به گزارش «نسیم»، عباس آخوندی در مراسم افتتاح پژوهشکده مالی و اقتصادی مسکن و حمل و نقل با تاکید بر اهمیت هدف گذاری در پژوهش‌های مسکن و حمل و نقل اظهارداشت: این نوع تعریف پروژه که سازمان‌ها و دستگاه‌های تابعه سفارش پروژه به پژوهشکده بدهند حالت مهندس مشاوری دارد که باید به جای این کار پژوهشکده بازوی علمی وزارت راه و شهرسازی باشد.

وی افزود: به نظر من باید سه یا چهار هدف ملی برای برنامه‌های پژوهشکده طراحی و سپس تمام پروژه‌ها ذیل این چند هدف کلی تعریف شوند که این اقدام می‌تواند کمک بزرگی به زیربناهای کشور کند.

روزی سه میلیون بشکه نفت بفروشیم هم کم است

آخوندی با بیان اینکه دولت نمی‌تواند حتی تا ۱۰ سال آینده در زمینه توسعه زیرساخت‌های کشور سرمایه‌گذاری کند، گفت: در بهترین حالت حتی اگر روزانه سه میلیون بشکه نفت بفروشیم باز هم درآمدهای دولت برای توسعه زیرساخت‌ها کافی نیست؛ خوب است که مرکز تحقیقات و پژوهشکده مالی و اقتصادی وابسته به آن، چند سناریوی خوش بینانه، بدبینانه و میانه برای وضعیت سرمایه‌گذاری دولت در زیرساخت‌ها طراحی کند.

وزیر راه و شهرسازی اظهار کرد: آنقدر عقب‌‌ماندگی در زیرساخت‌های کشور داریم که با بودجه عمومی نمی‌توانیم کاری از پیش ببریم؛ به عنوان مثال اگر بیاییم تنها قراردادهایی که دولت امضا کرده و انجام آنها را متعهد شده، بررسی کنیم اعداد و ارقام فوق‌العاده بزرگی به دست می‌آید که در زمره بدهی‌های آتی دولت شمرده می‌شود؛ به نظر من اعداد و ارقامی که به عنوان بدهی‌های دولت به پیمانکاران گفته می‌شود تنها مربوط به پروژه‌های ملی هستند و اگر پروژه‌های استانی و قراردادهای آتی را نیز به آنها اضافه کنیم حجم بدهی‌های دولت بسیار گسترده‌تر از این ارقام خواهد بود.

عضو کابینه دولت تدبیر و امید در ادامه سخنانش با اشاره به دغدغه مردم، رهبری، دولت و مجلس در خصوص آینده زیرساخت‌های حمل و نقل کشور خاطرنشان کرد: باید آینده‌ای از زیرساخت‌های حمل و نقل کشور در همه زمینه‌های ریلی، هوایی، جاده‌ای و دریایی طراحی و ارائه شود.

وی به موضوع نگهداری جاده‌های ایران اشاره کرد و گفت: زمانی کل جاده‌های کشور ۱۴ هزار کیلومتر بود ولی الان حدود ۲۱۷ هزار کیلومتر جاده اعم از خاکی روستایی تا آزاد راه داریم که نگهداری آنها منابع زیادی می‌طلبد و هرساله باید کل بودجه کشور را صرفاَ به نگهداری جاده اختصاص دهیم.

آخوندی همچنین موضوع نظام درآمدی حمل و نقل کشور را از دیگر موضوعات مورد نیاز برای بررسی در پژوهشکده مالی و اقتصادی مسکن و حمل و نقل ذکر کرد و افزود: باید دید از چه بخش‌هایی از حمل و نقل (جاده‌ها) کشور می‌توان درآمد داشت؛ عوارض گرفتن از تمام بارنامه‌ها بهترین روش است یا باز هم با وجود این کار فرار مالیاتی داریم؟

فقط بندر و فرودگاه ساختند

وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر لزوم تهیه مدلی برای تامین مالی توسعه زیربناهای حمل و نقل و مدیریت منابع حمل و نقل گفت: به عنوان مثال ایده بازرگانی و تجاری شدن حمل و نقل در وزارت راه و شهرسازی در گذشته نیز وجود داشته است اما هیچ گاه اجرایی نمی‌شد و این وزارتخانه تنها کارگزار دولت در ساخت و ساز بندر و فرودگاه و غیره بود؛ هیچ گاه بحث رقابت‌پذیر کردن بنادر و فرودگاه‌ها در ساخت و سازها رعایت نمی‌شد و اگر هم مطرح می‌شد فکر می‌کردند که باید دکه بسازند و به ساندویچی بدهند؛ در حالی که تجاری شدن فرودگاه یعنی افزایش درآمد فرودگاه‌ها از محل فعالیت‌ها و خدمات فرودگاهی مانند کارگو و غیره است.

آخوندی ادامه داد: این موضوع در خصوص ریل نیز صدق می‌کند به عنوان مثال ۸۰ میلیون تن تولید سیمان در کشور داریم که جابه‌جایی آن را می‌توانیم از جاده به ریل منتقل کنیم؛ علت عقب‌ماندگی فعلی این است که هنگام ساخت ریل دیدگاه بازرگانی کردن راه‌آهن کشور وجود نداشته است. اصلاَ چیزی در راه‌آهن به نام بازرگانی نداریم و مدیران آن نیز اطلاعی از بازاریابی ندارند.

وزیر راه و شهرسازی موضوع دیگر مهم برای پژوهش در پژوهشکده مالی و اقتصادی مسکن و حمل و نقل را بررسی موضوع هدر رفت انرژی در حمل و نقل و مسکن دانست و اظهار کرد: در حال حاضر ۶۰ درصد مصرف انرژی در حمل و نقل و مسکن است که بخش زیادی از آن به هدر می‌رود ولی این پژوهشکده می‌تواند مفهوم صرفه جویی در انرژی را بررسی کند؛ سازمان بهینه‌سازی مصرف انرژی را باید به وزارت راه و شهرسازی می‌دادند نه وزارت نفت چون مشکل هدر رفت انرژی در هنگام مصرف آن است نه تولید.

وی موضوع نوسازی ناوگان حمل و نقل کشور در همه حوزه‌ها را از دیگر موضوعات مهم برای بررسی در پژوهشکده مالی و اقتصادی عنوان کرد و گفت: عمر ناوگان هوایی ۲۰ و اندی سال و جاده‌ای ۲۳ سال است. همچنین ۱۲۷ هزار کامیون بالای ۲۷ سال داریم در حالیکه کامیون‌ها بعد از ۱۰ سال فرسوده می‌شوند.

ایجاد لجستیک پارک

وی به بحث تحلیل بازار حمل و نقل و اجرای آن در این پژوهشکده اشاره کرد و ادامه داد: با وجود تبلیغات در خصوص توسعه حمل و نقل عمومی می‌بینیم که حمل و نقل خصوصی در حال گسترش است؛ یا اینکه سازمان راهداری ایده‌هایی مانند شهرک حمل و نقل یا لجستیک‌پارک داشت که می‌خواست با این ایده‌ها بهره‌وری حمل و نقل را توسعه دهد اما اینها همه در حد ایده باقی ماند و عملیاتی نشد.

وزیر راه و شهرسازی در پایان به دو مبحث تضاد منافع در اقتصاد کشور و سهولت کسب‌و‌کار ترانزیت و بررسی آنها در پژوهشکده اشاره و اظهار کرد: تضاد منافع در کشور، در همه حوزه‌ها بسیار زیاد است به عنوان مثال سازمان نظام مهندسی خودش مهندس ناظر تعیین و به تخلفات هم رسیدگی‌ می‌کند. در خصوص ترانزیت نیز تضاد آرا بسیار زیاد است و برخی می‌گویند می‌توان از درآمد ترانزیت به جای درآمد نفت استفاده کرد از طرف دیگر عده‌ای هم می‌گویند هزینه استهلاک جاده‌ها بر اثر تردد کامیون بیشتر از درآمد ترانزیت است. بنابراین پژوهشکده باید برای این موضوعات راه حل داشته باشد.