«نود اقتصادی»- دکتر اصغر بالسینی: با اعلام رسمی عدم تمدید معافیتهای نفتی آمریکا و طرح موضوع به صفر رساندن فروش نفت ایران که قطعا با توجه به ساختار بازار نفت یک بلوف گزاف می باشد مجددا این مساله مطرح گشته که چگونه می توان آسیب پذیری اقتصاد را در این شرایط به حداقل رسانده و از این فرصت برای مقاوم سازی اقتصاد استفاده کرد .با توجه به اینکه کشورمان در سالهای متمادی وبویژه دور قبلی تحریم ها در سالهای ۹۰ و ۹۱ تجارب گران سنگی کسب کرده می توان امیدوار بود با نگاه تجربه آموز به سابقه تحریم ها این شرایط خاص را نیز پشت سرگذاشت.در این میان چند مساله حایز اهمیت وجود دارد:
۱- ریچارد نفیو طراح اصلی تحریم های ایران موسوم به تحریم های هوشمند در وزارت خزانه داری آمریکا در کتاب هنر تحریم ها:نگاه از درون که سابقه تحریمی آمریکا را خصوصا در مقابل ایران به دقت شرح داده به صراحت به این مساله اشاره کرده که در مواجهه با تحریم های آمریکا شیوه پاسخ گویی ایران بسیار پراهمیت بوده و عملا آنچه پایان جنگ تحریمی را نشان میدهد هنر استقامت کشور هدف است .این امر یعنی بخش های مختلف اقتصاد باید گام به گام و براساس طراحی عملیاتی هنر استقامت در برابر تحریم ها را نشان دهند.
۲-خطاهای سیاست گذاری در اقتصاد بویژه آنچه که در سال ۹۷ اتفاق افتاد نباید مجددا تکرار شود.اگر قراربرعبور موفقیت آمیز از شرایط خطیر کنونی است لازم است دولت به دقت خطاهای سال گذشته را نصب العین قرارداده و از آن اجتناب ورزد. هنوز خطای مهلک بانک مرکزی در چوب حراج زدن به منابع ارزشمند دلاری و طلایی کشور و ایجاد حداقل ۲۵ هزار میلیارد تومان رانت ناشی از مابه التفاوت قیمت فروش ۶۵ تن سکه و قیمت فعلی آن فراموش نشده و البته با اعدام یک یا دو سلطان این بازار صورت مساله تغییر نکرده است.
۳- وقتی دولت امریکا به رهبری وزارت خزانه داری این کشور اعلام جنگ اقتصادی کرده و عملا اقتصاد ملی را تحت شدید ترین فشارها قرار داده انسجام ملی و رهبری واحد دراقتصاد ضرورتی انکار ناپذیر است.در این بین چه بخش دولتی و چه بخش خصوصی باید به نقش آفرینی بپردازند.بخش خصوصی که همواره مدعی توانمندی برای برعهده گرفتن مسولیتها در اقتصاد است باید تعهد خود را به این امر به اثبات برساند.چطور میتوان پذیرفت که بخش خصوصی که در طی این سالها به تناوب از منافع انرژی ارزان و دهها حمایت دولتی برخوردار بوده در این شرایط خطیر از انجام کامل تعهدات طفره برود.آمارها نشان میدهد از نیمه مرداد ماه۹۷ و همزمان با سیاست تعمیق بازار ثانویه تا پایان سال ۹۷ حدود ۱۱.۵ میلیارد یورو ارز حاصل از صادرات به این بازار تزریق شده و این درحالی است که کل صادرات غیرنفتی کشور بیش از ۴۰ میلیارد دلار بوده است.طبعا همکاری جدی تر بخش خصوصی در بازگرداندن ارز صادراتی و کمک به تعمیق بازار ارز به عبور راحتتر از شرایط تحریمی جدید کمک شایانی خواهد کرد.
۴-با کاهش احتمالی درآمدهای ارزی انچه اهمیت می یابد صیانت از منابع ارزشمند کنونی و کسب درآمدهای ریالی جایگزین است.واقعیت ان است که در حوزه درآمدهای مالیاتی درآمدهای مغفول قابل توجهی وجود دارد که مالیات بر مجموع درآمد و مالیات بر عایدی سرمایه از آن جمله است.براساس برخی تخمینها با اجرای مالیات برعایدی سرمایه می توان حدود ۵۰ هزار میلیارد تومان درامد جدید بدون فشار بر بخش های تولیدی کسب کرد.قطعا شرایط تحریمی فعلی از مناسبترین فرصتها برای پیاده سازی این ایده است.
