کریم محمدزاده قنبری، تولیدکننده روغن نباتی در گفتگوی تفصیلی با «نسیم» به بررسی مشکلات بازار روغن داخلی پرداخت و بیان داشت: اخیرا در بازار روغن داخلی، توسط گروه صنعتی بهشهر دامپینگی انجام شده و چند شرکت بزرگ نیز با آنها همراه هستند. در حقیقت شرکت بهشهر متأسفانه به عنوان لیدر این دامپینگ را ایجاد کرده و در پیروی از آن نیز کارخانههای دیگر هم که حالا به قول خودمان صاحبانش سعودی نیستند در حق همکاران هم وطن خود از سعودیها بدتر عمل کردند.
وی ادامه داد: همین الآن برخی از شرکتها روغن را وارد کرده و در این وضعیت نامناسب بازار کنجاله و روغن خام را نامناسبتر از گذشته کرده است و روغن تصفیه شده را پایینتر از قیمت و حتی پایینتر از قیمت گروه صنعتی بهشهر وارد بازار کرده اند.
شرکتهای بزرگ قصد دارند بازار خود را گسترش دهند حتی به قیمت زیر پا له شدن تولیدکنندههای کوچک
وی تأکید کرد: به نظر میرسد که این شرکتها قصد دارند تا بازار خود را تثبیت کرده و بازار بیشتری را به دست بگیرند و این چنین واحدهای تولیدی کوچک را زیر پا له نمایند.اصلیترین چیزی هم که آنها را قدرتمند کرده این است که، آنها هم دسترسیشان به منابع بهتر است هم بحث مواد اولیه و هم بحث بانکی را بهتر تأمین میکنند.
قنبری در ادامه اظهار داشت: در ادارات نیز برخی با آنها همراهی و حمایت میکنند. به طوری که اگر مشکلی برایشان پیش بیاید، در فلان وزارتخانه این مشکل برای آنها چهار ساعته حل میشود، اما من تولیدکنندهِ کوچک باید بیست روز بروم و بیایم تا شاید مشکلم حل شود، شاید هم نشود.
وی با بیان این که شرایط رقابت با هم توازن ندارد به نسیم گفت: درست نیست توقع داشته باشیم در چنین شرایطی که شرایط رقابت عادلانه و منصفانه نیست تولیدکننده کنندههای کوچک بتوانند سرپا بمانند، ما دسترسی به منابع را نداریم اما کارخانههای بزرگ، مواد خام یا مثلاً دانه روغنی را میتوانند اعتباری بخرند.
حتی شرکت "مادر تخصصی " که وابسته به وزرات صنعت است، تنها از تولیدکنندههای بزرگ حمایت میکند!
این تولیدکننده تأکید کرد: به طور مثال گروه صنعتی بهشهر میتواند پولهایی را از بانکهای خارجی تهیه کرده و وارد کار کند، در حقیقت میتوان گفت پولهای ارزانقیمت با سود کمتر و به صورت قرض الحسنه در دست آنها است و مانند ما 25 درصد سود نمیدهند.
وی افزود: حتی شرکتی مانند شرکت "مادر تخصصی" (GTC) که خود این شرکت وابسته به دولت و وزارت صنعت و معدن و تجارت است حمایتهای ویژه ای به آن ها می دهد. در حقیقت خود دولت و وزارت صنعت و معدن یک جور حامی کارخانههای بزرگ است و فکری به حال تولیدکننده های کوچک نمی کند.
برخی کارخانهها آن چنان قوی شدهاند که به هیچ قواعدی پایبند نیستند
قنبری تصریح کرد: برخی از این کارخانهها آنقدر درشت و قوی شدهاند که به هیچ قواعدی پایبند نیستند و هر کار که دوست دارند در بازار انجام میدهند. و این قدرت را بیشتر از این که از سرمایه گذاران خارجی به دست آورده باشند، کشور خودمان به آنها داده است.
وی اضافه کرد: ما حدود ده جلسه با این آقایان گذاشتیم و با آنها در رابطه با این موارد صحبت کردیم، برخی قول دادند که به تعهدات مطرح شده عمل میکنند، و دو روز بعد دیگر تمکین نکردند یا به حدی دو روز قبلش بار در بازار ریخته بودند که تا دو ماه آن بار قبلی که به قیمت پایین ریختند پاک نمیشد.
وی گفت: شاید برخی بگویند که طبیعت بازار این است که فرد قویتر تولیدکننده کوچک تر را از بازار حذف میکند، اما باید این را مد نظر داشت که که اگر ما تولید کنندههای کوچک از بازار حذف شویم تولید کنندههای بزرگ هر طور که دوست داشته باشند کارشان را انجام میدهند.اگر این کالا از سال اول اردیبهشت 92 گران نشده به علت حضور تولید کنندههای کوچک و رقابت آنها با بزرگترها بوده است.
اگر تولیدکنندههای کوچک نباشند، شرکتهای بزرگ بر اسب قدرت سوار شده و میتازند!
این تولیدکننده بیان داشت: سال 90 و 91 اگر تولید کنندههای کوچک نبودند بازار روغن ایران با مشکلات بسیار زیادی مواجه میشد، در همان زمان هم اگر تولیدکننده های کوچک نبودند این مردم بودند که باید تاوان می دادند چون کارخانههای بزرگ از سود خود نمیگذشتند. اگر ما تولید کنندههای کوچک نباشیم آنها کاملاً اسبشان زین کرده و میتازند.
در دامپینگ هفتههای گذشته سودش تنها به جیب کارخانههایی مشخص و دلالها رفت نه مردم
وی تأکید کرد: همین الآن هم که کالا را با قیمت پایین میفروشند، این ارزانی نصیب مردم نمیشود، ما میگوییم ارزان کنید مشکلی نیست اما تا جایی که هیچ کس متضرر نشود نه مردم و نه تولید کننده. اما این ارزان کردن به نفع مردم نبوده و نخواهد بود. در این میان تنها دلالها و شرکتهای پخش و عمدهفروشها سود خود را بردند.
وی افزود: اگر واقعا نیت شان کم کردن قیمت برای مصرف کننده است، شفاف به مردم بگویند ما این کالا را فلان قیمت میفروشیم، بیایید از فلان هایپر، فلان مارکت به فلان قیمت بخرید.
برخی کارخانهها تعطیل و برخی با 10 الی 30 درصد ظرفیت خود کار می کنند
این تولیدکننده روغن با ابراز تأسف از وضعیت موجود گفت: من متأسفم برای چنین شرایطی که برخی مغازه داران روی روغن به دلایل این دلال بازیها کلی سود به دست میآورد و من تولید کننده که با خون دل کارخانه و چندین کارگر را سرپا نگه داشتهام باید این چنین ضرر بدهم و این چنین در مرز ورشکستگی قرار بگیرم. متأسفانه بسیاری از همکاران من الان تعطیل شدهاند و بعضیها با 10 الی 30 درصد ظرفیت کار میکنند.
وی تأکید کرد: انجمن و اعضای آن مانند یک خانواده هستند ما هم نمی خواستیم مشکلات به رسانه ها کشیده شود اما دیگر الآن مستأصل شدهایم. وضعیت این چنین ادامه پیدا کند بیش از 20 کارخانه کوچکی که متضرر شدهاند گلایه خود را به نمایندگان مردم در مجلس می برند.
بعضی وزارتخانهها و مدیران ملی کار نمیکنند و بین کارخانهها در دادن امکانات تفاوت میگذارند
وی تصریح کرد: فقط ظرف یک ساعت میتواند این بازارجمع شود و نتیجه این سر و سامان گرفتن نیز این است که همه میتوانند کار کنند اگر این آقایان از آن قیمتی که سازمان حمایت تصویب کرده تمکین کنند ما تولیدکنندههای کوچک نیز به نابودی کشیده نخواهیم شد.اما متأسفانه امید چندانی به بهبودی وضع بازار نداریم، زیرا در بعضی از وزارتخانهها و بعضی از مدیر کلها ملی کار نمیکنند؟
در صادرات نیز برخی کارخانهها انتخاب و سودش به جیب آنها میرود
قنبری گفت: در مورد بحث صادرات نیز مشکلات زیادی وجود دارد، زمانی که تجار از کشورهای دیگر به داخل میآیند وزارت بازرگانی باید با انجمن هماهنگ باشد تا کل کارخانهها از صادرات منفعت ببرند نه این که تنها چند کارخانه مشخص را خودشان انتخاب کنند و این چند کارخانهها بتوانند به راحتی صادرات داشته باشند.
وی ادامه داد: توان بازارِ تولید روغن نباتی ایران بالاست و میتواند روغن کشورهایی مانند افغانستان، عراق و سوریه را تأمین کند اما متأسفانه در بحث صادرات نیز کلی قوانین دست و پاگیر دولتی وجود دارد، یک روز صادرات ممنوع میشود و روز دیگر آزاد.
درست نیست که کارخانههای کوچک توسط شرکتهایی که دسترسی به منابع خارجی دارند از بین بروند
وی عنوان کرد: من کارخانهدار در هر بطری 100 تومان سود نمیکنم و این یعنی 3 درصد سود! نبود سرمایه در گردش و سود بانکی بالا که 25 درصد است واقعاً باعث شده تا ما توسط بعضی از این شرکتها که به منابع خارجی دسترسی دارند از گردانه رقابت خارج شویم.
قنبری تأکید کرد: اگر به این روال پیش برود نیمی از 25 کارخانه کوچک از بازار حذف میشوند، این در حالی که هر یک از این کارخانهها از ده نفر تا بیش از 200 نفر کارگر دارند، بنابراین نباید یادمان برود که ایجاد هر اشتغال در این زمانه 200 میلیون تومان هزینه میبرد، بهتر است در چنین شرایطی به جای بی مهری نسبت به تولیدکنندههای کوچک از آنها حمایت شود!!
وی در پایان خاطرنشان کرد: متأسفانه همهگونه امکاناتی برای تولیدکنندههای بزرگ در دسترس است اما تولیدکننده کوچک از این امکانات بی بهره می ماند. با این حال ما با خونمان و با عرق خودمان به اینجا رسیدیم و تا آخر هم پای آن میایستیم و از حریم خودمان دفاع میکنیم.