«نود اقتصادی»:دنیای بلاکچین و رمزار زها در ایران، کوچک اما رو به توسعهی شدید است و همین موضوع باعث شده تا حتی نهادهای بزرگتری مثل بانکها هم وارد این بازار شوند و در این میان بسیاری از شرکتهای دانشبنیان و کوچک نخبهگرا، توان ایستادگی حقوقی در برابر آنها را نداشته باشند. از جملهی این موارد میتوان به بانک سامان و شرکتهای زیرمجموعهاش اشاره کرد که توانسته با قلدری ماحصل کار دانشمحور چند شرکت کوچک را از آن خود کند و با توجه به قدرت حقوقیش، پاسخگویی نداشته باشد.
به عنوان مثال اخیرا شرکت پژوهشمحوری به نام آریاتک مدعیست که یکی از شرکتهای زیرمجموعهاش به نام اولبلاک با عنوان حقوقی «اول معماران زنجیره بلوک ایرانیان» با برخی هماهنگیهایی که از سوی برخی مدیران وقت این شرکت با شرکت پرداخت الکترونیک سامان (سپ) انجام شده، به صورت غیرقانونی به بانک سامان فروخته شده و حقوق مادی و معنوی افرادی که پیشتاز دانش بلاکچین در ایران بودند، نادیده گرفته شده است.
این در حالیست که شرکت بلاکچینی اولبلاک از ابتدا زیرمجموعه آریاتک بوده وپروژههای اجراییاش از سمت آریاتک به آنها داده میشده اما هیاتمدیرهی این شرکت بدون اطلاع شرکت بالادستی اقدام به مذاکره با زیرمجموعه بانک سامان کرده و شرکت را به آنها فروخته است. این در حالیست که بر اساس تصدیق و امضای یکی از شرکای اولبلاک، آریاتک سهم ۲۵درصدی از آن دارد.
با این حال و با وجود وعدههای مختلف شرکت پرداخت الکترونیک سامان، چندی بعد اساسا نام شرکت هم به «همراستا» تغییر کرده و به فعالیت خود در حوزهی بلاکچین و بیتکوین در زیرمجموعهی بانک سامان ادامه میدهد.
شرکتهای کوچک و دانشبنیان که عموما فاقد اطلاعات حقوقیاند معمولا طعمهی خوبی برای برخی سرمایهگذارانند که با پول و سرمایه، دانش آنها را به بهای اندکی میخرند اما از نهاد بزرگی مثل بانک سامان که همواره در حوزهی فناوری اطلاعات بانکها پیشرو بوده، تلاش برای بهکارگیری رایگان شرکتهای دانشمحور اقدامی عجیب است.