«نود اقتصادی»: سازمان هواپیمایی کشوری گزارش مقدماتی سانحه هواپیمای "ای تی آر" شرکت هواپیمایی آسمان را منتشر کرده و با بیان برخی از کلیات، اعلام علت اصلی سقوط هواپیمای مسیر تهران به یاسوج را منوط به پیداشدن جعبه سیاه آن دانسته است.
پروازشماره 3704 شرکت هواپیمایی آسمان با 60 مسافرو 6 خدمه پروازی 8 صبح روزیکشنبه 29 بهمن ماه امسال درحالیکه تهران رابه مقصد یاسوج ترک کرد ازصفحه رادار محو شده ودرمنطقه پادنای سمیرم کمی مانده به فرودگاه یاسوج به کوه دنا برخورد کرد و همه 66 مسافر این هواپیما،جان خود را ازدست داده اند.
از قرار معلوم، اولین پرواز این هواپیمای متعلق به شرکت هواپیمایی آسمان درسال 1993 بوده و این هواپیما سال ها در فرودگاه شیراز زمینگیر بوده، اما پس از تعمیر، این اواخر به پرواز درآمده بود. هواپیمای سقوط کرده پرواز تهران – یاسوج دستکم ۲۵ سال سن داشته است.
گزارش مقدماتی سازمان هواپیمایی کشوری،4 اسفندماه، یعنی به فاصله چهار روز پس از سقوط این هواپیما منتشر و در آن اعلام شده که وسیله پرنده، مراکز تعمیراتی شرکت هواپیمایی آسمان و خلبانان و عوامل فنی در زمان وقوع سانحه دارای گواهینامههای لازم از سازمان هواپیمایی کشوری بودهاند.
این گزارش اضافه کرده که مطابق بررسیهای اولیه، آغاز پرواز از فرودگاه مهرآباد با توجه به وضعیت هوای گزارش شده،مجاز بوده وارزیابی وضعیت جوی نقطهای درمحل سانحه ،منوط به بررسی دستگاههای ضبط اطلاعات و مکالمات پرواز است.
ناگفته نماند که این سازمان،کمی قبل از انتشار گزارش مقدماتی،پرواز تمامی هواپیماهای"ای تی آر"شرکت آسمان را متوقف کرده.
اقدامی که درنوع خود کم سابقه بوده،چراکه منهای توقف فعالیت 6 فروند هواپیمای"ای تی آر"شرکت هواپیمایی آسمان، شرکت هواپیمایی ایران ایر هم بعد از اجرایی شدن برجام، قراردادخرید 20 فروند هواپیمای "ای تی آر" را به امضا رساندکه تا اکنون 8 فروندآن تحویل این شرکت هوایی شده است.
گفته می شود که شرکت هواپیمایی آسمان،35 فروند هواپیما در اختیار داشته که با دستور جدید سازمان هواپیمایی کشوری، دستکم یک ششم هواپیماهای این شرکت قابلیت پرواز خود را برای مدتی نامعلوم از دست داده اند.
دست اندرکاران امر،متوقف ساختن عملیات پروازی هواپیمای"ای تی آر" شرکت آسمان با توجه به در اختیار داشتن 8 فروند از این مدل هواپیما در شرکت ایران ایر را یک اقدام تبعیض آمیز خوانده اند و درعین حال یادآور شده اند که سازمان هواپیمایی کشوری با این اقدام برمشکل داربودن 6 فروند هواپیمای "ای تی آر"شرکت آسمان صحه گذارده است.
درست یا غلط هواپیمای "ای تی آر" با سانحه اخیر،یکی از حاشیه ساز ترین پرنده های آهنی موجود درشبکه حمل و نقل هوایی ایران لقب گرفته،پرنده ای که از زمان سقوط آن،دلایل متعددی برای بروز این سانحه مطرح شده؛ ازنقص فنی قبلی درهواپیما گرفته تا فرسوده بودن هواپیمای مذکور، قدیمی بودن مدل سیستم ضد یخ زدگی بال این نوع هواپیمای ای تی آر، اشتباه در بکارگیری از این نوع هواپیما در مسیرهای دور برد با سطح پروازی ارتفاع بلند و از همه مهمتر، ضعف نظارت سازمان هواپیمایی کشوری بر کیفیت پرندههای آهنی فعال در شبکه پروازی.
اکنون،به نظرمی رسد،تعدادی ازدلایل از پیش گفته با گزارش اخیرسازمان هواپیمایی از دایره اعتبار خارج شده اما همچنان ضعف نظارت سازمان هواپیمایی بر شبکه پروازی بر قوت خود باقی است.
جالب تراینکه سخنگوی شرکت هواپیماسازی"ای تی آر"هم گفته که شرکت هواپیمایی آسمان هواپیمای جدیدی از این شرکت نخریده و هواپیمای سانحه دیده تهران - یاسوج از نسل قدیم محصولات این کارخانه بوده وافزوده که نخستین هواپیمای نسل جدید این شرکت از سال 2011 وارد بازار شده است.
این ذهنیت تقویت شده که ضعف نظارت سازمان هواپیمایی کشوری درجلوگیری از پرواز هواپیمای فرسوده آسمان ،یکی از دلایل سقوط هواپیمای سانحه دیده بوده که متوقف ساختن سایر"ای تی آر" های شرکت آسمان با توجه به عدم تعیین ممنوعیت برای" ای تی آر"های شرکت هما، این فرضیه را جانی دوباره بخشیده است.
شکی نیست که بازنشسته شدن هواپیمای"ای تی آر"آسمان با توجه به عمر 25 ساله امری اجتناب ناپذیربوده که در عمل این مهم محقق نشده.
احتمال دارد با توجه به انتشار گزارش مقدماتی سازمان هواپیمایی کشوری، عامل انسانی مقصر بروز این سانحه معرفی شود درغیر اینصورت، انگشت اشاره سهل انگاری به سمت شرکت آسمان و دست آخر به سمت سازمان ناظر نشانه خواهد رفت.
تجربه نشان داده که درصورت پافشاری رسانه ها بر سهل انگاری سازمان هواپیمایی در سانحه اخیر هوایی، عباس آخوندی ، وزیر راه وشهرسازی، بدون تعارف و فوت وقت، تصمیمات مهم را سریعتر اتخاذ می کند.
همانند پذیرش استعفای "محسن پورسید آقایی" مدیرعامل سابق راه آهن درپی برخورد دو قطار مسافربری در ایستگاه هفتخوان.
مزید بر این، کارنامه عملی نه چندان قوی عابدزاده، را هم باید ذکر کرد که نشانی مهم از موفقیت او در مهار مشکلات بزرگ صنعت هوانوردی کشور به دست نمی دهد.
صنعتی که متوسط عمر ناوگان آن با بیش از ۲۳ سال سن،18 سال بیشتر ازعمر ناوگان هوایی سایر کشورها است.