به گزارش «نسیم آنلاین» تعداد سپردهگذاران صندوق «یکم» در کل شهرها در یکسال منتهی به خرداد امسال، 200 درصد افزایش یافت و ماهانه بهطور متوسط حدود 13 هزار «خانهاولی» در صندوق ثبتنام کردند. با این حال، «کسری قابلتوجه» در آورده نقدی سپردهگذاران –عدمرعایت کف پسانداز - مدت سپردهگذاری را از یکسال به 18 ماه افزایش داده و «تاخیر» در اصابت وام «یکم» به بازار معاملات ملک را رقم زده است. ورود خانهاولیها به بازار از نیمه 96 محسوس میشود. رونق با اهرم وام یکم نیازمند تنظیم ضوابط صندوق با توان سپردهگذاری است.
رفتار «خانهاولی»ها در بازار مسکن با دستیابی به کارنامه 24 ماهه صندوق پسانداز «یکم»، از دو زاویه «انتظارات تقاضای مصرفی نسبت به آینده قیمتها» و «شرط رونق معاملات ملک در سال 96» رمزگشایی شد. بررسیها درباره محصول دو سال فعالیت صندوق پسانداز مسکن «یکم» در نظام تامین مالی مصرفیترین نوع تقاضای مسکن، نشان میدهد به رغم استقبال فراتر از ظرفیت صندوق یکم از سوی «خانهاولی»ها برای ثبتنام و سپردهگذاری در صندوق، در حال حاضر «خروجی کار» که به شکل پرداخت تسهیلات به سپردهگذاران بروز پیدا کرده است، از عدم تحقق هدف تعیین شده برای «رشد معاملات مصرفی با اهرم وام یکم» حکایت دارد.
صندوق پسانداز مسکن «یکم»، 18 خرداد 94 با هدف تامین مالی موثر زوجهای فاقد سابقه مالکیت –خانهاولیها- فعالیت خود را آغاز کرد و مقرر شد این گروه از تقاضای مصرفی پس از پشتسر گذاشتن یک دوره 12 ماهه سپردهگذاری، با دریافت بالاترین سقف وام خرید مسکن –نسبت به سایر تسهیلات موجود- توان کافی برای ورود به بازار معاملات را پیدا کرده و در نهایت، امکان رونق خرید و فروش آپارتمان بهصورت تضمین «ورود تدریجی حجم مشخصی از تقاضای مصرفی در هر ماه به بازار ملک» فراهم شود. به بیان دیگر، هدف اولیه از ایجاد صندوق «یکم»، سازماندهی تقاضای مصرفی در قالب سپردهگذاری یکساله برای ورود تدریجی به بازار خرید آپارتمان و هدف دوم رونقبخشی به معاملات از طریق تحریک تقاضای کاملا مصرفی بدون تحریک قیمت مسکن تعریف شد.
هماکنون اگر چه ورود خانهاولیها به صندوق پسانداز مسکن «یکم»، در بالاترین حد ممکن در مقایسه با ظرفیت پیشبینی شده ثبتنام ماهانه قرار دارد اما تاکنون در هر ماه، حدود 10 درصد سپردهگذاران در پایان مدت معین سپردهگذاری، موفق به دریافت تسهیلات و خرید آپارتمان مدنظر خود شدهاند. این دو عملکرد متضاد در ورودی و خروجی صندوق «یکم»، مشخص میکند: اگر چه هدف اولیه تحقق پیدا کرده اما هدف نهایی که باید مطابق آن، اثر فعالیت صندوق به شکل رونق معاملات مصرفی در بازار ملک بروز پیدا کند، علایم آن تا کنون رویت نشده است.
اطلاعات مربوط به پرداخت تسهیلات خرید مسکن «یکم» بهعنوان خروجی صندوق پسانداز مسکن «یکم» نشان میدهد یک عامل مالی در فرآیند سپردهگذاری خانهاولیها در صندوق «یکم» که با توان اقتصادی اولیه این گروه از متقاضیان مسکن ارتباط مستقیم و تنگاتنگی دارد، سبب شده، جریان پرداخت تسهیلات به جای آنکه نقش «اهرم بالابرنده» حجم معاملات مصرفی آپارتمان در شهرها را بازی کند، صرفا نوعی «تلنگر» به بازار ملک در مسیر پیشرونق وارد کند.
گزارشها از اطلاعات آماری مربوط به ورودی و خروجی صندوق پسانداز مسکن «یکم» براساس تعداد سپردهگذاران و حجم پرداخت تسهیلات خرید حاکی است طی یک سال 95، تحت تاثیر جهش ثبتنام خانهاولیها در صندوق «یکم» برای دستیابی مدتدار به جذابترین وام خرید مسکن –بالاترین سقف تسهیلات و ارزانترین نوع وام بانکی- ماهانه بهطور متوسط 12 هزار و 800 زوج فاقد مسکن یا مجرد در آستانه ازدواج، در صندوق سپردهگذاری انجام دادند اما طی دو ماه اخیر که مطابق فرمول پسانداز، موعد پرداخت تسهیلات به بخشی از ثبتنامکنندههای سال 95 فراهم شده بود، به ترتیب، کمتر از 400 نفر و نزدیک به 700 نفر از سپردهگذاران، موفق به دریافت وامخرید خود شدند. فروردین و اردیبهشت سال گذشته، حدود 5 هزار نفر در هر ماه، وارد صندوق پسانداز مسکن «یکم» شدند و انتظار میرفت در دو ماه اول امسال، همین حجم تقاضای قطعی با دریافت تسهیلات در شهرها، حجم معاملات خرید آپارتمان در کل کشور را حدود 10 درصد افزایش دهند. اما آنچه در عمل مشاهده میشود، خروج قطعی یک نفر از هر 10 نفر سپردهگذار صندوق «یکم» به سمت بازار خرید واحد مسکونی است به این معنا که حدود 90 درصد از خانهاولیهای سپردهگذار، به رغم اتمام فرآیند یکساله پسانداز در صندوق، هنوز موفق به دریافت تسهیلات و ورود به بازار معاملات ملک نشدهاند.