ابوالقاسم حکیمیپور فارغالتحصیل توسعه از دانشگاه کالیفرنیا در گفتگوی تفصیلی با «نود اقتصادی» در خصوص عملکرد اقتصادی دولت یازدهم اظهار کرد:دولت فعلی اشتباهات بسیار بسیار زیادی دارد. بین سیاستهای پولی و مالی کشور تضاد جدی وجود دارد. در حال حاضر خط مشی گذاران اقتصادی از بافت یک جور و متجانسی برخوردار نیستند.
وی افزود: آقای دکتر نهاوندیان کاملا به یک اقتصاد نئولیبرالیسیتی غربی معتقد است. آقای دکتر نیلی به عنوان دستیار ویژه آقای رئیس جمهور هم به همین صورت فکر میکند. قبلا آقای دکتر طیبنیا در دولت حضور داشت که به یک اقتصاد نهادگرا معتقد بود. از طرف دیگر آقای جهانگیری معاون اول رئیس جمهور فرمانده اقتصاد مقاومتی است. بنابراین در حال حاضر رهبر اقتصادی دولت مشخص نیست.
حکیمیپور بیان کرد: مهمترین چالشی که وجود دارد این است که اقتصاد مقاومتی با اقتصاد نئولیبرالی زمین تا آسمان فرق دارد. اقتصاد نئولیبرالیستی در غرب با چالشهای زیادی رو به رو شده و باید دید آیا با شرایط اقتصادی کشور ما هماهنگ است یا خیر؟
سیف یک اشرافزاده است
وی خاطرنشان کرد: در همه کشورها رئیس کل بانک مرکزی حتما اقتصاددان است. آقای سیف سالها به عنوان مدیر بانکی فعالیت کرده و وقتی هم رئیس کل بانک مرکزی شده است سعی میکند که منافع بانکها را در نظر بگیرد. ایشان به منافع عمومی جامعه توجهی ندارد. من با آقای سیف کار کردم ایشان یک فرد اشراف زاده است و تفکر اشرافی دارد. بنابراین شما از این فرد چه توقعی دارید؟ ایشان در بسیاری از جاهایی که قبلا مدیریت کردهاند، با پارامترهای مردود رو به رو شدهاند. در دهه 70 نوع مدیریتی که بر بانک صادرات داشت جنجالهای زیادی را ایجاد کرد که همه آنها را شنیدهاند. در بانک سپه هم نمونه این مشکل آفرینیها را داشتیم. در نهایت ایشان به سلامت از این بانکها جستند در حالی که حواشی زیادی پیرامونشان وجود داشت.
معاون نظارتی بانک مرکزی کجاست؟
این اقتصاددان با انتقاد از عملکرد سیف در چهار سال گذشته نیز به «نود اقتصادی» گفت: مدیریت ایشان در موسسات مالی و اعتباری غیر مجاز خوب نبود. بانک مرکزی خودش به این موسسات مجوز داده بعد به مردم میگوید که گول سود این موسسات را نخورید! سوال اینجاست که نظارت بانک مرکزی چه نقشی را ایفا میکند. معاون نظارتی بانک مرکزی کجاست؟
وقتی 2000 صندوق قرض الحسنه داریم و بانک مرکزی اعلام میکند که 70 درصد آنها مورد تایید نیست، چرا به آنها اجازه فعالیت داده میشود؟
حکیمیپور عنوان کرد: در حال حاضر کدام بانک بخشنامههای کاهش نرخ سود بانکی را رعایت کرده است؟ بانک آینده 23 درصد به سپرده گذاران سود میداد ولی بانک مرکزی کاری نکرد. مدیریت حاکم بر بانکها با چالش مواجه است. اغلب مدیران عامل بانکها و اعضای هیات مدیره آنها تحت فشارهای سیاسی انتخاب شدهاند.
وی بیان کرد: من مدیریت آقای سیف را در همه مسائل ناکارآمد میبینم. دولت در چهار ماه اول امسال 16 هزار میلیارد تومان از بانکها استقراض کرده است. میزان بدهی دولت به سیستم بانکی به وضعیت بحرانی رسیده است. در این مدت بدهی دولت به بانک مرکزی و بدهی بانکها به بانک مرکزی که اثر مستقیمی بر پایه پولی داشتهاند به شدت سیر صعودی داشته اشت.
بدهی دولت بانکها 300 درصد رشد کرده است
این اقتصاددان گفت: رقم بدهی دولت به بانکها در اسفند 91 یعنی آخرین ماههای فعالیت دولت قبل حدود 70 هزار میلیارد تومان بود. در تیرماه امسال این رقم به بالای 200 هزار میلیارد تومان رسیده است. این نشان میدهد که بدهی دولت به بانکها 300 درصد رشد کرده است. از این اعداد و ارقام نتیجه میگیریم که بانک مرکزی استقلال ندارد.
حکیمیپور بیان کرد: فقط در چهار ماه امسال بدهی دولت به بانک مرکزی 7500 میلیارد تومان افزایش پیدا کرده است. در دولت آقای روحانی بیش از 84 هزار میلیارد تومان به پایه پولی اضافه شده که این خود یک پول پر قدرت تولید کرده است. این یعنی در چهار سال اول دولت آقای روحانی معادل کل دولت آقای احمدینژاد پول چاپ شده است.
دولت روحانی پرخرجترین دولت طول تاریخ بوده است
وی خاطرنشان کرد: طبق آمار صندوق بین المللی پول دولت آقای روحانی پرخرجترین دولت طول تاریخ بوده و طی چهار سال فعالیت خود 750 هزار میلیارد تومان هزینه داشته است که تنها 2 درصد آن به هزینههای عمرانی اختصاص پیدا کرده است. طبق برنامه پنجم دولت فقط حق داشته 32 درصد به هزینههای جاری خودش در طی چهار سال اضافه کند. در حالی که عملا شاهد رشد 230 درصد در هزینههای جاری هستیم، که نشان دهنده عدم انضباط پایه پولی بوده است.
این اقتصاددان گفت: در حال حاضر نقدینگی از 1300 هزار میلیارد تومان فراتر رفته ولی اثر آن را در تولید نمی بینیم. 60 درصد صنایع ما زیر یک سوم ظرفیت اسمی خود کار میکنند. در کشور ما تولید به صرفه نیست چون سود تسهیلات بانکی بسیار بالاست و اگر در کسب و کار سود ببرید، باید بالای 25 درصد مالیات بپردازید. سال گذشته 21 میلیارد دلار واردات صورت گرفته که درصد بسیار اندکی از وارد کنندگان مالیات دادهاند.
مردم به تورم تک رقمی میخندند
حکیمیپور در خصوص تک رقمی شدن تورم بیان کرد: تورم کالاهای اساسی که دارو هم جز آنهاست بالای 25 درصد است. در محاسبه نرخ تورم نرخ اجاره بها و نرخ خرید و فروش مسکن در نظر گرفته نشده است. آقای رئیس جمهور و آقای جهانگیری اعلام میکنند که نرخ تورم زیر 10 درصد است ولی مردم عادی به آن می خندند. اگر همانطور که آقای جهانگیری اعلام کرده که ما در شش ماه اول امسال 1.5 میلیون شغل ایجاد کردهایم، که این یعنی ما در جهان رتبه نخست ایجاد شغل را داریم ولی مردم به این آمارها می خندند. شکافی از عدم اعتماد بین مردم و مسئولان شکل گرفته است.
وی با انتقاد از رئیس جمهور گفت: آقای رئیس جمهور با وعدههایی که به مردم داده توقع آنها را بالا برده است. اگر تورم بالا نرفته به دلیل این است که تقاضای کل جامعه پایین آمده است. در همین یک سال گذشته مصرف گوشت ما 32 درصد کاهش یافته است. بعد از پایان یافتن رکود عمیق فعلی به یک تورم لجام گسیخته خواهیم رسید. من این نگرانی را کامل احساس میکنم.