به گزارش «نود اقتصادی»، تنظیم بازار کالاهای اساسی مردم طی ماه‌های اخیر وارد فضای تازه‌ای شده که پیش از این در کشور ما تجربه نشده بود. با واگذاری کامل انتزاع محصولات کشاورزی به وزارت جهاد کشاورزی در دولت سیزدهم، مدیریت کامل زنجیره تولید، تامین و توزیع کالا به وزارت جهاد کشاورزی رسید.
وزارت جهاد کشاورزی دولت سیزدهم هم در همان ماه‌های ابتدایی فعالیت خودش به دلیل مشکلاتی که در تخصیص نهاده‌های دامی از دولت قبل باقی مانده بود در آستانه کمبود و بحران در حوزه مرغ و تخم مرغ قرار گرفت.
همین موضوع سبب شد که در روزهای میانی آبان ۱۴۰۰ سازمان تعاونی روستایی به عنوان متولی این موضوع با بهره گیری از شرکت‌های دانش بنیان اقدام به فراخوانی در زمینه توزیع هوشمند کالاهای اساسی مردم با محوریت حذف دلالی بزند.
شرط وزارت جهاد برای متقاضیان داشتن حمل و نقل لجستیک برای رساندن کالاها به درب منازل مردم و همچنین ارائه کالا با نرخ مصوب تنظیم بازار بود که در این میان یک شرکت تعاونی دانش بنیان سهامی عام با عنوان بازرگام با داشتن این دو شرط نظر مسئولان وزارت جهاد کشاورزی را به خودش جلب کرد.
ابتدا توزیع کالاهایی مانند مرغ و تخم مرغ در این سامانه مدنظر مسئولان قرار گرفته و شهرهای تهران، کرج، اصفهان مشهد یزد، کرمان رشت، کرمان، رشت و شیراز به این سامانه مجهز شدند. به مرور تعداد شهرهایی که در این سامانه فعال شدند به ۲۳ شهر رسید.
امروز با گذشت بیش از دو ماه از راه اندازی این سامانه چند سامانه مشابه هم در این زمینه در شهرهای مختلف ایجاد شده‌اند مانند "روستالند" در گیلان، "هست اینجا" در تهران و کرج، "کابوک" در لرستان، "سانای" در سنندج، "کالومین" در مشهد و چندین سامانه دیگر در شهرهای مختلف که بنا به اعلام وزارت جهاد کشاورزی تعداد آن‌ها به ۱۶ سامانه می‌رسد.
این سامانه‌ها در بحران‌های اخیر گرانی چند محصول مانند سیب زمینی و برنج هم تقریبا عملکرد خوبی از خود به جا گذاشتند و به محض عرضه این کالاها توانستند قیمت‌ها را مدیریت کنند.
اتفاقی که چند ماه پیش در خصوص مرغ و تخم مرغ رخ داد. از روز شنبه توزیع گوشت قرمز هم با نرخ‌های مصوب در این سامانه‌ها آغاز شده و با تجهیز زیرساخت‌ها مانند یخچال‌های مورد نیاز برای توزیع گوشت کشتار روز می‌تواند منشا تحول در بازار گوشت قرمز هم بشود.
البته گاهی اوقات کمبود عرضه در برخی کالاها مانند شکر دسترسی به این کالا را در سامانه‌ها با مشکل رو به رو کرده ولی مسئولان سازمان تعاونی روستایی به عنوان دستگاه پشتیبان این پلتفرم‌ها تاکید می‌کنند که کمبودی در این محصولات وجود ندارد و گاهی مشکلات چند روزه در حوزه عرضه به وجود می‌آید.
وجود این سامانه‌ها تا حدودی نقش دلالان در تنظیم بازار کالاهای اساسی را کاهش داده ولی اطلاع رسانی در خصوص آن‌ها همچنان ضعیف است و مردم اطلاع خیلی زیادی از وجود این سامانه‌ها ندارند.
هفته گذشته رئیس سازمان تعاونی روستایی مشکلات بودجه‌ای را دلیل اصلی ضعف در اطلاع رسانی برای معرفی این سامانه‌ها اعلام کرده که به نظر می‌رسد باید فکری برای آن کرد. شاید رسانه ملی بتواند در معرفی سامانه‌ها و مزایای خرید از آن‌ها نقش مهمی را ایفا کند که البته به نظر می‌رسد تاکنون همراهی چندانی در این زمینه نداشته است.
در مجموع به نظر می‌رسد تجربه توزیع هوشمند کالا در سامانه بازرگام و سامانه های مشابه دیگر، قدم مثبتی برای حل مشکل دلالی و سودجویی در بازار باشد ولی نیاز به حمایت و اطلاع رسانی بیشتری از سوی وزارت جهاد کشاورزی در خصوص آن‌ها وجود دارد.
خبرنگار: علی رسولی
