به گزارش «نسیم»، در یادداشت های گذشته تحت عنوان "دلیل فقهی مخالفت رهبر انقلاب با ورود برندهایی مانند مک دونالد" به بیان روایتی از امام صادق (ع) پرداختیم که حضرت فرمودند خداوند به یکی از پیامبرانش چنین وحی نمود که امتش را از سه عمل باز دارند: پوشیدن لباس دشمنان، خوردن غذای آنها و پیمودن راه و روششان که اگر چنین کنند خود نیز به سرنوشت آنها دچار می شوند. بعد هم به نقل قولی از مقام معظم رهبری در خصوص تشبّه به کفار و علت حرمت شطرنج در زمان اهل بیت و مخالفت معظم له با ورود کالاهای با فرهنگ آمریکایی اشاره شد.
به گزارش تراز، توجه و دقت به چند نکته در خصوص این مطلب ضروری است:
اولاً هر کالایی فزهنگ ساز نیست. پس نمی توان این موضوع را به تمام کالاهای وارداتی تعمیم داد هرچند که هرچه واردات کمتر شود برای آینده کشور بهتر است.
ثانیاً هر کشور صادر کننده کالا هم لزوماً درصدد استعمار و تغییر فرهنگ دیگر کشورها نیست. چه بسا کشورهایی که کالاهای فراوانی به دنیا صادر می کنند ولی فقط تولید کننده هستند و هدف دیگری ندارند.
ثالثاً حساسیت روی آمریکا نه به دلیل منافع سیاسی است بلکه اتفاقا مشکل سیاسی ما با آمریکا هم به علت همین روحیه استعمارگری آنهاست که با هر وسیله ای اعم از جنگ و کالا و فیلم و سریال و غیره خواستار تغییر فرهنگ کشورهای دیگر و سپس زیر سلطه بردن آنها هستند.
در همین رابطه روایت ارزشمندی نیز از مولای متقیان علی (ع) نقل شده که حضرت فرمودند:
«این امت اسلام (شامل عربها، ترکها، فارسها و...) پیوسته در خیر و خوبی و سعادت و نجات هستند تا زمانی که لباس عجم ها (کفار) را نپوشیده اند و غذای عجم ها را نمی خورند.» (وسایل الشیعه ج۲۴ ص۷۸۳)
***
سه نکته:
* نابودی تدریجی فرهنگ بومی
در این روایت شریف نیز تاکید شده که تقلید از فرهنگ کفار زمینه ساز از بین رفتن تدریجی فرهنگ بومی و اسلامی است. به گزارش تراز، شکل لباس یک عامل مهم فرهنگی به حساب می آید و یک اصل اساسی در زندگی بشری به حساب می آید که اگر حالت نامعقول به خود بگیرد اختلال نظام فکری جامعه، نتیجه آن خواهد شد. در کتاب تاریخ تمدن اسلام و غرب می نویسد: «اگر ما در جراید و مجلات مصور تغییراتی را که در مدت یک قرن در لباس اروپا روی داده، ملاحظه کنیم، البته معلوم می شود که افکار اروپاییان در این مدت زمان تا چه حدود و درجه در معرض تحول و تغییر واقع شده و در وضع و شکل آن تا چه اندازه تبدیلات روی سلیقه و مذاق عصری روی داده است برخلاف لباس عربها» (تاریخ تمدن اسلام و غرب ص ۸۴۴)
** نوشابه آمریکایی هم حاکی از فرهنگ غرب است
مقام معظم رهبری در جلسات درس خارج فقه سال ۸۹ در ذیل بررسی روایات در خصوص قمار درباره فرهنگ سازی پنهان کالاهای وارداتی فرمودند: "فرض بفرمایید الان برخی خوراکی ها، برخی نوشابه اها هست که نشانه فرهنگ آمریکایی است، جلوی این ها را باید گرفت. ممکن است فی نفسه مسأله مهمی نباشد ولی چون حاکی از یک فرهنگ است باید جلوی آن را گرفت."
*** چرا حکم حرمت قطعی نمی دهند؟
یک نکته ای که در خصوص دو روایت فوق و نقل قول از رهبر انقلاب باید به آن توجه داشت این است که در احکام شرعی دو نوع امر و نهی داریم: مولوی و ارشادی. در نواهی مولوی بر مکلف حرام است آن کار را انجام دهد ولی در نهی ارشادی چنین نیست و شرع مقدس به منظور خیرخواهی و بیان مصالح و مفاسد امور، مسلمانان را ارشاد می نماید مانند ارشادی که پزشک به بیمار می کند ولی اجرای آن بر بیمار واجب نیست و خود او اگر خواهان سلامتی است آنها را اجرا خواهد کرد. پس در این موارد اگر کسی به نهی بیان شده در روایات یا توصیه های فقها عمل نکرد ولو اینکه کار حرامی مرتکب نشده باشد ولی با آثار سوء آن عمل در آینده مواجه خواهد شد. لذا ممکن است برخی بگویند اگر مثلاً رهبری با ورود نوشابه های خارجی مخالف است چرا حکم حرمت قطعی نمی دهند تا جلوی آنها گرفته شود؟ علت این است که رهبری در اینجا حکم ارشادی بیان فرمودند و مسئولین و مردم اگر دلشان برای آینده و فرهنگ کشور می سوزد خودشان باید به این ارشادها عمل کنند.
منبع: تراز
