به گزارش «نسیم آنلاین» روزنامه اعتماد نوشت: سال گذشته یک میلیون و ٢٥٠ هزار نفر از شغل قبلی خود انصراف داده‌اند. از این تعداد یک میلیون و ١٢٥ هزار نفر مرد و ١٢٥ هزار نفر زن بوده‌اند. این مساله نشان می‌دهد زنان با مسائل و مشکلات کاری از جمله پایین بودن حقوق و دستمزد یا موقتی بودن قراردادهای کاری بیشتر کنار می‌آیند. آمارهای کلی نشان‌دهنده این واقعیت است که با وجود بالا بودن نرخ بیکاری و وجود چند میلیون جوان آماده به کار، برخی در صورت نامناسب بودن شرایط کاری خود ترجیح می‌دهند بیکار بمانند یا ریسک استعفا از یک شغل و جست‌وجوی شغل تازه را بپذیرند. از این رو بخشی از بیکاری افراد قبلا شاغل به دلیل موقتی بودن کار، پایین بودن درآمد، به پایان رسیدن دوره خدمت وظیفه، مهاجرت، مسائل خانوادگی، اخراج و تعدیل نیرو و... بوده که اجتناب‌ناپذیر است.
در بررسی علل ترک بیکاران در پنج سال ١٣٨٩ تا ١٣٩٣ مشاهده می‌شود که اگرچه تعداد بیکاران مزبور کاهش یافته است اما چهار عامل اصلی به ترتیب اولویت موقتی بودن کار، به پایان رسیدن دوره خدمت وظیفه، پایین بودن درآمد و اخراج یا تعدیل نیرو همچنان از عمده‌ترین علل ترک کار افراد است.
١٣ عامل اصلی ترک شغل
بر اساس تحقیقات انجام شده از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، ١٣ عامل برای ترک شغل در ایران وجود دارد که شامل پایین بودن درآمد، تعطیلی دایمی محل کار، فصلی بودن کار، موقتی بودن کار، جابه‌جایی محل کار، تحصیل یا آموزش، اخراج یا تعدیل نیرو، مسائل خانوادگی، مهاجرت، بازنشستگی، به پایان رسیدن دوره خدمت وظیفه، کهولت سن و بیماری است.
نتایج آمارگیری نیروی کار نشان می‌دهد در سال ١٣٩٣ حدود یک میلیون و ٢٥٠ هزار نفر بیکار قبلا شاغل در رده‌های سنی ١٠ ساله و بیشتر در کشور وجود داشته که یک میلیون و ١٢٥ هزار نفر مرد و ١٢٥ هزار نفر زن بوده‌اند. اصلی‌ترین علت ترک کار نیروی شاغل در سال ١٣٩٣ را می‌توان در عواملی چون موقتی بودن کار با ٢/٢٦ درصد، به پایان رسیدن دوره خدمت وظیفه با ٥/١٦ درصد، پایین بودن درآمد با ٧/١٤ درصد و اخراج یا تعدیل نیرو با ٧/١٠ درصد جست‌وجو کرد. علاوه بر این دلایل عمده، عوامل دیگری نیز در ترک کار افراد نقش داشته‌اند که تعطیلی دایمی محل کار و فصلی بودن کار از جمله آنهاست. کهولت سن کمترین اثر را با ١/٠ درصد سهم از کل داشته است. علت خروج از کار ١٣٢ هزار نفر نیز مشخص نیست.
کاهش ٥٥٨ هزار نفری افراد بیکار قبلا شاغل
طبق آمار موجود تعداد افراد بیکار قبلا شاغل طی پنج سال گذشته و در مقایسه با سال ١٣٨٩ حدود ٥٥٨ هزار نفر کاهش یافته که این کاهش در تمامی علل ترک شغل نمود داشته به استثنای علت مهاجرت و مسائل خانوادگی، به‌طوری که علت مربوط به مهاجرت در سال ١٣٩٣ نسبت به ١٣٨٩ حدود دو برابر شده است. بررسی اعداد و ارقام سال ١٣٨٩ نیز بیانگر آن است که چهار عامل اصلی ذکر شده در این سال هم از عمده‌ترین علل ترک کار افراد بوده و از همان اولویت‌بندی پیروی کرده است. موقتی بودن کار ٤/٢٥ درصد، به پایان رسیدن دوره خدمت وظیفه با ٢/١٧ درصد، پایین بودن درآمد با ٧/١٤ درصد و اخراج یا تعدیل نیرو با ٣/١٠ درصد اصلی‌ترین علل ترک کار عنوان شده است.
امروزه ترک شغل کارکنان ضمن اینکه بر شاخص نرخ بیکاری اثر دارد؛ به عنوان یکی از مهم‌ترین نگرانی‌های مدیریت منابع انسانی نیز مطرح می‌شود. به همین دلیل سازمان‌هایی که بتوانند دلایل و عوامل موثر در تمایل به ترک خدمت کارکنان را درک کنند؛ خواهند توانست پیش از اینکه کارکنان سازمان را ترک کنند؛ سیاست‌ها و روش‌های موثری را برای حفظ و نگهداری منابع انسانی کارآ به کار گیرند و در واقع با بررسی و شناسایی عوامل موثر در تمایل به ترک شغل، می‌توانند ترک شغل آتی کارکنان را مورد پیش‌بینی قرار دهند. اینکه افراد بیکار قبلا شاغل در بازه زمان مورد بررسی چه راه‌هایی را برای یافتن شغل مورد نظر خود انتخاب کرده‌اند، بسیار اهمیت دارد. در سال ١٣٩٣ در ایران پرس و جو از دوستان و آشنایان با ٦/٣٥ درصد، ثبت نام یا پیگیری در مراکز کاریابی با ٢٢ درصد، درج آگهی یا مطالعه آگهی‌های استخدامی روزنامه‌ها و مجلات با ٦/١٨ درصد و تماس با کارفرما با ١٣ درصد، روش‌های مورد توجه این افراد به شمار می‌روند. جست‌وجوی منابع مالی و امکانات برای شروع فعالیت خوداشتغالی، تقاضای جواز کسب یا پروانه اشتغال و سایر روش‌های موجود نیز در این سال‌ها مورد توجه قرار گرفته است.
تقاضای تسهیلات ٤٥٠ هزار نفر درخواست‌کنندگان جواز ١٠٠ هزار نفر
رقم ٤٥٠ هزار نفری متقاضیان تسهیلات برای آغاز کار به کل جمعیت فعال اقتصادی کشور، در بردارنده این مفهوم است که در شرایط کنونی بستر مناسبی برای کارآفرینی وجود ندارد که رقم ثابت ١٠٠ هزار نفری برای درخواست جواز کسب و پروانه اشتغال نیز مهر تاییدی بر این مدعاست. علاوه بر این سهم بالای ٣٥ درصدی پرس و جو از دوستان و آشنایان در روش‌های مزبور، به نوعی تداعی‌گر لابی‌گری‌های موجود در چرخه اقتصادی کشور است. همان‌طور که با وجود برگزاری آزمون‌های استخدامی، معمولا در برخی از موارد قبل از بحث شایسته‌سالاری، بحث خویشاوندی مطرح است و برخی از افراد به واسطه خویشاوندی با مدیران میانی و بالایی، امکان ورود به مشاغل مختلف را می‌یابند. این درحالی است که در دنیا مکانیسم آغاز به کار از طریق موسسات کاریابی فعال‌تر عمل می‌کند و تاثیر بیشتری بر اشتغال افراد دارد، درحالی که در ایران ثبت‌نام در موسسات کاریابی در سال تنها ٢٢ درصد از سهم اقدامات افراد بیکار قبلا شاغل را شامل می‌شود.
