یه گزارش «نسیم آنلاین»، از "مزخرف دانستن مسکن مهر" تا "انگ کمونیستی بودن قانون اساسی"، از "افتتاح کترینگ اتریشی یک شرکت ریلی" تا "حضور در گالریهای رنگارنگ"، از "نظریه پردازیهای اقتصادی" تا "حضور در جشنوارههای هنری" را میتوان ماحصل عملکرد ۳.۵ ساله عباس آخوندی وزیر کم کار اما پرحاشیه دولت یازدهم دانست.
بعد از برخورد دو قطار در سال ۹۳ در ایستگاه شاهرود، مسئولان وزارت راه و شهرسازی از اجرای کامل سیستم کنترل اتوماتیک قطار در آینده ای نزدیک خبر دادند. سیستمی که چند ماه پس از این رخداد با هزینهای چند ده میلیارد تومانی وارد کشور شده و بعد از چند ماه حضور آزمایشی در سیستم حمل و نقل ریلی از حدود ۷ ماه پیش به صورت رسمی در خطوط راه آهن ایران شروع به کار کرده است.
سیستمی که با ورود آن به صنعت ریلی ایران، در حد فاصل بین دو ایستگاه در راه آهن، در هر بلاک ۴ وسیله نقلیه یا حتی بیشتر می توانند حرکت کنند. فلسفه حضور این سیستم خودکار، کنترل بیشتر سیر و حرکت برآورد شده است. سیستمی خودکار جهت نظارت بر رعایت سرعت ایمنی توسط لکوموتیو ران که حتی اجازه تعدی از سرعت مجاز را به لکوموتیوران نداده و حتی در صورت افزایش سرعت غیر مجاز باعث کنترل و کاهش سرعت قطار می شود. محسن پورسیدآقایی، مدیرعامل راه آهن که روز گذشته در پی بازخوردهای ناشی از این حادثه ناگوار مجبور به استعفا شد در شهریور ماه سال جاری درباره مزایای این سیستم گفته بود: این سیستم خطای انسانی را کاهش داده و مانع سرعت میشود و اگر اتفاقی برای مردم رخ دهد قطار متوقف خواهد شد. این در حالی است که شنیدهها حاکی است از زمان راه اندازی این سیستم چه به صورت آزمایشی و چه به صورت رسمی چیزی حدود ۲۰۰۰ خطا از این سیستم ثبت شده و حتی بعد از استقرار آن نیز سوانح مشابهی بدون تلفات جانی در حمل و نقل ریلی ایران رخ داده است. متاسفانه بعد از وقوع حادثه ناگوار برخورد دو قطار در ایستگاه سمنان، وزیر پرحاشیه دولت تدبیر، در اظهارنظری عجیب سیستم "ای تی سی" را بدون ایراد دانسته و تنها دلیل حوادث اخیر را مربوط به اشتباهات نیروی انسانی و اپراتور این سیستم دانست. این در حالی است که حتی به فرض قبول ادعای آقای وزیر مبنی بر عدم ایراد در سیستم موجود و سهل انگاری یا اشتباه از سوی نیروی انسانی باید توجه داشت هر گاه سیستم یا تکنولوژی راه اندازی می شود، مدیریت آن سیستم به اپراتورها و نیروی انسانی متخصص نیاز دارد. آموزش های نیروی انسانی مورد نیاز برای اداره آن سیستم بخشی از خود آن سیستم و راه اندازی موفق آن محسوب شده و حتی در صورت پذیرش ادعای عباس آخوندی مبنی بر عدم ایراد در سیستم مذکور و وجود خطای انسانی باید اذعان داشت آموزش نیروی انسانی کارآمد بخشی از وظایف وزارتخانه مذکور و در راستای راه اندازی این سیستم قابل تعریف است. محمد حسین رضاییان کارشناس حوزه ریلی با اشاره به اظهارات وزیر راه و شهرسازی درباره دلایل رخداد چنین سوانحی می گوید: عدم پیاده سازی کامل سیستم کنترل اتوماتیک قطارها به همراه انجام خطاهای انسانی در چندین لایه مدیریتی را می توان دلیل عمده چنین حوادث تلخی دانست. وی با انتقاد از اجرای ناقص سیستم کنترل اتوماتیک قطار در خط ریلی تهران- مشهد و بی توجهی مسئولان امر به این موضوع اظهار داشت: براساس گفته ماموران ایستگاه های این مسیرریلی، افزایش خطاهای این سیستم مورد توجه مسئولین امر نبوده و با مرور زمان به امری عادی تبدیل شده بود.
به نظر می رسد وزارت راه و شهرسازی با گذشت حدود ۴۸ ساعت از زمان رویداد سانحه ریلی، به جای پذیرش خطا یا سهل انگاریهای این وزارتخانه و زیر مجموعههای خود در انتقال و اجرای ناقص این سیستم در خطوط را آهن ایران با فرافکنی و تغییر ماهیت موضوع بنا دارند مقصر اصلی این ماجرا را از بدنه اجرایی و مدیریتی وزارتخانه و شخص وزیر به اشتباهات اپراتوری و خطای نیروی انسانی تقلیل داده تا مجبور به پاسخگویی در قبال افکار عمومی نباشد. مهندس ابوالفضل بهره دار رئیس هیات مدیره انجمن مهندسی حمل و نقل ریلی ایران در این زمینه به خبرنگار «قدس آنلاین» گفت: صحبت کردن درباره دلایل و جزییات این موضوع نیاز به گذشت زمان و شنیدن توضیحات تکمیلی وزیر راه و شهرسازی دارد. باید دید استدلال های آقای وزیر در روز سه شنبه که قرار است به طور کامل درباره این سانحه صحبت کنند چیست تا بعد از شنیدن آن ها بتوانیم نظر کارشناسی خودمان را اعلام کنیم. وی ادامه داد: به هر حال این سیستم به تازگی راه اندازی شده و طبیعتا برای موفقیت در اجرا نیاز به آموزش و اعمال نظارت بر اجرا داشته است. بهره دار درباره احتمال خطای این سیستم خاطر نشان کرد: اگر تمام آیتم های مربوط به آموزش و نظارت بر نیروی انسانی در این سیستم به طور کامل لحاظ و مورد توجه قرار گیرد احتمال خطای این سیستم نزدیک به صفر بوده و از این نظر که رفت و آمدها و ایستگاه ها تحت کنترل باشند صد درصد قابل اعتماد است. رئیس هیات مدیره انجمن مهندسی حمل و نقل ریلی ایران با ابراز تاسف از این حادثه دلخراش اظهار داشت: متاسفانه در حال حاضر ملت ایران داغدار این ماجرا است. ما نباید به سادگی از کنار این موضوع عبور کنیم. بلکه باید تمام همت مان را به کار گیریم تا با ورودمسئولین به ماجرا مشخص شود حقیقت ماجرا چیست واقعا چه اتفاقی افتاده است؟ وی در خاتمه خاطرنشان کرد: سیستم و مدیریت فعلی باید پاسخگوی این سانحه باشد چرا که به رغم این همه هزینه برای خرید این سیستم با تکرار حوادث گذشته تمام این تلاشها و هزینهها بی فایده خواهد بود.
به نظر می رسد با خبر استعفای محسن پورسیدآقایی مدیرعامل راه آهن و معاون وزیر راه و شهرسازی دولت و شخص وزیر راه قصد دارد تا برای فرار از پاسخگویی در قبال ابهامات این موضوع، سطح این پاسخگویی را در حد مدیران وزراتخانه تقلیل داده و با استعفای یکی دو نفر ماجرا را خاتمه یافته تلقی کنند تا از برخورد ترکش های این ماجرا به شخص خود جلوگیری کند.
منبع: قدس آنلاین