«نود اقتصادی»- آیا محمد شریعتمداری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و نه شریعتمداری که در ابتدای دوره وزارت خود در این وزارتخانه، نورافکنها را به تاریکخانه شرکتهای متعدد وزارتخانه متبوع خود تاباند را میتوان الگویی تا حدودی مناسب برای سایر وزرای دولت دوازدهم از جمله وزارت آموزش و پرورش محسوب کرد؟
او، اواسط آبان ماه سال گذشته و تنها چند روز پس از نشستن بر کرسی وزارت کار، فرمان افشای اسامی اعضای هیات مدیره شرکتهای وابسته را صادر کرد، اقدامی که در آن لیست 1200 نفر از اعضای هیات مدیره 550 شرکت زیر مجموعه این وزارتخانه برای نخستین بار در معرض دید عموم قرار گرفت.
بی شک با همه فراز و فرودهایی که در شش ماهه اخیر در دوره وزارت محمد شریعتمداری در وزارت کار مشهود بوده اما چون ملاک قضاوت در این سوال، شفاف سازی در وضعیت شرکتهای تابعه وزارتخانه کار بوده پاسخ آن آری است.
از آبان ماه پارسال تا اکنون، تعدادی از مدیران چند شغله و یا بازنشسته به واسطه افشای نام آنها مجبور به کناره گیری و استعفا از سمت های خود شده اند.
هرچندکه این روند تا اکنون ناقص مانده و تعدادی از مدیران چند شغله وابسته به شرکت های وزارت تعاون هنوز بر ماندن در پست های متعدد خود،پافشاری کردهاند.
اما بدون جانبداری، میتوان نسخه عملی شریعتمداری در وزارت تعاون را برای سایر وزارتخانهها از جمله وزارت آموزش و پرروش هم پیچید.
وزارتخانه ای که با وجود ساختار آموزشی آن اما بنگاهی عریض وطویل همچون موسسه صندوق ذخیره فرهنگیان را در دل خود پنهان دارد.
همان موسسه ای که کمتر کسی از بروز تخلف درآن بی اطلاع بوده و درست یا غلط همواره بر خط اخبار رسانه ها در زمینه بروز تخلف سوار بوده است.
درحال حاضر،سیدمحمد بطحایی،وزیر فعلی آموزش و پرورش ریاست هیات امنای آن را برعهده داشته ومعاون بطحایی، یعنی علی الهیار ترکمن هم عضو دیگر هیات امنای این موسسه پرحاشیه است.
موسسه صندوق ذخیره فرهنگیان را می توان "شستایی" کوچک، در وزارت آموزش و پرورش به حساب آوردکه مجموع دارایی آن طبق آمار شهریورماه سال 95 حدود پنج هزارو 600 میلیارد تومان بوده است.
بر اساس گزارش هیات تحقیق و تفحص مجلس و شورای اسلامی، در هرموردی که این هیات در موسسه صندوق ذخیره فرهنگیان ورود پیداکرده است تخلفی کلان مشاهده شده به صورتی که کارشناسان را به این اظهارنظر واداشته که گویی تخلف و ارتکاب جرم در موسسه صندوق ذخیره فرهنگیان یک امر نهادینه شده است.!
موسسه صندوق ذخیره فرهنگیان در شرایط فعلی سهام بیش از 85 درصد 22 شرکت تابعه را به صورت مستقیم دارا است.
این صندوق درشرکتهای بانک سرمایه و بیمه معلم دارای سهام عمده است.
از آن گذشته، موسسه صندوق ذخیره فرهنگیان بخشی از سهام 15 شرکت دیگر را به صورت غیرمستقیم دارا است.
بنابراین میتوان جمع بندی کرد که این صندوق صاحب و یا سهامدار دستکم 37 شرکت است.
واقعیت این است که وزارت آموزش و پرورش در ادوار مختلف و معاونان توسعه و منابع انسانی وزارتخانه آموزش و پرورش به عنوان اعضای حقوقی هیات امنای موسسه مورد اشاره درموارد مختلف با عدم نظارت کافی بر این موسسه و انتصاب افراد فاقد ویژگی مدیریتی وتخصصی در سمتهای مدیریتی صندوق، سبب ضرر و زیان هنگفت به صندوق ذخیره و تضیع بیت المال و حقوق معلمان و فرهنگیان شده اند.
هر چند که "مهدی نیکدل"، مدیرعامل موسسه صندوق ذخیره فرهنگیان گفته که عمده اتفاقات و اتهاماتی که علیه صندوق اعلام شده در بانک سرمایه رخ داده و هیچ اتفاقی درصندوق رخ نداده و اختلاس صرفا یک مغلطه است!
اما گزارش تحقیق و تفحص مجلس از این صندوق چیز دیگری می گوید که در تمامی موارد مورد بازرسی خود از صندوق و یا شرکت های تابعه تخلفات عموما کلان احصاء کرده است.
فراموش نکنیم که قانون مجلس شورای اسلامی تصریح دارد که کل دارایی موسسه صندوق ذخیره فرهنگیان متعلق به فرهنگیان بوده که متاسفانه فرهنگیان در سود 42 درصد از دارایی صندوق که بالغ بر 36 هزار میلیارد ریال بوده سهیم نشده اند.
در حال حاضر،صندوق ذخیره فرهنگیان را افرادی چون محمد هاشم رکن تهران، مهدی نیکدل،عیسی شهسوار خجسته ،رحیم اسماعیلی دانا، محمد صادق عزیزی، مهران اعتمادی و میثم کریمی درقالب هیات مدیره اداره می کنند.
گفته می شود که از هفت عضو کنونی هیات مدیره موسسه صندوق ذخیره فرهئگیان دستکم سه عضو آن سال هاست که بازنشسته بوده و سه عضو هیات مدیره دیگر آن هم دوشغله هستند از جمله میثم کریمی که درحال حاضر جدای از حضور در هیات مدیره صندوق، مدیر عامل شرکت کارگزاری بانک رفاه کارگران هم هست.
اما به کارگیری نیروهای بازنشسته و یا چند شغله فقط به هیات مدیره خود موسسه صندوق ذخیره فرهنگیان محدود نمی شود.
گفته می شود که تعدادی ازاعضای هیات مدیره شرکت های تابعه و تحت پوشش موسسه صندوق ذخیره فرهنگیان هم دوشغله بوده و یا سابقه خدمتی آنها به مراتب بیش از 30 سال بوده وبازنشسته هستند.
حالا این پرسش مطرح میشود که چرا بطحایی، وزیرآموزش و پرورش تاکنون از اعلام رسمی اعضای هیات مدیره دو یا چند شغله و بازنشسته اعضای هیات مدیره صندوق و شرکتهای تابعه شان شانه خالی کرده است؟
جالب تر اینکه بطحایی در این سال ها همواره تصویری از خود به نمایش گذارده که مدافع حقوق فرهنگیان بوده، اما در عمل، هیچ گام مهمی برای شفافیت در ساختار مدیریتی صندوق ذخیره فرهنگیان و شرکتهای تابعه برنداشته است.
بطحایی و علی الهیار ترکمن در صدر هیات امنایی قراردارد که افرادی چون غلامرضا حیدری کرد زنگنه، مرتضی حاجی، محمد علی نجفی و حسین مظفر هم در آن حضور دارند.
غلامرضا حیدری کرد زنگنه درحال حاضر رئیس هیات مدیره شرکت بیمه معلم ، وابسته به صندوق ذخیره فرهنگیان بوده که در ترکیب هیات مدیره این شرکت بیمهای،سیدعماد الدین قاضوی و محمد ابراهیم تحسیری بازنشسته وچند شغله حضور دارند.
بطحایی اگر واقعا طرفدار حقوق فرهنگیان است در گام نخست باید فهرست اعضای هیات مدیره چند شغله و بازنشسته موسسه صندوق ذخیره و شرکت های تابعه صندوق را اعلام کند تا پیدا و پنهان افراد چند شغله دردسترس عموم قرار گیرد.
فراتر از آن، اگر بطحایی واقعا به دنبال جوانگرایی است، میتواند مقدمه این امر را از کنار گذاردن محمد هاشم رکن تهران، مهدی نیکدل، محمدصادق عزیزی و مهران اعتمادی که گفته می شود بازنسشته هستند کلید بزند.
باشد که موسسه صندوق ذخیره فرهنگیان اندکی از کمند حواشی های جدی برهد.