به گزارش «نود اقتصادی» پروفسور جواد صالحی اصفهانی استاد اقتصاد دانشگاه ویرجینیاتک اظهار کرد: آمارهای تولید و درآمد ملی با سرعت آمارهای اشتغال به دست نمیآید به همین دلیل ما تا چند ماه دیگر نخواهیم دانست که آیا در فصل بهار 1398 که اشتغال نسبت به بهار 1397 افزایش داشته، تولید هم رشد کرده یا نه. این موضوع مهمی است. فعلاً ما در خبرها میبینیم و میشنویم که مقدار زیادی از میوهها و سبزیجات ما به عراق صادر میشود.
وی افزود: در سهماهه اول سال 1398 عراق اولین مقصد صادراتی ایران بود و پیش از چین قرار داشت. البته چینیها فقط نفت میخرند، ولی عراقیها کالاهای تولیدی ایران را میخرند. بنابراین صادرات ما به این کشور بسیار مهم است. من به یاد ندارم در سالهای اخیر صادرات کالاهای ایرانی به کشورهای همجوار که تحریمها کمتر روی آنها اثر دارند اینطور موفق باشد. البته باید این را هم در نظر گرفت که روی دیگر سکه بالا بودن صادرات، کاهش دستمزد است که به کاهش مصرف تبدیل میشود، یعنی یک نوع ریاضتکشی در این سناریو هست که در آن دستمزدها پایین میرود، کالاهای ایرانی ارزان میشود، ولی بعد تولید و اشتغال رشد میکند و سختی تحملشده در سال اول، در سال دوم با افزایش اشتغال به نتیجه میرسد و بعد درآمد بیشتر میشود. این یک چرخه کاملاً شناختهشده در اقتصاد است. تنها مشکل این است که تحریمها تا حدودی جلو صادرات را میگیرد چون انتقال پول را مشکل کرده است. اگر بتوانیم این مساله را حل کنیم شک ندارم که تا پنج سال آینده اگر نرخ ارز را همینطور در سطح بالا نگه داریم، تولید در ایران شکوفا میشود و اشتغال رشد خواهد کرد. خطر اصلی که کشور را تهدید میکند کاهش اشتغال است، نه کاهش مصرف.