به گزارش «نود اقتصادی» روز گذشته مرکز آمار ایران گزارش هزینه-درآمد خانوارهای ایرانی در سال ۱۴۰۱ را منتشر کرد. یکی از داده‌های پراهمیت این گزارش، داده‌های مربوط به کاهش شکاف طبقاتی در کشور است.
برای سنجش وضعیت توزیع درآمد در یک جامعه، از چندین شاخص آماری استفاده می‌شود که دو شاخص قابل‌دسترس در آمارهای مرکز آمار ایران، شامل ضریب جینی و نسبت هزینه دهک دهم (ثروتمندترین) به دهک اول (فقیرترین) است.
در مورد ضریب جینی که عدد آن بین صفر (اشاره به برابری کامل در توزیع درآمدها) و یک (حاکی از نابرابری کامل در توزیع درآمدها یا مخارج) است، داده‌های مرکز آمار ایران نشان می‌دهد طی سال گذشته شاخص ضریب جینی از ۳۹۳۸/. به ۳۸۷۷/. کاهش یافته که کمترین مقدار این شاخص از سال ۱۳۹۴ به بعد است.
اما در مورد نسبت هزینه دهک دهم (ثروتمندترین) به دهک اول (فقیرترین) نیز براساس تعاریف، هرچه میزان این نسبت بالا باشد نشان‌دهنده نابرابری بیشتر و هرچه مقدار آن کم باشد، نشان از نابرابری حداقلی است.
بررسی داده‌های آماری بانک مرکزی نشان می‌دهد این نسبت از ۱۴/۷ برابر در سال ۱۳۹۰ با اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها به حول‌وحوش ۱۰ تا ۱۱ برابر در سالهای ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۲ رسید اما در دولت روحانی بار دیگر فاصله فقیر و غنی به حدود ۱۴ برابر جهش پیدا کرد.
طبق محاسبات از داده‌های مرکز آمار ایران، این مقدار که در سالهای ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ به ترتیب ۱۳/۹۶ و ۱۳/۴۶ بوده در سال ۱۴۰۱ به ۱۲/۸ برابر کاهش یافته است؛ عددی که کمترین فاصله دهک دهم و دهک اول از سال ۱۳۹۴ تاکنون است.
قابل ذکر است مقایسه وضعیت سال ۱۴۰۱ در دو شاخص مذکور نشان می‌دهد همچون وضعیت سالهای ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۲، دلیل کاهش شکاف طبقاتی در سال ۱۴۰۱ تغییر مدل توزیع یارانه‌ها از یارانه‌های غیرنقدی به نقدی در جریان جایگزینی یارانه نقدی به ارز ۴۲۰۰ بوده که دولت سیزدهم در اواخر اردیبهشت ۱۴۰۱ آن را اجرا کرد.
