به گزارش «نسیم آنلاین» از اوایل امسال با تاکیدات مسئولان کشور درباره لزوم توجه به صنایع راکد بخصوص واحدهای کوچک و متوسط، دولت طرح جدید خروج از رکود با هدف تزریق 16 هزار میلیارد تومان تسهیلات بانکی را کلید زد.
در حالی بنا بر اعلام بانک مرکزی، تاکنون در چارچوب طرح خروج از رکود بیش از ده‌هزار میلیارد تومان تسهیلات به 15هزار بنگاه کوچک و متوسط پرداخت شده که گشت‌وگذاری در شهرک‌های صنعتی نشان می‌دهد گرد رکود هنوز از صنایع، رخت برنبسته است.
کارشناسان و فعالان اقتصادی در خوشبینانه‌ترین حالت معتقدند اگر هم چنین تسهیلاتی به تولیدکنندگان پرداخت شده باشد، رقم آن چندان زیاد نیست که تأثیر قابل توجهی در خروج از رکود داشته باشد و در نهایت بجز افزایش بدهی برای آنها حاصل دیگری به ارمغان نیاورده است. ضمن آن‌که بسیاری از واحدهای تولیدی اعلام می‌کنند باوجود پیگیری فراوان، دستشان به تسهیلات نرسیده است. شماری هم معتقدند مشکل رکود به علت کمبود تقاضاست و وقتی انبار کارخانجات پر است و مشتری نیست، دریافت تسهیلات فایده‌ای ندارد و تنها راه، چرخش اقتصاد کشور است. برخی هم به خاطر سود بالای وام‌ها از خیر آن گذشته‌اند. برخی اعضای اتاق بازرگانی هم از تناقض در آمارهای مسئولان درباره وام‌های پرداختی به بنگاه‌ها سخن می‌گویند.
از این رو خبرنگار جام‌جم برای ارزیابی نتیجه طرح خروج از رکود، سری به شهرک صنعتی شمس‌آباد در جنوب تهران به‌عنوان یکی از شهرک‌های صنعتی مهم کشور زد تا از نزدیک بررسی کند آیا رکود از صنایع رفته است یا خیر.
با سود 18 درصد، رونق حاصل نمی‌شود
حمیدرضا یکی از تولیدکنندگان بنام و قدیمی شهرک صنعتی شمس‌آباد درباره تأثیر دریافت تسهیلات خروج از رکود به خبرنگار ما گفت: با توجه به شرایط اقتصادی به نوعی با چالش مواجه بودیم که خبر ارائه تسهیلات خروج از رکود منتشر شد.
این تولیدکننده افزود: با ثبت‌نام در سامانه بهین‌یاب متناسب با شرایط مندرج درخواست سه میلیارد تومان تسهیلات داشتیم، چون براساس شرایط موجود کارگاه‌های دارای 50 نفر پرسنل و فعال می‌توانستند حداکثر این رقم را دریافت کنند.
وی اظهار کرد: با تشکیل پرونده و همچنین تکمیل مدارک مورد نیاز سرانجام ابتدای آبان تنها مبلغ یک میلیارد تومان با این استدلال که تصمیم دارند منابع موجود را به واحدهای بیشتری تخصیص دهند پرداخت شد.
حال سوال اینجاست که با این رقم آیا می‌توانیم از رکود خارج شویم؟ آن هم با سود 18 درصدی؟ در حالی که قیمت مواد اولیه هر روز افزایش می‌یابد، اما سفارش‌ها هرگز اضافه نمی‌شود چون رکود در بازار حاکم است.
این تولیدکننده تصریح کرد: گرچه روند پرداخت تسهیلات، کوتاه‌تر از شرایط عادی بود، ولی نرخ سود و همچنین کاهش مبلغ درخواستی به نوعی تمام امتیازهایش را از بین برده و همان معضل همیشگی یعنی افزایش قیمت تمام شده تولیدات ایران تکرار شده است. وی اصلی‌ترین عامل افزایش قیمت تمام‌شده محصولات ایرانی را همسو نبودن قوانین با تولید عنوان کرد و گفت: هیچ یک از قوانین موجود مثل ارزش‌افزوده، بیمه، مالیات یا حتی نرخ پول برای تشویق تولید وضع نشده و فقط می‌توان گفت این قوانین به‌عنوان یک مانع بزرگ در مقابل تولید است.
بازار همچنان راکد است
نریمان شریف‌زاده، مدیر کارخانه بلورسازی نوری‌تازه با اشاره به رکود صنایع در بخش‌های مختلف تولیدی به خبرنگار ما گفت: این واحد تولیدی نیز با توجه به شرایط اقتصادی درگیر کاهش ظرفیت تولید شده به‌صورتی که اکنون حدودا با 60 درصد ظرفیت کلی در حال تولید هستیم.
شریف‌زاده افزود: این‌که برای خروج از رکود، تسهیلات داده شود قطعاً اثر مقطعی خواهد داشت و نمی‌توان از آن به‌عنوان راهکار اساسی یاد کرد؛ بنابراین بهتر است شرایط مناسب تولید را فراهم کنند به جای این‌که مبالغی را بپردازند که ممکن است فقط به افزایش بدهی تولیدی‌ها کمک کند.
مدیر کارخانه نوری‌تازه تصریح کرد: برای تولیدکنندگان دسترسی به پیش‌نیازهای تولید یعنی انرژی و مواد اولیه مهم است که در این زمینه نوری‌تازه با مشکلاتی از جمله تأمین انرژی گاز مواجه است چون هرسال با آغاز فصل سرما این نگرانی وجود دارد که گاز مجموعه‌های صنعتی برای تأمین نیازهای شهری قطع شود.
این فعال صنعتی در شهرک شمس‌آباد با اشاره به طرح مبارزه با قاچاق کالا و ارز افزود: این طرح تأثیر بسیار مناسبی در روند تولید ما داشته و از روزی که جدی پیگیری شد سفارش‌های زیادی به کارخانه ارسال شد ولی در اواسط برنامه ظاهراً پیگیری‌های مسئولان کاهش یافته و به همین دلیل سفارش‌ها نیز کمتر شده است.
انصراف از تسهیلات
باقری‌نیا، مدیرعامل یک شرکت فعال در شهرک صنعتی شمس‌آباد هم درباره تسهیلات خروج از رکود گفت: شرکت ما تاکنون از هیچ تسهیلاتی استفاده نکرده است اما آن گروه از همکاران که تسهیلات را دریافت کردند بسرعت منصرف شدند.
باقری‌نیا افزود: دلایل انصراف افراد، متفاوت است و باید با خود آنها مصاحبه کنید، ولی آنچه مسلم است این تسهیلات نتوانسته به ایجاد رونق و نشاط تولید آنها کمک شایانی کرده باشد که به‌طور کلی از آن گذشته‌اند.
وی معتقد است مشکل اصلی اقتصاد و تولید، نبود نقدینگی در جامعه است بنابراین اگر به تولیدکننده نقدینگی بدهیم در واقع منابع مالی را به بیراهه هدایت کرده‌ایم، چون تا تقاضا نباشد تولیدکننده هرچقدر که منابع داشته باشد باید در انبار ذخیره کند و فقط به حجم بدهی‌های خود افزوده است.
این تولیدکننده تجهیزات آزمایشگاهی به رکود موجود اشاره کرد و گفت: رکود در این صنعت کاملاً محسوس است و عاملی در کاهش تولید بسیاری از واحدهای تولیدی دیگر هم بوده است، در حالی که همه امیدوار بودند افق‌های تازه‌ای در اقتصاد ایجاد خواهد شد.
وی با تاکید مجدد درباره ملموس نبودن نتایج برجام افزود: اغلب تولیدکنندگان با درنظر گرفتن شرایط رفع تحریم‌ها بخصوص در واحدهای دانش‌بنیان منتظر گسترش ارتباطات خود بودند ولی این اتفاق نیفتاد و هیچ تغییری ایجاد نشده است.
باقری‌نیا تصریح کرد: آن دسته از شرکت‌های خارجی که اصالت آنها آمریکایی است با وجود تمام اخبار مثبت هنوز هیچ ارتباطی با ایران برقرار نکرده‌اند و به نوعی روابط برقرار نشده است، در حالی که بسیاری از فناوری‌های نوین در صنعت تجهیزات پزشکی و آزمایشگاهی در اختیار این شرکت‌هاست.
این تولیدکننده، معضل قاچاق و واردات غیرمنطقی را در کاهش توان رقابت تولیدکنندگان داخلی مؤثر دانست و گفت: در این صنف، واردات بی‌رویه بخصوص قاچاق ضربه قابل توجهی به تولیدات داخلی زده است و در صورتی که مسئولان مانع از گسترش آن نشوند یا مقطعی برخورد کنند، باید منتظر تعطیلی بیشتر واحدهای تولیدی باشیم. به‌عنوان مثال شرکت‌هایی باسابقه بیش از سه دهه در کرمانشاه تعطیل شده است.
رونق، به وام مربوط نیست
حسین انصاری، مدیر بازرگانی داخلی شرکت ایران دلکو به خبرنگار ما گفت: وقتی صحبت از تسهیلات می‌شود، اصلاً نباید فقط به فکر منابع بانکی باشیم چون رونق تولید فقط وابسته به تسهیلات بانکی نیست.
انصاری تاکید کرد: در زمینه تولید قطعات خودرو با توجه به این‌که قرار است تولید پراید، نیسان وانت و پژو 405 تا پایان سال قطع شود، خودروسازان تولیدات خود را بشدت افزایش داده‌اند به‌عنوان مثال در زمینه تولید پراید از روزی 400 یا 500 دستگاه در تابستان به 2000 دستگاه در شرایط فعلی رسیده‌اند بنابراین قطعه‌سازان نیز تولید خود را افزایش داده‌اند.
این مدیر بازرگانی افزود: نکته‌ای که می‌تواند در زمینه پایداری تولید تأثیرگذار باشد پرداخت مطالبات است، به این صورت که خودروسازان اکنون نه‌تنها مطالبات قطعه‌سازان را بموقع پرداخت نمی‌کنند بلکه بخش قابل توجهی از آن را نیز بلوکه می‌کنند، به همین دلیل هرچه تسهیلات بدهیم بازهم مشکل پابرجاست چون نقدینگی به تولید بازنمی‌گردد.
مشکلات طرح رونق تولید رفع شود
وزیر امور اقتصادی و دارایی با پیشنهاد تشکیل کارگروهی برای حل مشکلات پرداخت تسهیلات طرح رونق تولید به بنگاه‌های کوچک گفت: باید کارگروهی متشکل از بخش خصوصی و دولتی تشکیل شود تا مشکلات در آن مطرح و راه‌حل رفع مشکلات نیز ارائه شود.
به گزارش میزان، علی طیب‌نیا در نشست شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی گفت: در پرداخت تسهیلات به بنگاه‌های صنعتی، تفکیک بخشی مدنظر نبوده و هدف اجرای این طرح برطرف شدن مشکل نقدینگی واحدهای کوچک و متوسطی که قابلیت احیا داشتند، بود که وزارت صنعت، معدن و تجارت میان صنایع کوچک 7000 واحد را شناسایی کرد که این صنایع به لحاظ ساختار و عملکرد بلند‌مدت مشکلی نداشته و فقط عوامل بیرونی باعث بازماندن از تولید این واحدها شده است.
طیب‌نیا افزود: دولت در پرداخت تسهیلات به واحدهای کوچک تولیدی که مشکل آنها نقدینگی است، بسیار جدی بوده و درصدد است تا آخر سال این موضوع انجام شود و بانک‌ها هم باید تسهیلات را پرداخت کرده و این موضوع از طریق رئیس‌جمهور و معاون اول پیگیری می‌شود.
