بابک افقهی معاون وزیر اسبق صنعت، در گفتگوی تفصیلی با «نسیم» در رابطه با تأثیر بسته خروج از رکود دولت بر اقتصاد کشور بیان داشت: رکودی که در حال حاضر اقتصاد کشور با آن مواجه است ناشی از مشکلات و معضلاتی است که ما در بخش تقاضا داریم، به عبارت دیگر کاهش تقاضای کلی که در بازار ما رخ داده است باعث شده تا موجودی کالاها و تولیدی کارخانهها به عنوان یک معضل اساسی در اقتصاد مطرح شود.
وی تأکید کرد: سه دلیل اصلی برای رکود در بخش تقاضا وجود دارد، اولین دلیل این است که مردم حقیقتا به شدت قدرت خرید خود را از دست دادهاند، و به نوعی با کاهش قدرت خرید در بین مردم مواجه هستیم.
وی افزود: دلیل بعدی این است که انتظارات نامعقول و نامطئنی از مرحله پسابرجام ایجاد شده که متأسفانه خود دولت هم به این انتظارات دامن زده است، یعنی دولت در رابطه با موضوعی که مشخص نیست چه بر سر اقتصاد ما خواهد آورد یک انتظار مثبت اندیشانه افراطی در جامعه ایجاد کرد که همین انتظارات نیز باعث شد تا مردم خریدهای خود را به تعویق بیندازند. این تعویق در خرید نیز مربوط به تمامی کالاها در جامعه بوده است.
وی دلیل دیگر ایجاد رکود در اقتصاد را مربوط به سیاستهای بخش تسهیلات بانکی دانست و به نسیم گفت: بخشی از رکود در تقاضا نیز مربوط به بحث هایی است که در بخش تسهیلات و سیاستهای بانکی وجود دارد، از جمله محدودیتهایی که در تأمین تسهیلات خرید برای مردم ایجاد کردهایم و طبیعتا همین موضوع نیز باعث شده تا قدرت خرید مردم به طور قابل ملاحظهای کاهش پیدا کند.
افقهی تصریح کرد: دولت به عنوان متولی فضای کسب و کار باید به گونهای این فضا را آماده و فراهم کند تا مرغوبیتی ایجاد شود و تمامی فعالان و سرمایهگذاران خارجی و تمامی کسانی که در این بخش فعال هستند تاب و توان کشش در این بازار را داشته باشند. اما بنده بسته خروج از رکود دولت را در این راستا نمیبینم.
معاون وزیر سابق صنعت گفت: در حقیقت با این که برای حل مشکل اقتصاد ایران به یک جامع نگری نیاز است اما متأسفانه به نظر من در بسته خروج از رکود دولت یک جزئی نگری وجود دارد که آسیب زننده هم است.
وی تصریح کرد: درست است که این بسته ما را متوجه این امر خواهد کرد که دولت به این نتیجه رسیده که اقتصاد ایران به طور جدی با مشکل تقاضا مواجه شده اما اتفاقی که الان نیاز بود این موضوع بود که انتظارات نادرست ایجاد شده در بین مردم را تصحیح کنیم که به نظر من این اتفاق صورت نگرفت.
وی اضافه کرد: دولت باید به گونه ای سیاست انهدام و محو کردن تقاضا را متوقف میکرد در صورتی که دولت تحریک تقاضا را در پیش گرفت.
وی در رابطه با بحث وام 25 میلیونی خودرو بیان داشت: در این که ما باید از صنایع مادر از جمله صنعت خودروسازی حمایت کنیم شکی نیست، و این کاری است که در تمامی اقتصاد دنیا نیز صورت میگیرد منتهی باید این کمکها با تغییرات ساختاری عمیق و استراتژی تعیین کننده و خط مشی اصولی همراه باشد.
رئیس اسبق سازمان توسعه و تجارت بیان داشت: متأسفانه راهحلهایی برای حمایت از صنعت خودروسازی انتخاب شد که صرفا حکم تزریق یک مسکن و داروی موقت را برای خودروساز داشت، مسکنی که نه تضمین کیفیت برای مصرف کننده و نه راز ماندگاری در کلاس جهانی را در پی خواهد داشت. از طرفی هم هیچ تضمینی وجود ندارد که چنین اتفاقاتی از این پس برایش رخ ندهد.
تسهیلات به خودروسازان مشکل را حل نمیکند
وی تأکید کرد: ما منابع را به گونهای هدر داده و به سمت خودروسازی بردیم که در واقع شاید نتواند مشکل چندانی از اقتصاد ما را بگشاید. بهتر است کمی از دنیا یاد بگیریم، و از بنگاههای اقتصادی در دنیا درس بیاموزیم ، که مثلا دولتها با چه راه حلهایی از صنایع مادر خود حمایت میکنند.
افقهی گفت: نفس کمک به صنایع مادر خوب است اما نه به قیمت ایجاد یک فضای گلخانهای که در آن، صنعت مادر توان راه رفتن هم نداشته باشد، این گونه حمایتها مانند بغل کردن نوزادی است که هرگز نیز راه رفتن را نخواهد آموخت.
وی تصریح کرد: یکی از ریشههای عدم توفیق دولت در رکود زدایی در چشم انداز مبهم رفع تحریمها است، از طرفی این عدم توفیق ناشی از انفعال و بی عملی دولت در تحریک غیرتورمی بخشهای پیشگامی مانند مسکن است و این اتفاق بسیار بدی است، زیرا عدم توجه دولت به این صنایع پیشگام، مشکلات زیادی را برای اقتصاد ایران به وجود آورده است.
معاون وزیر سابق صنعت با بیان این مطلب که یکی از راهکارهای عبور از رکود اقتصادی توجه بسیار خاص به بخش توسعه صادرات غیرنفتی است، به نسیم گفت: ما می توانیم به واسطه اعمال و سیاستهای مشوقِ صادرات غیر نفتی و کمک به آنها بخش قابل توجهی از تقاضای پاسخ داده نشده در بازارهای جهانی را جبران کنیم.
وی اضافه داشت: ما میتوانیم نوعی فرصت برای بنگاههای تجاری ایجاد کنیم تا آنها بتوانند از تقاضاهای خارج از مرزها استفاده کرده و به این ترتیب روز به روز از تعداد واحدهای بنگاههای اقتصادی که دچار مشکلات رکود شدهاند بکاهیم.
دولت در بخش تجارت خارجی دچار یک سردرگمی است
افقهی تصریح کرد: این نگاه یعنی توجه بسیار خاص به بخش توسعه صادرات غیرنفتی متأسفانه در دولت نه تنها مغفول مانده است بلکه بخش تجارت کشور و به خصوص تجارت خارجی کشور در یک سردرگمی و بی برنامگی مفرطی است که شاید از پس از پیروزی انقلاب تا به حال سابقه نداشته است.
وی خاطرنشان کرد: این غفلت در حالی صورت میگیرد که فضای کنونی برای تعاملات سیاسی و اقتصادی با دنیا فضای بسیار مطلوبی برای تجارت خارجی کشور و تحریک تقاضا در خارج از کشور است اما متأسفانه عدم برنامه ریزی و اطلاع مدیران و سیاستهای ناکارآمد منجر شده است که این فرصت ها از بین رفته و ما اتفاق خاصی را در این بخش شاهد نباشیم.