید این نکته را در نظر بگیرید که تسهیلات ازدواج فقط به زن و شوهرهایی داده می‌شود که بعد از اول فروردین ۱۳۹۸ ازدواج کرده‌اند و زیر ۵۰ سال هستند. حداکثر مبلغ وام ازدواج ۴۴۰ میلیون تومان است که به مردان زیر ۲۵ سال و زنان زیر ۲۳ سال داده می‌شود. در صورتی که سن شما در این بازه قرار نمی‌گیرد، می‌توانید نفری ١٨٠ میلیون تومان دریافت کنید.
وام مسکن
می‌توان گفت که وام مسکن در دسته بهترین وام‌های بانکی قرار می‌گیرد. این وام برای کسانی است که قصد خرید یا اجاره خانه را دارند. برای دریافت وام مسکن به سند ملک، مدارک هویتی و گواهی اشتغال به کار نیاز دارید.
در حال حاضر، بانک‌های سامان، بانک ملی و بانک مسکن، تسهیلات مسکن را ارائه می‌دهند. متداول‌ترین وام مسکن مربوط به بانک مسکن است. این بانک در سال ۱۴۰۲ تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان وام می‌دهد. بانک سامان، وام مسکن بدون ضامن می‌دهد و تا سقف ۶۰ میلیون تومان وام می‌دهد. وام مسکن بانک ملی بین ۳۶ تا ۵۰ میلیون تومان است.
وام مضاربه
وام مضاربه برای سرمایه‌گذارها و صاحبان کسب‌وکار است. اگر می‌خواهید در سال ۱۴۰۲، کسب‌وکار شخصی خودتان را تاسیس کنید یا قصد شروع یک فعالیت اقتصادی را دارید، می‌توانید از تسهیلات بانکی وام مضاربه استفاده کنید. برای گرفتن وام مضاربه باید مدارک مربوط به تاسیس شرکت را ارائه کنید.
وام مضاربه با وام تامین مواد اولیه یا وام خوداشتغالی متفاوت است. در وام مضاربه، شما با بانک قرارداد می‌بندید و بانک در سود کار شما شریک می‌شود. برای گرفتن این وام باید جواز کسب‌وکار داشته باشید.
وام خرید کالا
یکی دیگر از معروف‌ترین و بهترین وام‌های بانکی، وام خرید کالا است. با استفاده از این وام می‌توانید وسایلی مثل یخچال، ماشین لباس‌شویی، فرش و اجاق گاز را تهیه کنید. بانک‌های گوناگونی مثل بانک سامان، بانک اقتصاد نوین و بانک ملی به مشتریان و سپرده‌گذاران وام خرید کالا می‌دهند. وام خرید کالا در بعضی از بانک‌ها در قالب یک کارت اعتباری به صاحبان سپرده داده می‌شود. شما می‌توانید با استفاده از این کارت از فروشگاه‌های طرف قرارداد با بانک خرید کنید.
وام خرید مواد اولیه
وام خرید مواد اولیه برای صنعت‌گران و تولیدکننده‌ها است. اگر تصمیم دارید کسب‌وکار خودتان را تاسیس کنید و به مواد یا تجهیزات اولیه احتیاج دارید، ما این وام را به شما توصیه می‌کنیم. صاحبان مشاغل خانگی و صاحبان کسب‌وکارهای کوچک هم می‌توانند وام خرید مواد اولیه بگیرند.
وام خرید خودرو
با استفاده از وام خرید خودرو می‌توانید تا سقف مشخصی از بانک‌های مختلف وام بگیرید و ماشین بخرید. نکته مهم اینکه این وام فقط برای خرید خودروی داخلی است و برای دریافت آن به فیش حقوقی و ضامن احتیاج دارید.
وام بازنشستگان
وام بازنشستگان برای مستمری بگیران و بازنشسته‌های سازمان‌های دولتی مثل آموزش و پرورش، تامین اجتماعی و سپاه است. بعضی از سازمان‌ها و موسسه‌های خصوصی هم به کارمندان بازنشسته خودشان وام می‌دهند که این کمک هزینه به واسطه بانک‌ها به آن‌ها داده می‌شود.
وام قرض‌الحسنه فرزند
وام قرض‌الحسنه فرزند با هدف تشویق فرزندآوری به خانواده‌ها داده می‌شود. خانواده‌هایی که فرزندشان بعد از فروردین ۱۴۰۰ به دنیا آمده‌اند، می‌توانند برای دریافت وام قرض‌الحسنه فرزند اقدام کنند.
مبلغ این وام در سال ۱۴۰۲ برای فرزند اول ۲۰ میلیون و برای فرزند دوم ۴۰ میلیون تومان است. اگر خانواده‌ای فرزند سوم و چهارمش بعد از سال ۱۴۰۰ به دنیا آمده باشد، می‌تواند برای آن‌ها به ترتیب ۶۰ و ۸۰ میلیون تومان وام بگیرد.
وام تعمیرات مسکن
وام تعمیر مسکن یا جعاله برای تعمیر ساختمان‌های مسکونی است. بعضی از بانک‌ها این وام را بدون سپرده ارائه می‌دهند. برای دریافت وام تعمیرات مسکن از بعضی بانک‌ها مثل بانک مسکن و بانک سامان به سپرده‌گذاری احتیاج دارید.
وام خوداشتغالی
این وام مخصوص کسانی است که قصد راه‌اندازی کسب‌وکار خودشان را دارند ولی هیچ سرمایه‌ای برای این کار ندارند. بانک‌ها با همکاری موسسه‌هایی مثل بهزیستی، کمیته امداد امام خمینی، بنیاد شهید و وزارت کار و رفاه اجتماعی این وام را به واجدین شرایط اعطا می‌کنند.
وام دانشجویی
اگر دانشجویی در تامین هزینه‌های تحصیل یا خرید لوازم مورد نیاز تحصیل مثل لپ‌تاپ مشکل داشته باشد، می‌تواند از تسهیلات بانکی دانشجویی استفاده کند. مسئول پرداخت این وام صندوق رفاه دانشجویان است و می‌توانید مراحل درخواست وام را به صورت آنلاین انجام دهید.
برای دریافت وام دانشجویی به شرایط خاصی احتیاج ندارید، فقط باید با مدارک دانشجویی در سامانه صندوق رفاه ثبت‌نام کنید. مبلغ وام دانشجویی با توجه به مقطع تحصیلی متفاوت است. مثلاً، دانشجوهای مقطع دکتری می‌توانند ۶ میلیون تومان وام دریافت کنند. به دانشجوهای کاردانی و کارشناسی هم ۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان وام می‌دهند.
نحوه محاسبه نرخ سود وام بانکی
مزایا و معایب وام‌های بانکی
اگر نسبت به وام گرفتن تردید دارید و هنوز تصمیم نگرفته‌اید، بهتر است مزایا و معایب وام‌های بانکی را بشناسید. درباره مزیت‌های وام باید بگوییم که پول وام به شما در رسیدن به آرزوهایتان کمک می‌کند. مثلاً، اگر همیشه رویای راه‌اندازی کسب‌وکار شخصی یا خانه‌دار شدن داشتید، می‌توانید برای شروع کسب‌وکار یا خرید یک خانه خوب وام بگیرید.
به بیان دیگر، وام بانکی زندگی شما را روی غلطک می‌اندازد و به شما کمک می‌کند که لوازم ضروری زندگی را خریداری کنید. از طرف دیگر، قبل از گرفتن وام باید شرایط و زمان پرداخت را در نظر بگیرید. هر کدام از وام‌های بانکی کشور شرایط به‌خصوصی دارند. برای اینکه از ضررهای آینده جلوگیری کنید، باید شرایط، مبلغ وام، زمان پرداخت اقساط بانکی و نرخ سود را بدانید. دانستن این اطلاعات به شما کمک می‌کند که بهتر تصمیم بگیرید.
نحوه محاسبه نرخ سود وام بانکی
یکی از مسئله‌های مهمی که هنگام دریافت وام باید به آن توجه کنید، نرخ سود وام بانکی است، برای محاسبه سود وام بانکی می‌توانید از فرمول زیر استفاده کنید.
سود = ((۱+مدت به ماه) × نرخ × اصل وام) / ۲۴۰۰
انواع روش‌های درخواست وام از بانک‌های ایرانی
روش درخواست یا ثبت‌نام وام در هر بانک و برای هر وام متفاوت است. مثلاً، برای دریافت وام ازدواج باید در سامانه تسهیلات ازدواج ثبت‌نام کنید و منتظر بمانید. بعضی از بانک‌ها مثل بانک ملی امکان درخواست آنلاین وام را فراهم کرده‌اند. شما با ثبت‌نام در سامانه بانک و بارگذاری مدارک می‌توانید وام موردنظرتان را دریافت کنید. از طرف دیگر، برای ثبت‌نام بیشتر وام‌ها باید به بانک مراجعه کنید و حساب باز کنید.
پرداخت اقساط وام بانکی چگونه است؟
شما می‌توانید اقساط وام بانکی را به روش‌های مختلفی پرداخت کنید. بعضی از بانک‌ها به شما اجازه می‌دهند که مبلغ قسط را هر ماه کارت به کارت کنید. در حال حاضر، بیشتر بانک‌ها خدمات موبایل بانک و اینترنت بانک را فعال کرده‌اند. اگر از اپلیکیشن مخصوص بانک استفاده کنید، می‌توانید بدون مراجعه به بانک، اقساط را پرداخت کنید.
جمع‌بندی
اگر بین وام‌های بانک‌های مختلف کشور سردرگم هستید و اطلاعات کافی ندارید، ما در این مقاله انواع وام‌های بانکی ایران را توضیح دادیم و شرایط آن‌ها را بیان کردیم. این مقاله به شما کمک می‌کند که با توجه به شرایط خودتان سراغ بهترین وام بروید.
سوالات متداول
آیا وام گرفتن از نظر اقتصادی به‌صرفه است؟
بله، با توجه به افزایش قیمت خانه، خودرو و وسایل ضروری زندگی، دریافت وام از نظر اقتصادی به‌صرفه است.
بهترین وام‌های بانکی چیست؟
بهترین وام‌های بانکی، تسهیلات خرید کالا هستند که در زمان کمی به حساب شما واریز می‌شوند. این وام‌ها را به عنوان تسهیلات بانکی فوری هم می‌شناسند.
آیا همه وام‌های بانکی به ضامن احتیاج دارند؟
بله، بیشتر بانک‌ها برای دادن وام و تسهیلات بانکی از شما ضامن و مدارک کسر از حقوق ضامن را می‌خواهند.
بیشترین مبلغ وام بانکی چقدر است؟
بیشترین مبلغ وام بانکی ۲ میلیارد تومان است که برای خرید خانه داده می‌شود. البته این وام برای ساکنین شهر تهران است و شرایط ویژه‌ای دارد.
