گروه اقتصادی «نسیم آنلاین»- داستان صادرات رایگان گاز به ترکیه از جایی آغاز میشود که ایران و ترکیه یک قرارداد گازی 25 ساله منعقد میکنند که طی آن ایران متعهد میشود سالانه 10 میلیارد متر مکعب گاز به ترکیه تحویل دهد. در سال 2009، ایران با تکیه بر بندی در قرارداد مبنی بر لزوم تحویل سالانه 20 میلیارد متر مکعب گاز به ترکیه و لزوم پرداخت خسارت از هر یک از طرفین که قادر به تحویل یا دریافت این میزان گاز نباشند، از ترکیه شکایت کرد.
در دادگاه مربوط به این شکایت ترکیه که نتوانسته بود گاز مورد تعهد خود را از ایران تحویل بگیرد به پرداخت 600 میلیون دلار جریمه محکوم شد. در سال 2012 میلادی ترکیه دو شکایت در زمینه «نامطمئن بودن شرکت ملی گاز ایران در تحویل گاز» و «کاهش قیمت گاز به دلیل تجاری» به دیوان داوری بینالمللی ارائه کرد و توانست تایید رای دادگاه مبنی بر گران بودن قیمت فروش گاز به ترکیه را بگیرد.
ایران در فاصله سالهای 2012 تا 2016 در مجموع حدود 14.2 میلیارد دلار بابت صادرات روزانه در حدود 30 میلیون مترمکعب گاز به ترکیه، از این کشور دریافت کرده است ؛ که طبق رأی دیوان بین المللی داوری باید 13.3 درصد قیمت گاز صادراتی ایران به ترکیه کاهش یابد و از سال 2012 تاکنون، ایران باید حدود 1.9 میلیارد دلار از این مبلغ دریافتی را به ترکیه بازگرداند.
وزیر نفت عنوان کرد که ترکیه خواستار دریافت نقدی این مبلغ حدود 1.9 میلیارد دلاری بود که طبق مذاکرات صورت گرفته بین مسئولان دو کشور، مقرر شده این پرداخت از سوی ایران با ارسال گاز به جای پول نقد صورت گیرد. به عبارت دیگر ایران باید حدود 14 ماه گاز رایگان به ترکیه صادر نماید.
در هر صورت دولت باید به صورت شفاف درباره این پرونده با مردم سخن بگوید تا مشخص شود آیا واقعا گاز مجانی به کشو ترکیه صادر میگردد و اینکه چه کسانی در انعقاد قرارداد گازی با ترکیه مقصر هستند؟ اما دولت به جای پاسخگویی در این زمینه به فرافکنی در این باره پرداخته است. مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران در این رابطه گفته است که «چرا وقتی در دولت گذشته یک میلیارد دلار جریمه بصورت «نقد» به ترکیه پرداخت شد، کسی اعتراض نکرد؟»
اولا که این ادعای دروغ وزارت نفت با جوابیه اخیر شرکت ملی گاز ایران پاسخ داده شد؛ جایی که شرکت ملی گاز رسما تایید کرد هیچ پرداخت نقدی به ترکیه در سال 88 صورت نگرفته است و جریمه یک میلیارد دلاری ایران، با خسارتی که از ترکیه گرفته شده، تهاتر شده است.
ثانیا مگر رئیس جمهور نگفته است که « اساس کار ما بر مبنای صداقت و شفافیت است، اگر جایی اشتباه کنیم از مردم عذرخواهی خواهیم کرد. زبان ما دچار لکنت برای عذرخواهی و بیان حقایق نمیشود و آنچه واقعیت است را به مردم میگوییم، چراکه مهم است و همهچیز به این موضوع برمیگردد».
بسم الله. در مورد این پرونده صادرات گاز به ترکیه شفافسازی کنید و اگر اشتباه کردهاید از مردم عذرخواهی کنید.