به گزارش «نود اقتصادی»، در سال ۱۳۹۳ پتروشیمی کوروش تاسیس شد. در موافقت اصولی اولیه که سال ۱۳۹۶ صادر شده، این شرکت مجری طرح PDH به ظرفیت ۱۵۰ هزار تن در سال با زنجیره تولید پروپیلن اکساید و اکریلیک اسید و پلیمرهای سوپر جاذب و استرهای اکریلات بوده است.
از همان ابتدا دو اتفاق باعث شد پروژه کوروش به اهداف اولیه نرسد. ۱- مورد اول اینکه، زمین خریداری شده برای اجرای طرح و اجرای واحدهای پایین دست واحد PDH کافی نبود و صرف اجرای واحد PDH نیز یعنی خام‌فروشی پروپیلن که توجیه اقتصادی ندارد. ۲- دوم اینکه، اقتصاد طرح، توجیه اقتصادی نداشت.
چرا طرح PDH پتروشیمی کوروش توجیه‌پذیر نبود ؟
۱- مدیران سابق طی سال‌های ۱۳۹۳ تا ۱۴۰۰ با امضای دو قرارداد با شرکت‌های خارجی دو‌بار برای تامین تکنولوژی PDH تلاش‌هایی کردند. قرارداد اول تکنولوژی در محدوده سال‌های ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۶ با لایسنسوری منعقد شد که در زمان انعقاد قرارداد و حتی تاکنون واحد PDH نساخته بود و در نتیجه به تکنولوژی تجاری نشده لایسنسور اولی اعتماد نشد.
قرارداد دوم تکنولوژی در سال ۱۴۰۰ با لایسنسوری منعقد شد که باز هم با شرایط مشابهی روبرو شده و راه‌اندازی واحد نمونه اولیه در آن کشور حتی تا امروز به نتیجه نرسیده و با مشکلات فنی عدیده‌ای است.
۲- تامین مالی طرح PDH مبتنی بر تسهیلات صندوق توسعه ملی بود که صندوق هیچ‌کدام از تکنولوژی‌های مذکور قبول نداشت و قرارداد تسهیلات خاتمه یافت.
۳- شاخص‌های مختلف طرح PDH بدلیل اقتصادی نبودن ظرفیت به نسبت هزینه‌های سرمایه‌گذاری، به‌شدت غیرقابل‌توجیه بود (ظرفیت‌های اقتصادی پروژه‌ها از حدود ۴۰۰هزار تن به بالاست اما پتروشیمی کوروش خوراک و زمین کافی و سایر منابع لازم برای ظرفیت بیشتر از ۱۵۰ هزار تن را در اختیار نداشت).
۴- افزایش قابل‌توجه بیش از ۴۵درصدی قمیت خوراک پروپان طی سه سال گذشته و عدم تناسب قیمت محصول پروپیلن با این افزایش از یک سو و از سوی دیگر در دسترس نبودن تکنولوژی برای واحدهای پایین‌دست در کنار بالا بودن هزینه‌های سرمایه‌گذاری، از دلایل دیگر عدم صرفه اقتصادی طرح بود.
طرح جایگزین چیست؟
با وجود مسائل گفته‌شده در طرح PDH ، سرانجام سهامدار و هیات مدیره پتروشیمی کوروش برای خروج از رکود ۷ساله طرح (از زمان صدور سند موافقت اصولی) تغییر طرح را در دستور کار قرار دادند.
درنهایت با توجه به اقتصاد جذاب PVC و ظرفیت مناسب در بازارهای داخلی و صادراتی آن، مطالعه در مورد امکان انتخاب طرح PVC بعنوان جایگزین شروع و با شناسایی واحدهای VCM تولیدکننده محصول میانی و PVC به‌عنوان محصول نهایی، طرحی با ظرفیت ۲۰۰ هزار تن در سال انتخاب شد که با تکنولوژی‌های تراز در کشورهای اروپایی نصب شده است.
همچنین مذاکرات با فروشنده و دریافت اطلاعات فنی طرح آغاز شده و نتایج قابل‌قبولی در پی داشته است.
از مزیت‌های طرح جدید، هزینه‌های سرمایه‌گذاری بسیار پایین‌تر از طرح PDH و زنجیره (حدود یک پنجم سرمایه‌گذاری طرح PDH و زنجیره برای هر دو واحدVCM و PVC طبق برآورد اولیه) است. قابل ذکر است ظرفیت اسمی PVC در کشور درحال حاضر حدود ۷۴۵ هزار تن در سال و میزان صادرات آن تنها حدود ۱۰ درصد بوده این خود نشان‌دهنده نیاز داخلی بالای این محصول و ظرفیت بالای صادراتی است.
اقبال دولت و بخش خصوصی از طرح احیای پتروشیمی کوروش
گفته می‌شود جذابیت طرح جایگزین پتروشیمی کوروش باعث شده چندین تقاضای مشارکت بخش خصوصی در سهامداری دریافت شود.
برآوردها نشان می‌دهد پروژه VCM/PVC طی دو سال و نیم اجرا خواهد شد و حدود ۳۰ درصد به تولید PVC کشور اضافه می‌کند. لازم به ذکر است شرکت ملی صنایع پتروشیمی متولی و نهاد حاکمیتی صدور مجوزها، موافقت خود با این طرح را اعلام و تعهدات خود در اجرای طرح VCM/PVC را رسما به پتروشیمی کوروش ابلاغ کرده است. همچنین برای تامین خوراک طرح نیز مذاکرات اولیه صورت گرفته و نتایج مطلوب و قابل برنامه‌ریزی حاصل شده است.
