فرشاد فاطمی اقتصاددان و عضو هیات علمی دانشگاه شریف در گفتگو با «نود اقتصادی» در خصوص میزان آمادگی کشور برای مقابله با تحریمها اظهار کرد: مسلما شما اگر خودتان را برای تحریم آماده می‌کردید وضعتان بهتر بود. هر چه قدر بیشتر خودتان را آماده می‌کردید وضعتان بهتر بود. من نمی‌توانم بگویم ما اصلا آماده نشدیم، منتها اگر بیش از آنکه امروز آماده شدیم، آماده بودیم، احتمالا اثر منفی که تحریمها می‌توانست روی ما بگذارد کمتر بود.

وی افزود: بخشی از این آمادگی در فضای سیاست گذاری اقتصادی است، بخشی از آن قاعدتا اقتصادی است و حتی بخشی از آن هم اجتماعی است. یعنی ما اگر سرمایه اجتماعی بیشتر از چیزی که الان هست داشتیم، نحوه مقابله‌مان با تحریمها ساده‌تر بود.

این اقتصاددان گفت: اگر سرمایه سیاست خارجیمان بیشتر بود، یعنی دوستان بیشتری در دنیا داشتیم، احتمالا وضعمان بهتر بود. مسلما چیزی که اتفاق می‌افتد این است که ما هر چقدر برای شرایط سخت آماده شویم، وضعیتمان مناسب‌تر است. به نظر من در سطح ایده‌آل آماده نشدیم و احتمالا بهتر از این می‌توانستیم آماده شویم و البته ممکن بود وضعیت بدتر از این هم باشد.

فاطمی عنوان کرد: ما در اقتصاد آزمایشگاه نداریم که براساس آن بگوییم ما فلان کار را آزمایش کردیم و آن کار خوب یا بد بود. فقط با اتفاقی که افتاده است مواجهیم. بقیه‌اش این است که یا باید به تجربه بقیه دنیا نگاه کنیم و یا باید تجربه خودمان را در زمانهای دیگر ببینیم و یا باید شروع کنیم به تئوری پردازی کردن، که البته همه اینها مفید است، منتها لزوما جواب صد در صد به ما نمی‌دهد که اگر به جای کار الف کار ب را انجام می‌دادیم دقیقا چه می‌شد؟ منتها تا حد خوبی می‌توان گفت می‌توانستیم کارهایی بکنیم که وضعیتمان برای مقابله با تحریمها راحت‌تر باشد.

وی بیان کرد: من می‌خواهم از جنبه دیگری به این موضوع نگاه کنم و آن هم این است که ما الان هم احتمالا کارهایی می‌توانیم انجام دهیم که از بعضی از ابعاد تحریم به نفع اقتصادمان استفاده کنیم. لزوما چیزی وجود ندارد که مطلوب صد در صد باشد، منتها در شرایط سختی هم شاید بتوان کارهایی انجام داد.

فاطمی با بیان مثالی در این زمینه گفت: مثلا اگر همیشه می‌گفتیم که باید وابستگی ما به نفت در بودجه کم شود، الان تحریمها فرصتی به ما داده‌اند که داریم نفت کمتری صادر کنیم. این یک تمرین است که ببینیم چطور می‌توان بودجه‌ای با وابستگی کمتر به نفت را نوشت و کشور را اداره کرد.

مرورگر شما قادر به اجرای این فایل نیست.

حسام ارمغانی