«نود اقتصادی»- بحران قطعی‌های مداوم و هر روزه برق در پایتخت و کمبود آب در سراسر کشور، میهمانانی ناخوانده که با همه تلخی‌های حضور خویش در گرمترین ماه سال، فریاد نارضایتی بسیاری از مردم را به طور مکرر به آسمان بلند کرده است.
به صورت روشن، قطع وصل شدن برق در نقاط دور و نزدیک پایتخت از 10 روز قبل پر رنگ شده و هیچ منطقه‌ای از تهران از گزند قطعی برق در امان نمانده است.
به جرات می‌توان این حجم از قطعی برق در تهران را بعد از جنگ هشت ساله تحمیلی یکی از بی سابقه ترین نوسانات برق در شبکه خانگی کشور به شمار آورد.
وزارت نیرو، اواخر خرداد ماه امسال پیش بینی کرده بود که به مدت 13 هفته، صنعت برق کشور با کمبود تولید مواجه خواهد شد.
ناگفته پیداست که با تبدیل شدن این پیش بینی به واقعیت، قطعی‌های برق، دستکم در پایتخت فراگیرتر شده، موضوعی که با گذشت زمان به اثبات رسید و در اواسط تیرماه هم به اوج خود رسیده است.
"رضا اردکانیان" وزیر نیرو، رقم کمبود برق را پنج هزار و 315 مگاوات دانسته و گفته که عمده افت تولید برق به دلیل کاهش بارندگی بوده که سبب شده امسال میزان برخورداری از نیروگاههای برق آبی وجود نداشته باشد.
به رسم سنت هرساله، میزان مصرف برق کشور از اواخر خرداد ماه تا پایان شهریور ماه به دلیل افزایش دما و مصرف بیش از اندازه وسایل سرمایشی روند رشدی 7 درصدی داشته که برای پاسخگویی به نیاز روز افزون، ظرفیت نصب شده نیروگاهی کشور در افق 1404 باید به بیش از 180 هزارمگاوات برسد.
تحقق چنین رقمی، دستکم نیازمند تزریق یکصد میلیارد دلار سرمایه بوده که بدون تعارف از عهده دولت و حتی بخش خصوصی با شرایط فعلی خارج است.
در حال حاضر، پیمایش مصرف انرژی کشور نشان داده که میزان مصرف برق از مرز 56 هزار مگاوات فراتر رفته که با ظرفیت اسمی نیروگاهی نصب شده 77 هزار مگاواتی فاصله چندانی ندارد.
جالب تر اینکه از رقم 56 هزار مگاوات برق مصرفی 20 هزار مگاوات آن مختص وسایل سرمایشی بوده و سهم بخش دولتی از این مقدار مصرف چیزی حدود 4 هزار مگاوات است.
وزارت نیرودر تلاش بوده تا با اعمال برخی روش ها میزان مصرف برق در کشور را کاهش دهد هرچند که در عمل چندان هم موفق نبوده و تین مار نتیجه ای جز افزایش فشار برشبکه توزیع برق نداشته است.
راندمان پایین نیروگاهی، افزایش 7 درصد سالانه مصرف برق، اتلاف 11 درصدی انرژی در شبکه انتقال و توزیع و ازهمه مهمتر عقب ماندگی وزارت نیرو در احداث ظرفیت های جدید نیروگاهی درکنار عامل مهمی چون بد مصرفی مشترکان امسال خود را در قالب قطعی مکرر برق نشان داد که پیامد آن نارضایتی شدید مردم از عملکرد وزارت نیرو بوده است.
"مجید نامجو"وزیراسبق نیرو درگفتگو با «نود اقتصادی» اعلام داشته که دولت یازدهم به دنبال مدیریت و کنترل تقاضای مصرف برق با ظرفیت ایجاد شده نیروگاهی بوده و افزایش ظرفیت نیروگاهی در اولویت بعدی دولت روحانی قرار گرفت و ادامه داد که برای پاسخگویی به نیاز مصرفی کشور ،پیش بینی شد که سالانه 5 هزار مگاوات به ظرفیت نیروگاهی کشور اضافه شود و دولت روحانی احساس کرد که خواهد توانست با مدیریت مصرف و تقاضا، رشد مصرف برق را مهار کند!
واقعیت این است که در ابتدای دولت یازدهم ظرفیت نیروگاهی کشور69 هزار مگاوات بوده که اکنون به حدود 77 هزار مگاوات رسیده است.
با استناد به تکلیف برنامه توسعه برای ساخت سالانه 5 هزارمگاوات،می توان جمع بندی کردکه درطول چهارساله دولت یازدهم،هشت هزار مگاوات به ظرفیت نیروگاه های کشور اضافه شده است.
با یک ضرب و تقسیم ساده، این نتیجه به دست خواهد آمد که دولت یازدهم دستکم 12 هزار مگاوات از تکلیف برنامه توسعه عقب مانده است.
این همان نقطه‌ای است که وزارت نیرو تمایل چندانی به پرداختن بدان ندارد و دلیل مهم قطعی برق را بیشتر به کاهش نزولات جوی و کمرنگ تر شدن نقش نیروگاههای برق آبی در تولید برق برشمرده است.
در مقابل، "عبدالحمید ثمره هاشمی" معاون اسبق تحقیقات وزارت نیرو در گفتگو با «نود اقتصادی»، سهم نیروگاههای برق آبی در تولید برق کشور، را تنها ۱۵ درصد دانسته و کاهش بارندگی در کشور همواره وجود داشته و جالب تر اینکه امسال هم درصد کاهش بارندگی نسبت به سال قبل چندان زیاد نبوده.
از نگاه او، بخشی از دلایل قطعی برق در زمان وزارت اردکانیان، وزیر فعلی نیرو، ناشی از سوء مدیریت بوده و در یکسال بروز این مقدار مشکلات، طبیعی نیست.
استمرار در قطعی‌های برق، وزارت نیرو را دیر یا زود به پاسخگویی دقیق پیرامون غفلت در افزایش ظرفیت نیروگاهی و دلایل قطعی‌های برق مجبور خواهد کرد، چرا که صنعت برق کشور با ادامه وضع کنونی، توان پاسخگویی به نیاز مصرفی برق را نخواهد داشت.
پیامد این امر، افزایش اعتراضات مشترکان از عملکرد این وزارتخانه و به زیر تیغ کشیده شدن اردکانیان در ماه‌های آتی خواهد بود.
باید دید که اردکانیان خواهد توانست از بحران قطعی‌های برق به سلامت عبور کند یا برق استیضاح او را هم خواهد گرفت!
