نسبت P/E یا قیمت به درآمد، یکی از مهم‌ترین نسبت‌های مالی در بازار سرمایه است که برای ارزیابی ارزش سهام شرکت‌ها استفاده می‌شود. این نسبت نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران حاضرند به ازای هر ریال سود شرکت، چقدر پول پرداخت کنند. نسبت P/E را می‌توان برای مقایسه ارزش سهام شرکت‌های مختلف در یک صنعت یا برای مقایسه ارزش سهام یک شرکت در طول زمان استفاده کرد که ما همراه با این نسبت، نسبت‌های مالی مهم دیگر را در آموزش بورس کلینیک اقتصاد بررسی کرده‌ایم. به عنوان مثال، اگر نسبت P/E یک شرکت 10 باشد، به این معنی است که سرمایه‌گذاران حاضرند در ازای هر ریال سود شرکت، 10 ریال بابت سهام پرداخت کنند. نسبت P/E ساده و قابل فهم است. این نسبت می‌تواند برای مقایسه ارزش سهام شرکت‌های مختلف استفاده شود. نسبت P/E به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا ارزش بازار سهام را در مقایسه با سود شرکت تعیین کنند. به طور خلاصه، این نسبت نشان می‌دهد که امروز بازار حاضر است برای یک سهم بر اساس درآمدهای گذشته یا آتی آن چه میزان پول بپردازد. P/E بالا ممکن است به این معنی باشد که قیمت سهام نسبت به سود بالا است و احتمالاً در وضعیت بیش‌ارزشی است. در مقابل، P/E پایین ممکن است نشان دهنده پایین بودن قیمت فعلی سهام نسبت به سود باشد.

نسبت P/E 15 به چه معناست؟

به بیان ساده، اگر نسبت P/E برابر با 15 باشد به این معنی است که ارزش بازار فعلی شرکت برابر با 15 برابر سود سالانه آن است. به بیان واقعی، اگر فرضاً با 100٪ سرمایه خود سهام شرکت را بخرید، 15 سال طول می‌کشد تا سرمایه اولیه از طریق سودهای احتمالی شرکت برگردد، با این فرض که شرکت هرگز در آینده رشد نکند.

چرا نسبت P/E مهم است؟

در ادامه آموزش بورس و بررسی نسبت P/E به نقش آن برای کمک به سرمایه‌گذاران برای تعیین این‌که آیا سهام یک شرکت در مقایسه با سود آن در وضعیت بیش‌ارزشی است یا زیرارزشی می‌پردازیم. این نسبت معیاری است از آنچه بازار مایل است برای عملیات جاری و همچنین رشد آینده شرکت بپردازد. اگر شرکتی با نسبت P/E بالا معامله می‌شود، بازار به پتانسیل رشد آن فکر می‌کند و مایل است امروز بر اساس درآمدهای آتی بیش از حد بابت سهام بپردازد.

در ابتدای مسیر انتخاب سهام برای سرمایه‌گذاری طبیعی است که بررسی تمام سهام موجود در بازار امکان‌پذیر نباشد. بنابراین سرمایه‌گذاران و تحلیل‌گران از روش‌های مختلفی برای فیلتر کردن استفاده می‌کنند. یکی از این روش‌ها استفاده از نسبت‌های مالی است. نسبت P/E از جمله‌ معروف‌ترین و پرکاربردترین نسبت‌های مالی است.

این نسبت در حالت عادی یک نسبت گذشته‌نگر است و شاید بتوان با کمک آن عملکرد شرکت را بررسی یا با رقبا مقایسه کرد. اما سرمایه‌گذاران قصد دارند تا با خرید سهام، عایدی را در آینده بدست آورند. پس استفاده از یک نسبت گذشته‌نگر چه فایده‌ای خواهد داشت؟ برای حل این مشکل تحلیلگران در مخرج این کسر بجای سود سهام دوره پیشین از سود سهام پیش‌بینی شده استفاده می‌کنند، این نسبت جدید تحت عنوان P/E forward یا آینده‌نگر شناخته می‌شود. نوع دیگری از این نسبت وجود دارد که به آنP/E ttm  می‌گویند، این نسبت به نوعی وضعیت جاری شرکت را بیان می‌کند، این عدد نشان‌دهنده عملکرد شرکت در 12 ماه گذشته است.

فرمول نسبت P/E

در تکمیل مباحث مرتبط با نسبت P/E در آموزش بورس برای محاسبه‌ی این نسبت از فرمول زیر استفاده می‌کنیم:

P/E = (Market Value per Share / Earnings per Share)

برای تعیین مقدار P/E، فقط کافی است تا قیمت فعلی سهام را بر سود هر سهم (EPS) تقسیم کنید. قیمت جاری سهام (P) را می‌توان به سادگی با ورود به سایت بورس بدست آورد، همچنین برای سود تقسیمی نیز باید سامانه‌ی کدال را بررسی کرد که در مقاله جامع آموزش کلینیک اقتصاد به صورت تصویری آن را بررسی کرده‌ایم.

آموزش بورس: درک نسبت P/E

نسبت قیمت به درآمد (P/E) یکی از پرکاربردترین ابزارها برای سنجش ارزش نسبی سهام است. نسبت P/E به فرد کمک می‌کند تا تعیین کند که ارزش سهام بیش‌ارزش است یا زیرارزش. همچنین فعالان بازار از این نسبت برای مقایسه‌ی عملکرد شرکت با سایر شرکت‌ها و حتی سایر بازارهای سرمایه‌گذاری نظیر املاک و مستغلات استفاده می‌کنند.

این نسبت نه تنها برای هر شرکت بلکه برای کل بازار نیز قابل استفاده است، نسبت P/E در بازار سهام ایران تقریبا در محدوده‌ی عدد 8 قرار دارد، این نسبت در بازه‌ی زمانی مشابه در سال 99 حدود 20 و حتی 30 بوده است. تحلیلگران بازار ایران محدوده‌ی 5-7 را با توجه به شرایط بازار سهام ایران محدوده‌ی مناسبی می‌دانند.

نکات مهم در هنگام استفاده از نسبت P/E

در ادامه مقاله آموزش بورس به بررسی نکات خاص در نسبت P/E می‌پردازیم. نسبت P/E یک شرکت زمانی معنی‌دارتر می‌شود که در کنار نسبت P/E سایر شرکت‌ها در همان صنعت در نظر گرفته شود. به عنوان مثال، یک شرکت فناوری ممکن است نسبت P/E بالایی داشته باشد که در آن صنعت طبیعی است، در نتیجه صرفا به دلیل بالا بودن نسبت، نمی‌توان گفت که قیمت شرکت بالا است.

علاوه بر این، از آنجا که بدهی یک شرکت می‌تواند بر قیمت سهام و درآمد شرکت تأثیر بگذارد، اهرم می‌تواند نسبت‌های P/E را نیز تغییر دهد. به عنوان مثال، فرض کنید دو شرکت مشابه وجود دارند که میزان بدهی آن‌ها متفاوت است. شرکتی که بدهی بیشتر دارد احتمالاً P/E کمتری نسبت به شرکتی که بدهی کمتر دارد خواهد داشت. با این حال، اگر کسب‌وکار خوب باشد، آن‌هایی که بدهی بیشتری دارند، به دلیل ریسکی که متحمل شده‌اند، درآمد بیشتری خواهند داشت.

یکی دیگر از محدودیت‌‌های مهم نسبت قیمت به درآمد، محدودیتی است که در فرمول محاسبه P/E قرار دارد. ارائه دقیق و بی‌طرفانه نسبت‌های P/E به ورودی‌های دقیق ارزش بازار سهام و برآورد دقیق سود هر سهم متکی است. بازار از طریق فرایند حراج مستمر قیمت بازاری سهام را تعیین می‌کند. با این حال، منبع اطلاعات سود در نهایت خود شرکت است، تحلیلگران و سرمایه‌گذاران برای ارائه اطلاعات دقیق به مدیران شرکت اعتماد می‌کنند. اگر این اعتماد از بین رود، برای آن سهام ریسک بیشتر در نظر گرفته می‌شود و بنابراین ارزش کمتر پیدا خواهد کرد.

نسبت خوب قیمت به درآمد چیست؟

نسبت خوب به صنعتی که شرکت در آن فعالیت می‌کند بستگی دارد. برخی از صنایع متوسط نسبت قیمت به درآمد بالاتری دارند و برخی دیگر نسبت پایین‌تری دارند.

آموزش بورس: نسبت P/E بیشتر یا کمتر؟

بسیاری از سرمایه‌گذاران توصیه می‌کنند سهام شرکت‌هایی با P/E پایین‌تر را بخرید، به این دلیل که پرداخت کمتری به ازای هر ریال سود دریافتی انجام دهید. با این حال درک دلایل بالا یا پایین بودن P/E یک شرکت مهم است. به عنوان مثال، ممکن است شرکتی P/E پایینی داشته باشد به این دلیل که شرکت رو به افول است.

در دوره تحلیل بنیادی کلینیک اقتصاد به صورت کامل تمام نسبت‌های مالی بررسی شده‌اند، همچنین علاوه بر نسبت‌های مالی دانش‌پذیران به درک جامعی از صورت‌های مالی، شیوه‌ی تجزیه‌وتحلیل و ارزش‌سنجی سهام خواهند رسید.