گروه اقتصادی خبرگزاری «نسیم»- مهدی کاشی پزها- قطعا مراسم روز مهندس سال 93 در برج میلاد تهران از یاد هیچ کس نخواهد رفت و سال های سال از آن یاد خواهد شد. دلیل اهمیت مراسم امسال هیچ کدام از مسائل فنی و مهندسی معمول نبود، بلکه اعلام یک عدد در خصوص نرخ تورم بهمن ماه از سوی رئیس جمهور بود. حجت الاسلام والمسلمین حسن روحانی در سخنرانی خود به مناسبت روز مهندس اعلام کرد که در دو ماه بهمن و اسفند مردم انتظار بیشترین مقدار تورم را دارند و ما سال گذشته تورم این دو ماه را خیلی پایین آوردیم. رئیس جمهور با اشاره به جلسه دو ماه یکبار خود با اقتصاددانان تاکید کرد، که هیچ کدام از آن ها پیش بینی نمی کردند که تورم بهمن ماه صفر شود و این اولین ‌بار است که در کشور چنین چیزی را شاهدیم که کار عظیم و بزرگی است.

این اظهار نظر رئیس جمهور واکنش های مختلفی را در پی داشت و حتی مسئولان مرکز آمار را مجاب کرد که روز گذشته به شکل شتاب زده ای بابرگزاری یک نشست خبری به فکر حل و فصل ماجرا باشند.

 نادر حکیمی پور مدیرکل دفتر شاخص قیمت مرکز آمار ایران که به همراه محمد صادق علیپور معاون اقتصادی و محاسبات مرکز آمار به جمع خبرنگاران آمده بود در توضیح صحبت روز قبل رئیس جمهور اظهار کرد که تورم همواره در سه لایه مورد محاسبه قرار می گیرد که اولی شاخص تورم ماهیانه است که به درصد تغییرات شاخص ماه فعلی به ماه قبل اشاره می کند. دومی تورم نقطه به نقطه است که شاخص قیمت ماه مورد بررسی در سال جاری نسبت به ماه مشابه در سال قبل می پردازد و مورد سوم اعلام نرخ تورم براساس متوسط تغییرات شاخص قیمت ماه مورد بررسی نسبت به سال گذشته است.

این مقام مسئول در مرکز اعلام کرد که رئیس جمهور به تورم ماهیانه اشاره کرده است و تغییرات شاخص بهمن ماه 93 به دی ماه 93 مورد نظر رئیس قوه مجریه بوده است.

اما اظهار نظر جالب معاون اقتصادی مرکز آمار جالب ترین قسمت نشست خبری دیروز بود که تورم صفر درصد را ایده آل نداست و اعلام کرد که معنای آن ارزان تر شدن کالا و خدمات نیست و این شتاب افزایش قیمت است که کم شده است و در واقع قیمت ها همواره در حال افزایش هستند.

نرخ تورم در ایران از کی چند نرخی شد؟

شبه آفرینی در اعلام نرخ تورم 5 سالی است که در ادبیات اقتصادی کشور جا بازکرده است و یادآور مناظرات انتخابات ریاست جمهوری سال 88 است. زمانی که محمود احمدی نژاد رئیس جمهور وقت ملاک قضاوت خود برای کاهش تورم را تورم نقطه به نقطه دانسته بود و کاندیدای رقیب به شدت این ایده رئیس جمهور را نقد می کرد.

طهماسب مظاهری رئیس کل سابق بانک مرکزی در بیانی ساده در خصوص نرخ تورم اعلام معتقد است که نرخ تورم به سه روش محاسبه می شود که براساس آن تورم نقطه به نقطه به طور مثال یعنی مقایسه نرخ تورم اردیبهشت 87 نسبت به اردیبهشت 86، نرخ تورم ماهیانه به طور مثال یعنی مقایسه تورم اردیبهشت 87 به فروردین 87 و نرخ تورم متوسط 12 ماه یعنی مقایسه نرخ تورم دوازده ماه منتهی به اردیبهشت 87 با دوازده ماه منتهی به اردیبهشت 86 . رئیس سابق بانک مرکزی می افزاید که طریقه سوم نرخ تورم در دنیا رواج دارد زیرا به یک ماه خاصی اختصاص ندارد و کل دوازده ماه را یک نگاه مورد بررسی قرار می دهد.

به گزارش «نسیم» مطالب بالا نشان می دهد که رئیس جمهور تورمی را به عنوان تورم صفر درصد قلمداد کرده است، که شاخص مهمی برای محاسبه نرخ تورم نیست و تنها اشاره به یک مدت زمان کوتاه دارد.

اما رئیس جمهور برای اعلام این اظهار نظر تخصصی در خصوص نرخ تورم نیاز به نظر مشاوران اقتصادی دارد و این اطلاعات باید از طریق آن ها به وی منتقل می شود. در نگاه اول در میان مشاوران اقتصادی رئیس جمهور همه توجهات به مسعود نیلی مشاور اقتصادی رئیس جمهور معطوف می شود، کسی که فعلا در این زمینه سکوت کرده است و اظهار نظری در خصوص اطلاعات غلط ارائه شده به رئیس جمهور نکرده است.

اما حالا با فرض درست بودن تورم صفر درصد این سوال مطرح می شود که تورم صفر درصد جای خوشحالی دارد یا خیر؟ در حالی که رئیس جمهور از اعلام خبر تورم صفر براز رضایت می کرد اما کارشناسان عقیده دیگری دارند.

علی دینی عضو هیات علمی موسسه پژوهش های بازرگانی در گفتگو با «نسیم» تورم صفر درصد به ضرر تولید کننده دانست و اعلام کرد که در بهتر است یک تورم محدودی برای تحریک انگیزشی تولید کننده در اقتصاد کشور به وجود بیاد.

محمد حسین کریم رئیس سابق دانشکده اقتصاد دانشگاه سیستان و بلوچستان هم در نقد تورم صفر  درصد به «نسیم» گفت: تورم صفر درصد یعنی اقتصاد ایستا و بدون حرکت و نمی توان به این نوع تورم که در آن تولید و اشتغال جریان ندارد، افتخار کرد.

به گزارش «نسیم» اتفاقات چند روز اخیر نشان می دهد که دو نوع اطلاعات غلط به رئیس قوه مجریه ارائه شده است. اولی اینکه تورم بهمن ماه در حال حاضر صفر درصد است و دومی اینکه باید از تورم صفر درصد استقبال کرد و برای به وجود آمدن آن باید خوشحالی کنیم. این نگاه اقتصادی غلط در میان حلقه مشاوران اقتصادی رئیس جمهور این نگرانی را ایجاد می کند که آن ها در بسیاری از دیگر موارد نیز اطلاعات غلطی را به رئیس جمهور می دهند و ممکن است بسیاری از امور اجرایی اقتصادی در کشور هم براساس همین اطلاعات غلط شکل بگیرد. باید دید دامنه این تناقض گویی ها و تحلیل های غلط مسعود نیلی و تیم مشاوران اقتصادی رئیس جمهور تا کجا ادامه خواهد یافت.