محمد مهدی راسخ دبیرکل سابق اتاق بازرگانی تهران در گفتگو با «نود اقتصادی» در خصوص دلایل کاهش صادرات غیرنفتی در گزارش 5 ماهه گمرک اظهار کرد: در حال حاضر اقتصاد ایران با دو مشکل عمده رو به رو است. یکی بحث رکود تورمی است که در حال حاضر داریم و این مشکلات زیادی را برای بنگاههای ما به وجود آورده است. این مسئله باعث شده تا بنگاههای اقتصادی به ویژه بنگاههای کوچک و متوسط با ظرفیت پایینتری کار کنند و یا حتی تعطیل شوند.
وی افزود: این یک معضل بزرگ است که اتفاقا یکی از راههای فرار از رکود تورمی توسعه صادرات است. یکی از دلایلی که توسعه صادرات غیرنفتی شکل نمیگیرد قیمت ارز است. وقتی شما در کشور با تورم رو به رو هستید و نرخ ارز را 4 سال ثابت نگه میدارید، تولید کننده هر سال محصول خود را حداقل به اندازه نرخ تورمی که اعلام میشود گرانتر تولید میکند.
راسخ گفت: این در حالی است که نرخ تورمی که دولت اعلام میکند به عقیده بسیاری از کارشناسان نرخ درستی نیست و تورم احتمالا بالاتر از نرخ اعلام شده است. با این وجود اگر نرخ تورم اعلام شده توسط دولت را درست بدانیم بازهم تولید کننده ضرر میکند. نرخ فروش هم با توجه به تورم دیگر کشورها تقریبا پایین و ثابت است.
وی بیان کرد: اگر ما نرخ ارز را ثابت نگه داریم تولید کننده چگونه میتواند کالا را هر سال با نرخ بالاتری تولید کند و با نرخ ارز ثابت بفروشد؟ در برنامههای توسعهای هم آمده که هر ساله تفاوت نرخ تورم داخلی و خارجی به نرخ ارز افزوده شود. این را هم نباید فراموش کنیم که محیط کسب و کار ما به هیچ وجه خوب نیست.
عضو اتاق بازرگانی گفت: براساس اعلام بانک جهانی هم رتبه ما هنوز بین 120 تا 123 در گردش است. این خود عاملی است که جلوی توسعه صادرات را میگیرد.
راسخ با اشاره به سفر هیاتهای متعدد تجاری به ایران به «نود اقتصادی» گفت: هیاتهای تجاری زیادی که به ایران آمدند تنها به فکر فروش کالا و خدمات خود به ما بودند، البته این یک مسئله طبیعی است زیرا ما هم وقتی به جایی میرویم میخواهیم کالا و خدمات خود را به آنها بفروشیم. آنها نمیخواستند از ما کالایی بخرند بلکه میخواستند بازار ایران را بررسی کنند تا سهم خود را از بازار ایران افزایش دهند.
وی گفت: رفتن واردات به سمت کالاهای مصرفی هم پیام خوبی ندارد، بلکه باید تلاش کنیم که واردات کالاهای سرمایهای و واسطهای افزایش یابد. ما در واردات به خصوص در واردات کالاهای سرمایهای خیلی ضعف داریم.