گروه اقتصادی «نسیم آنلاین»: یکی از مهم ترین اقدام‌هایی که در دنیا برای احیای صنعت برق و اصلاح الگوی مصرف آن مورد استفاده قرار گرفته است، روش تعرفه گذاری پلکانی-افزایشی است. اگرچه تعرفه‌های فعلی برق به صورت پلکانی است اما نکته مهم این است که به تمام پلکانها یارانه پنهان تعلق میگیرد و بازدارندگی زیادی برای رعایت الگوی مصرف برق در شیوه فعلی تعرفه‌گذاری وجود ندارد. در روش تعرفه گذاری پلکانی-افزایشی ، هزینه مصرف متناسب با میزان افزایش آن بالا می رود و در این صورت مصرف بیشتر با یارانه بیشتری همراه نمی‌شود و مشترکین پرمصرف به جای عموم مشترکین در کانون افزایش هزینه قرار می گیرند. نظام تعرفه گذاری پلکانی افزایشی با توجه به روند مصرف عموم مردم، میزان مشخصی از هر حامل انرژی به عنوان الگوی مصرف مجاز تعریف می‌کند و هزینه مصرف کمتر از الگو، ارزان‌تر تعیین می‌شود. با عبور مصرف از مقدار الگو، قیمت به صورت ناگهانی افزایش می‌یابد تا مشترکین پرمصرف با پرداخت هزینۀ واقعی انرژی، رفتار خود را اصلاح کنند و فشار افزایش قیمت نیز از عموم مردم برداشته شود. در شکل(1)مدل مفهومی تعرفه‌گذاری حامل های انرژی بر اساس نظام تعرفه گذاری پلکانی افزایشی نشان داده شده است.
استفاده از این نظام در برخی از کشورهای پیشرفته نیز رایج و مرسوم است. به عنوان مثال شرکت توزیع گاز و برق سن‌دیگو ( SDG&E) در ایالت کالیفرنیای امریکا با استفاده از این روش هزینه‌های مصرف انرژی مشترکین خود را محاسبه می‌کند. این شرکت با تعیین الگوی معینی از مصرف، مصارف بالای آن را با افزایش ناگهانی برای مشترکین پرمصرف روبرو می‌کند. در شکل(2) الگوی قیمت‌گذاری این شرکت نشان داده شده است.
در همین رابطه دولت تدبیر و امید از سال 93 تاکنون 2 مرتبه در اقدامی نادرست تعرفه های برق را بدون توجه به روش های مرسوم و هوشمندانه در دنیا افزایش داده و تمام پله های مصرف با یک درصد یکسان افزایش یافته است. دفعه اول، در بهار سال 93 قیمت برق برای تمام مشترکین پرمصرف وکم مصرف به میزان 24% و دفعه دوم در زمستان سال 93 قیمت برق برای تمام مشترکین به میزان 10% افزایش یافت. این در حالی است که منطقی بود مشترکینی که الگوی مصرف برق را رعایت نمی کنند، هزینه ای بیشتر از مشترکینی که الگوی مصرف برق را رعایت می کنند، پرداخت نمایند.
اخیرا نیز در آستانه ورود به نیمه دوم سال ۹۵، مصوبه جدید دولت در خصوص تعدیل نرخ برق در حال گذراندن مراحل نهایی است و شنیده ها حاکی از این است که سومین دوره تعدیل نرخ برق در دولت یازدهم نیز به میزان حدود ۲۰ درصد در تمامی پلکان های مصرفی خواهد بود.
این اقدام عجیب دولت بدین معنی است که هر مشترکی که میزان مصرف برق بالاتری داشته باشد از یارانه پنهان برق بیشتری برخورد دار خواهد شد که خلاف عدالت است. حال سوالی که مطرح می‌گردد این است که چرا دولت حاضر نیست مشترکین پرمصرف برق را که از رفاه و مکنت بالاتری برخوردار هستند را با افزایش تعرفه بیشتری روبرو سازد تا علاوه بر حذف یارانه پنهان این دسته از مشترکین، انگیزه آنها را برای کاهش مصرف برق افزایش دهد؟
