به گزارش «نود اقتصادی» براساس آمارهای بانک مرکزی ایران، حجم نقدینگی در پایان خرداد‌ماه ۱۴۰۰ به بیش از ۳ هزار و ۷۰۵ هزار میلیارد تومان رسیده که نسبت به پایان سال ۱۳۹۹ معادل ۶/۶ درصدی و به پایان خرداد ۹۹ معادل ۳۹/۴ درصدی رشد نشان می‌دهد.

طبق این آمارها، عامل اصلی رشد نقدینگی در پایان خردادماه ۱۴۰۰ نسبت به پایان سال ۱۳۹۹، رشد ۹/۲ درصدی پایه پولی بوده و مهمترین عامل رشد پایه پولی، خالص مطالبات بانک مرکزی از بخش دولتی است که با ۶۳ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان افزایش نسبت به پایان سال ۹۹ (در نتیجه استفاده از تنخواه گردان (خزانه و سازمان هدفمندسازی یارانه ها) و کاهش سپرده های دولت نزد بانک مرکزی)، سهمی معادل ۱۳/۸ واحد درصد در رشد پایه پولی داشته است.

دلیل اصلی افزایش مطالبات بانک مرکزی از بخش دولتی در دوره مذکور، استفاده دولت از وجوه تنخواه گردان (جمعاً به میزان ۵۵ هزار ۵۳۰ میلیارد تومان) است.

لازم به ذکر است قانون بودجه ۱۴۰۰ سقف اولیه تنخواه‌گردان خزانه را به میزان ۳ درصد بودجه عمومی و معادل ۴۱ هزار و ۲۱۰ میلیارد تومان تعیین کرده بوده که دولت شخصا با افزایش یک درصدی سقف مجاز تنخواه گردان خزانه، علاوه بر دریافت مبلغ مذکور، بار دیگر ۱۳ هزار و ۷۴۰ میلیارد تومان نیز در اواخر خرداد از بانک مرکزی دریافت کرده است.

بر این اساس بدون در نظر گرفتن تنخواه‌گردان سازمان هدفمندی، دولت به جای ۴۱ هزار و ۲۱۰ میلیارد تومان، حدود ۵۴ هزار و ۹۵۰ میلیارد تومان تنخواه از بانک مرکزی گرفته است.