گروه اقتصادی خبرگزاری نسیم:گرداب تالار شیشه ای در خیابان حافظ درحال بلعیدن باقیمانده سرمایه سهامداران ریز ودرشتی است که روزگاری با هزاران امید به ندای دولتمردان دولت تدبیر برای حضور در بازار سرمایه لبیک گفته بودند.
به گزارش خبرنگار نسیم، سهامداران کم و بیش نگون بختی که اکنون مات و مبهوت دود شدن هست ونیست خویش را در بازار سرمایه به نظاره نشسته اند؛آنهم درست درفاصله یکسالگی حضور"محمد فطانت فرد" درراس هرم سازمان بورس.
هم اوکه یک سال قبل درواپسین روزهای آذرماه، شتابان بر کرسی ریاست سازمان بورس ایران تکیه زد.
نگاهی به متغیرهای اساسی بازار سرمایه دریکسال اخیراز عمق رکود شدید و بی رغبتی سهامداران به حضور در تالار شیشه ای حکایت دارد.
باید باور داشت که درمدت یادشده عرض و طول بورس به مراتب آب رفته وشاخص کل بورس نیز از محدوده 72 هزار واحد به کانال 62 هزار واحد سقوط کرده و ارزش بازار سهام از رقم 336 هزار میلیاردتومان در شهریورماه به رقم 265 هزار میلیارد تومان تنزل داشته؛ این یعنی نزدیک به 69 هزار میلیارد تومان از ارزش بازارسهام در چشم بهم زدنی دود شده است.
موافقان پروپا قرص دولت یازدهم هم در ایستگاه سازمان بورس،به منتقدان "محمد فطانت" مبدل شده واو را به انفعال در برابر ریزش های شدید سهام و عدم حمایت از منافع سهامداران متهم می سازند.
چراکه ریزش کم و بیش متداول شاخص ها در بازار سهام به مشی همیشگی بازار سرمایه مبدل شده به نحوی که حتی در یک هفته اخیر،با افت 1.2 درصدی، شاخص کل درآستانه شکست یکی از مهمترین سطوح تاریخی خود قرار گرفته است.
طرفداران دولت،سوء مدیریت ریاست سازمان بورس را با جملاتی چون"کاهش نرخ سود بانکی"،"اتخاذ سیاست انقباضی دولت"،"رکود سنگین حاکم براقتصاد"،"تعیین تکلیف نشدن نرخ خوراک پتروشیمی از سوی وزارت نفت و افت شدید بهای جهانی نفت توجیه می کنند.
با اینهمه،بررسی عملکرد "فطانت فرد" دریکسال اخیرنکته مهمی به دست نمی دهد،هرچندکه موافقان اوازاجرای سیاست انتشار مستقیم اطلاعات ناشران بر روی کدال و افزایش دامنه نوسانات به عنوان یک اقدام مهم یاد می کنند.
درنقطه مقابل، اما منتقدان سرسخت آقای بورس،او را متهم ساخته اندکه برای بورس و جایگاه آن در اقتصاد کشور ارزشی را ایجاد نکرده است.
"عرضه بلوکی سهام درشرایط بدبازار"،"فقدان حمایت رییس سازمان ازمنافع سهامداران وبازار سرمایه درقبال سیاست های ضعیف دولت"،"عقب نشینی دربرابروزارت نفت وسیاست های نامشخص آن درمورد تعیین نرخ خوراک پتروشیمی ها و وضعیت نمادهای پالایشی"،اتخاذ مشی سکوت دربرابر دستکاری وزارت صنعت معدن و تجارت در تعیین نرخ عوارض بهره مالکانه سنگ آهن و عدم انتشار به موقع گزارش های میاندوره ای،از نگاه مخالفان او فقط برش کوچکی ازضعف عملکرد"محمد فطانت فرد" را در تالار شیشه ای به نمایش گذارده است.
با این وضعیت می توان قضاوت بهتری کردکه بازارسرمایه به شدت از ریزش های مداوم خسته بوده و روندی فرسایشی را پشت سر می گذارد؛ نتیجه این امر یعنی پدیدار شدن موج دیگری ازخروج سهامداران از بازار سرمایه.
برای بهتر دیدن عملکرد آقای بورس دریکسال اخیر می توان به سراغ سه نماد مهم درتالار شیشه ای رفت.
بررسی وضعیت شرکت های خودرویی حاضر دربازار سرمایه درنیمه اول امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل مبین این امر بوده که 62.5 درصد از شرکت های خودروسازی در شش ماه اول امسال نسبت به نیمه اول سال 93 با افت فروش رو به رو بوده اند.
واکاوی جزئیات فعالیت شرکت های شیمیایی در بورس هم آماری مشابه به دست داده و نشان می دهد که 78 درصد ازشرکت های این گروه در نیمه اول سال 94 نسبت به مدت مشابه سال قبل با کاهش فروش مواجه شده اند.
58 درصد این شرکت ها هم تولید کمتری را در شش ماه اول امسال نسبت به شش ماه اول سال 93 داشته اند.
دست آخر اینکه نیمی ازشرکت های دارویی فعال درتالارشیشه ای هم در شش ماهه اول امسال خود در قیاس با همین مدت در سال گذشته با کاهش سود خالص مواجه بوده اند.
با اینهمه صرفنظر از پرداختن بیشتر به دیگر شاخص های منفی حاضر در تالار شیشه ای،اما واقعیت این است که آسمان بازار سرمایه به شدت ابری بوده و طوفان هایی که دائم در حال وزیدن بوده بجای جابجا ساختن شاخص ها وسرازیر کردن سودهای کم و بیش زیاد درکیسه فعالان نگران بازار سهام، عرصه را برای دست اندرکاران آنها به شدت ناامن کرده است.
کاهش مداوم ارزش سهام، افت بیش ازپیش ارزش بازار وخمیده تر شدن قامت شاخص اصلی بازار سهام ، دریکسال اخیر،اکنون با وضوح بیشتری در مقابل دیدگان فعالان بازار سرمایه رژه می رود.
به نظرمی رسدکه دولت تدبیر و امید و ریاست سازمان بورس در این مدت نتوانسته اند نه تنها از منافع سهامداران دفاع کنند بلکه در بیشینه سازی آن نیز کارنامه ای بس ضعیف دارند،به ویژه آنکه بسیاری از فعالان بازار سهام همچنان،دعوت رئیس دولت یازدهم از مردم را فقط با هدف جمع آوری نقدینگی از دست مردم تعبیر کرده اند و نه حمایت از آنها.
هر چند که محمد فطانت درگفتگویی که این اواخر با یک رسانه داشته نظر دیگری دارد: فکر می‌کنم دعوت رئیس‌جمهور از مردم برای سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه صحیح و منطقی بود و هدفم دفاع نیست.
دعوت به سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه این معنی را می‌دهد که رئیس‌جمهوری، مردم کشورش را برای سرمایه‌گذاری در بخش تولید و صنعت کشور تشویق کرده است.نباید از این‌گونه دعوت‌ها ترس و واهمه داشت.
باید دیدبه مرور زمان نظر سهامدارانی که بخش مهمی از سرمایه خویش را درتالار شیشه ای ازدست داده اند با نظر ریاست سازمان یکی خواهد شد یا خیر!
